وقتی دهانه رحم فرد ضعیف باشد، جنین در خطر زایمان زودرس قرار خواهد داشت، زیرا دهانه رحم کوتاه شده و یا خیلی زود باز می‌گردد. به منظور پیشگیری از زایمان زودرس پزشک انجام سرکلاژ دهانه رحم را توصیه می‌کند. انجام سرکلاژ کمک می‌کند تا از انجام تغییرات زودرس در دهانه رحم جلوگیری شود، بنابراین از بروز زایمان زودرس جلوگیری می‌گردد. بسته شدن دهانه رحم سبب می‌شود جنین همچنان در رحم باقی بماند تا مادر به هفته ۳۷ تا ۳۸ بارداری برسد.
همه چیز در مورد سرکلاژ دهانه رحم
۱- سرکلاژ دهانه رحم چیست؟
طی جراحی سرکلاژ دهانه رحم دوخته می‌شود. دهانه رحم در پایین‌ترین بخش رحم قرار دارد و به واژن باز می‌شود.
۲- جراحی سرکلاژ در چه مواردی استفاده می‌شود؟
سرکلاژ دهانه رحم در مواردی استفاده می‌شود که دهانه رحم فرد تحت فشار ناشی از پیشرفت بارداری در خطر باز شدن قرار دارد که به آن اندیکاسیون سرکلاژ می‌گویند.
ضعیف بودن دهانه رحم می‌تواند در اثر موارد زیر اتفاق بیفتد:
- سابقه انجام جراحی LEEP یا بیوپسی مخروطی
- آسیب به دهانه رحم که ناشی از سقط اختیاری باشد.
۳- زمان انجام سرکلاژ در چند هفتگی است؟
بهترین زمان انجام سرکلاژ در ۱۲ تا ۱۴ هفتگی بارداری است. اما برخی خانم‌ها ممکن است دیرتر به انجام این جراحی نیاز داشته باشند. اگر انجام جراحی بعدا ضرورت پیدا کند، احتمالا در بارداری‌های آینده نیز به انجام سرکلاژ دهانه رحم نیاز خواهید داشت.
۴- جایگزین سرکلاژ چه روشی می‌باشد؟
اگر تغییرات دهانه رحم با تاخیر انجام شود یا اگر دهانه رحم در تقریبا باز شده باشد، استراحت مناسب می‌تواند بهترین جایگزین سرکلاژ باشد.
۵- مزایای انجام سرکلاژ چیست؟
سرکلاژ دهانه رحم مانع از بروز سقط و زایمان زودرس می‌شود که ممکن است در اثر ناکارآمدی دهانه رحم اتفاق بیفتد. در ۸۵ تا ۹۰ درصد موارد انجام این جراحی موفقیت آمیز می‌باشد. انجام این جراحی زمانی نتایج مطلوبی را در پی دارد که ناکارآمدی دهانه رحم تشخیص داده شود. متاسفانه تشخیص ناکارآمدی دهانه رحم دشوار می‌باشد و ممکن است به درستی تشخیص داده نشود.
۶- چرا هر خانمی که به انجام زایمان زودرس نیاز دارد، از انجام سرکلاژ بهره نخواهد برد؟
تنها خانم‌هایی که دهانه رحم غیر نرمال دارند، می‌توانند از جراحی سرکلاژ استفاده کنند. اما حتی با انجام این جراحی نیز ممکن است مشکلات دیگری در میان باشد. خانم‌هایی که این جراحی انجام داده‌اند باید به طور مرتب به لحاظ بروز مشکلاتی مانند عفونت و وضع حمل زودتر از موعد مورد بررسی و معاینه قرار گیرند.
۷- قبل از انجام جراحی سرکلاژ چه مواردی باید مورد توجه قرار گیرد؟
قبل از انجام جراحی سرکلاژ سوابق پزشکی فرد باید مورد ارزیابی قرار گیرد. تست‌هایی با استفاده از سونوگرافی ترانس واژینال و توسط پزشک متخصص در بارداری‌های پر خطر باید انجام شود. پزشک در مورد روش‌های مناسب برای کنترل درد با شما صحبت خواهد کرد. هر گونه سوال و نگرانی که در مورد انجام سرکلاژ در ذهن دارید را می‌توانید از پزشک خود بپرسید.
۸- سرکلاژ چگونه انجام می‌شود؟
در اغلب موارد از بی حسی اپیدورال برای کنترل درد استفاده می‌شود. سپس پزشک با استفاده از نخ‌های قوی پیرامون رحم را بخیه می‌زند، این نخ‌ها به اندازه‌ای سفت می‌شود که بتواند دهانه رحم را بسته نگاه دارد.
۹- آیا سرکلاژ درد دارد؟
بله. انجام جراحی سرکلاژ درد دارد. بنابراین حین انجام جراحی از بی حسی اپیدورال استفاده می‌شود.
