تفاوت فیتنس با بدنسازی در چه مواردی است؟ آیا با هم یکی هستند؟ خیر، ورزش فیتنس فیزیکی با ورزش بدنسازی تفاوتهای مهمی در شکل انجام ورزش، جلسات تمرین و نوع حرکات دارند. از طرف دیگر، تغذیه این دو ورزش با یکدیگر متفاوت است. اگرچه فیتنس و بدنسازی در نگاه اول مشابهاند، اما تفاوتهایی باهم دارند. تاریخچه بدن سازی از سال ۱۹۶۰، زمانی که ورزشکاران جماهیر شوروی از هورمون تستسرون برای رشد ماهیچه استفاده کردند، شروع میشود. البته در بدنسازی لزوما از استروئیدها استفاده نمیشود و میتواند ورزشی کاملا طبیعی مانند فیتنس باشد. در ادامه با ۵ تفاوت اصلی این دو رشته آشنا میشوید.
- فیتنس: فیتنس یعنی ایجاد یک وضعیت سالم جسمانی که از ورزش و تغذیه مواد سالم حاصل میشود. تمرینات هوازی نقش مهمی در فیتنس دارند.
- بدنسازی: بدنسازی یعنی انجام ورزشهای باوزنه که در بازههای زمانی مشخص (ست) تا سر حد توان، عضلات را درگیر میکند. افزایش حجم، قدرت و توان عضلات در استراحت پس از تمرین ایجاد میشود.
تفاوت فیتنس و بدنسازی
نگاهی کلی به تفاوت این دو رشته ورزشی
اصلیترین تفاوت این است که در فیتنس نیازی به وزنه برداری نیست. اساسا وزنه برداری با کشیدن و هل دادن وزنههای سنگین مرتبط است و همین امر موجب رشد سریع عضلات و در نهایت باعث افزایش قدرت عضلانی میشود. طبق یک قاعده کلی وزنه برداری راه نسبتا آسانی برای بزرگ کردن عضلات است. بدن سازان معمولا وزنه زدن را آنقدر تمرین و تکرار میکنند که دیگر نتوانند یک بار دیگر وزنه را بلند کنند، در نتیجه در زمان بازیابی قدرت، عضلات قویتر میشوند. بدنسازان همیشه به عنوان مردان قدرتمند با عضلات بزرگ دیده میشوند؛ اما هدف فیتنس فعال بودن، حفظ سلامتی و روی فرم ماندن است. فیتنس چیزی نیست جز سوزاندن کالریهای اضافی روزانه برای حفظ تناسب اندام. بدنسازی یک راه برای زیاد کردن وزن است؛ در حالیکه فیتنس لزوما به رشد عضلات نمیپردازد. به طور کلی مردان علاقهمند به بدنسازی و بانوان علاقهمند به فیتنس هستند. تفاوت این دو رشته را میتوان در قالب ۵ موضوع زیر مطرح کرد:
۱. فیتنس به تمرینات روزانه اساسی نیاز ندارد
یکی دیگر از اصلیترین تفاوتهای این دو رشته در میزان فعالیت ورزشکار است. یک جلسه بدنسازی گاهی بیش از ۲ ساعت طول میکشد، اما یک جلسه فیتنس حدودا ۴۵ دقیقه طول میکشد. در تمرینهای بدنسازی؛ وزنه برداری برجستهتر است و بدنسازها اغلب تمرینات هوازی انجام نمیدهند، اما در فیتنس ورزشهای هوازی بیشتر است و خیلی کمتر وزنه میزنند. فیتنس یک راه عالی برای خلاص شدن از استرس بعد از یک روز سخت و پر جنب و جوش است. بدنسازی مستلزم تمرینات طولانی مدت مانند ۴ یا ۵ بار تمرین درهفته است، اما فیتنس تمرینات کمتری را با نیرو و تلاش کم انجام میدهند.
۲. بدنسازان پروتئین زیادی مصرف میکنند
پروتئین نقش مهمی در بدنسازی دارد. بسیاری از بدنسازان برای افزایش توده عضلانی از نوشیدنیهای پروتئینی و ماهی و گوشت سفید استفاده میکنند. فیتنس به طور کلی به معنای تناسب اندام است و به مصرف تغذیه خاص برای روی فرم ماندن نیازی نیست و افراد برحسب ساختار بدن و نوع متابولیسم از پروتئینها استفاده میکنند. فیتنس بیشتر روی خوردن غذای سالم، سالاد، سبزیجات، میوه تمرکز دارد. کسانی که فیتنس انجام میدهند بیشتر به دنبال کاهش چربی هستند.
۳. بدنسازی به رشد عضلات میپردازد و فیتنس به کشش عضلات
بدنسازان معمولا با وزنه زدن به دنبال شکل دادن مناسب به بدن هستند. بدنسازی مربوط به ماهیچهسازی در نواحی بازو، ساعد، پاها، قفسه سینه و پشت است، اما فیتنس به رشد عضلات مربوط نمیشود و به حفظ قدرت عضلات با انجام تمرینات ورزشی به جز وزنه برداری میپردازد. تناسب اندام شامل انجام فعالیت فیزیکی عمدتا از طریق کشش عضلات است، اما نه هر عضلهای. فیتنس اساسا به منظور قوی شدن ماهیچههای شکم و شکل گیری عضلات پا انجام میشود در این حالت عضلات قوی میشوند، اما نه خیلی برجسته مانند عضلات بدنسازان. بدنسازی به بزرگ کردن عضلات و فیتنس به حفظ شکل مطلوب بدن حالتی بین چاقی و لاغری میپردازد.