۱۰- بعد از انجام سرکلاژ انتظار چه نتایجی را باید داشته باشیم؟
بعد از انجام جراحی سرکلاژ باید به مدت چند ساعت در بیمارستان بمانید، تا علائم انقباضات زودرس در شما مورد بررسی قرار گیرد. فورا بعد از انجام این جراحی ممکن است، دچار خونریزی سبکی شوید و کرامپ خفیفی را تجربه نمایید. این علائم ظرف چند روز از بین خواهد رفت. ممکن است میزان ترشحات واژن نیز افزایش یابد که این مقدار ترشح ممکن است تا انتهای بارداری ادامه داشته باشد. ممکن است برای پیشگیری از عفونت و یا زایمان زودرس ناچار باشید، از برخی داروها استفاده کنید. ۲ تا ۳ روز بعد از انجام جراحی سرکلاژ ناچارید که در منزل استراحت کنید. باید از انجام فعالیت‌های فیزیکی غیر ضروری بپرهیزید. پزشک برای شما توضیح خواهد داد که از چه زمانی می‌توانید فعالیت‌های روزمره خود را از سر گیرید. از یک هفته قبل تا یک هفته بعد از جراحی توصیه می‌شود، از داشتن رابطه جنسی اجتناب کنید.
۱۱- بخیه‌های جراحی سرکلاژ تا چه مدت در جای خود باقی خواهد ماند؟
به طور کلی نخ‌های بخیه در روز ۳۷ بارداری خارج می‌شود، اما می‌توان قبل از پاره شدن کیسه آب و یا شروع انقباضات رحم نیز خارج شود. بخیه‌ها در مطب پزشک کشیده خواهد شد. این روش شبیه به تست پاپ اسمیر می‌باشد و ممکن است با خونریزی سبکی همراه باشد.
۱۲- عوارض سرکلاژ چیست؟
احتمال بروز عوارض و خطرات ناشی از جراحی سرکلاژ اندک می‌باشد. اغلب متخصصین بر این باورند که انجام سرکلاژ می‌تواند نجات بخش باشد و منافع حاصل از آن بر خطرات احتمالی اش غالب می‌باشد. عوارض سرکلاژ عبارت است از:
- انقباضات زودرس
- دیستوشیا دهانه رحم (ناتوانی دهانه رحم در اتساع نرمال در حین وضع حمل)
- پارگی غشاها
- عفونت دهانه رحم
- برخی خطرات مرتبط با بیهوشی مانند تهوع و استفراغ
۱۳- بروز چه علائمی بعد از انجام سرکلاژ خطرناک می‌باشد؟
در صورت بروز هر یک از علائم زیر بعد از انجام سرکلاژ فورا با پزشک تماس بگیرید:
- انقباض یا کرامپ
- درد در بخش پایینی شکم، دردی که شبیه به درد زایمان باشد.
- خونریزی واژینال
- تب بالا
- لرز
- تهوع و استفراغ
- ترشحات واژینال که با بوی بد همراه باشد.
- پارگی کیسه آب
۱۴- در افرادی که سرکلاژ انجام داده‌اند، آیا بارداری آینده می‌تواند مشکلات مشابهی را به دنبال داشته باشد؟
اغلب خانم‌هایی که در یک بارداری به انجام سرکلاژ نیاز داشته‌اند، در بارداری‌های آینده نیز به انجام سرکلاژ نیاز خواهند داشت.
انواع سرکلاژ
- ۱mcdonald stitch : در این نوع سرکلاژ، مادر می‌تواند زایمان طبیعی انجام دهد.
- shirodkar stitch : در این نوع سرکلاژ ممکن است مادر بتواند زایمان طبیعی انجام دهد و در غیر این صورت باید تحت جراحی سزارین قرار بگیرد.
- abdominal stitch : هنگامی که طول گردن رحم کوتاه باشد و یا آسیب دیده باشد، بافت کافی برای انجام عمل سرکلاژ وجود ندارد و از این روش استفاده می‌شود. برشی در ناحیه شکم مادر ایجاد می‌کنند و قسمت‌های بالا و پایین دهانه را به هم متصل می‌کنند. مادرانی که با این روش تحت عمل سرکلاژ قرار می‌گیرند، تنها از طریق سزارین می‌توانند زایمان کنند.
- lash cerclage : سرکلاژی است که قبل از باردار شدن انجام می‌گیرد و مادرانی که با این روش تحت عمل سرکلاژ قرار می‌گیرند تنها از طریق سزارین می‌توانند زایمان داشته باشند.
هشدارها
- اگر عمل سرکلاژ را انجام دادید، به محض مشاهده نشت مایع از واژن خود، فورا پزشک متخصص زنان مراجعه کنید، زیرا ممکن است علامتی از پارگی زودرس کیسه آب جنین باشد. پارگی این کیسه قبل از هفته ۳۷ بارداری، بسیار خطرناک می‌باشد.
- گاهی با وجود دوختن دهانه پزشک مجبور می‌شود در موارد اضطراری مادر را سزارین کند. لذا به زنانی که این عمل را انجام می‌دهند، توصیه اکید می‌شود که فعالیت‌های شدید خود را در طی روز کاهش دهند تا انقباضات رحمی و مشکلات بعدی برایشان ایجاد نشود. نقش استراحت در این زمینه آنقدر مهم است که حتی برای زنانی که با مشکل نارسایی دهانه روبرو هستند و نمی‌توانند عمل سرکلاژ را انجام دهند، استراحت زیاد به آنها توصیه می‌شود.
جمع‌آوری و تنظیم: کاویاب