۴. کالری دریافتی
تفاوت فیتنس با بدنسازی را میتوان با توجه به میزان دریافت و مصرف کالری درک کرد. فیتنس بیشتر با کاهش وزن و چربی سر و کار دارد بنابراین رژیم غذایی آنها حداقل مقدار کالری را در برمیگیرد. البته این رژیم غذایی به ساختار خاص بدن هرکس و نوع متابولیسم او بستگی دارد. اما بدنسازها برای تبدیل چربی به ماهیچه از مقدار کالری بیشتری استفاده میکنند. فقط در زمان مسابقات، بدن سازان برای لاغر به نظر رسیدن درصد زیادی از چربی و کالری را حذف میکنند، اما در فیتنس، افراد تمام سال را لاغر و روی فرم هستند. بدن سازها از مکملهای زیادی برای بالابردن قابلیتهای عضلات استفاده میکنند. عادتهای غذایی سالم در فیتنس بسیار اهمیت دارد. آنها از مکملهای طبیعی جایگزین که تامین کنتده قدرت بدنی و حفظ سلامتی هستند استفاده میکنند.
۵. مکملها
با وجود اینکه هیچ قانون مکتوبی در این زمینه وجود ندارد، اصولا، بدنسازان مکملهای غذایی بیشتری نسبت به فیتنسکاران مصرف میکنند. این کار به افزایش ظرفیت عضلات برای سنگینتر کار کردن کمک میکند. اما در ورزش فیتنس، رعایت عادتهای غذایی سالم ضروری است. در ورزش فیتنس بر مصرف مواد غذایی سالمی تمرکز میشود که قدرت و سلامت کلی بدن را افزایش میدهند. اما این بدان معنا نیست که ورزشکاران فیتنس از مکملها استفاده نمیکنند. آنها در مقایسه با بدنسازان کمتر به مصرف مکمل توجه دارند.
شیوه تمرین
اولین هدف بدنسازی افزایش حجم عضله است، عضلات باید بدون چربی و حجیم باشند. بر این اساس تمرینات بدنسازی معمولاً از تعداد تکرار پایین با وزنه سنگین میباشد. در بدنسازی تأکید بر روی افزایش توده عضلانی است و کمتر درگیر تمرینات هوازی یا تمرینات با وزنه سبک و تکرار زیاد میشوند. در تمرینات بدنسازی شدت تمرین به قدری بالا است که عضلات را به نقطه شکست میرسانند، به نحوی که دیگر نمیتوانند تکراری در تمرینات انجام دهند. اما فیتنس هدفی متفاوت دارد، سلامت و تناسب اندام. در فیتنس داشتن عضلات بزرگ اهمیت چندانی ندارد، بلکه تناسب عضلات و حضور در رقابتهای فیزیک دارای اهمیت است. مدلهای فیتنس بیشتر زمان تمرین را صرف ساختن عضلات اصلی و گروهی بدن میکنند. عضلات تراشیده و عضلاتی که تفکیک شدهاند در کانون توجه فیتنس قرار دارد. برنامه تمرینی اهالی فیتنس به طور کلی کوتاهتر و شدیدتر از بدنسازی است، چرا که آنها نصف تمرینات را صرف تمرینات هوازی و نصف دیگر را صرف تمرینات وزنه میکنند. در بیشتر موارد نیز چون هدف کات کردن عضلات است، تکرارهای بالا با وزنههای سبک را در برنامه دارند.
بدنسازان بیشتر به برآمدگی و برجستگی عضلات قوی و قدرتمند علاقه دارند. در صورتی که هدف اصلی فیتنس، متناسب و خوش فرم بودن بدن است.
روش تغذیه
رژیم غذایی فیتنس و بدنسازی از چند جهت تشابههای دارند. در هر دو بر مصرف پروتئین، کربوهیدارت، سبزی و میوه تأکید دارند. در هر دو نیز مکملهای مانند شیک پروتئین یا کراتین مصرف میشود. البته از قدیم بدنسازان نسبت به اهالی فیتنس بیشتر به مصرف مکمل برای افزایش حجم تمرینات خود معروف بودهاند. البته این یک قائده کلی نیست چرا که فیتنس مدلینگها نیز مکمل را بخشی از رژیم خود قرار میدهند. میتوان گفت تفاوت اصلی فیتنس و بدنسازی به لحاظ تغذیه به میزان کالری دریافتی ارتباط دارد. مثلاً مدل های فیتنس ۲۵۰۰ کالری در روز دریافت میکنند اما بدنسازان میزان کالری بیشتری از رژیم غذایی میگیرند، حدود ۵ هزار کالری. ۵۰۰ درصد کالری از پروتئین است و مابقی باید داری کربوهیدرات پایین و مواد غذایی کم چرب باشد.
سبک زندگی
یک فیتنس مدلینگ باید همیشه حالت تناسب اندام را حفظ کند و نباید اجازه دهد چربی بدنش بیشتر از ۸ درصد باشد. آنها به طور معمول یک رژیم غذایی سالم و یک رژیم تمرینی سخت را اجرا میکنند. در حالی که بدنسازان معمولاً برای افزایش سایز در طول سال مشغول تمرین هستند و فقط برای فصل مسابقات کاهش وزن و کات کردن را دنبال میکنند چرا که رقابت به نوعی منبع اولیه درآمد و انگیزه آنها محسوب میشود. یک بدنساز در طول فصل استراحت ممکن است چربی بدنش تا ۱۵ درصد نیز برسد.
در پایان
فیتنس و بدنسازی هر دو شاخههای از یک درخت هستند؛ عمده اختلاف اصلی آنها در روش تمرین نهفته است.
جمعآوری و تنظیم: کاویاب