عملکرد اولیه‌ی پوست به عنوان بزرگ‌ترین ارگان بدن ما، محافظت است. اما اغلب، لای چیزی گیر می‌کند و دچار بریدگی و‌کبودی می‌شود و ضربه می‌بیند. “کبودی” اصطلاحی است که برای توصیف اثر هر گونه آسیب دردناکی روی پوست استفاده می‌شود. این آسیب بسیار شایع است که در آن تغییر رنگ پوست رخ می‌دهد. کبودی به‌علت آسیب دیدن یا پاره شدن رگ‌های خونی در زیر پوست نمایان می‌شود و معمولا خودبه‌خود ازبین می‌رود و نیازی به درمان کبودی نخواهید داشت، اما روش‌هایی برای کاهش درد و از بین بردن اثر آن وجود دارد که بهتر است بدانید.
۱. درمان با یخ
یخ را بلافاصله پس از آسیب دیدن به جهت کاهش جریان خون در اطراف منطقه کبودشده قرار دهید. خنک کردن رگ‌های خونی باعث می‌شود تا مقدار خونی که به بافت‌های اطراف آن می‌رسد، کاهش پیدا کند؛ به‌این‌ترتیب از کبودی زیاد جلوگیری خواهید کرد و تورم کمتری هم ایجاد می‌شود. شما می‌توانید یک بسته یخ را در درون کیسه قرار دهید و در یک پارچه یا حوله بپیچید و به‌مدت ده دقیقه روی منطقه آسیب‌دیده قرار دهید. مجددا ۲۰ دقیقه صبر کنید و دوباره این عمل را تکرار کنید.
۲. درمان با گرما
از حرارت و گرما برای افزایش گردش خون و جریان آن می‌توان کمک گرفت. این روش برای زمانی‌که کبودی ایجاد شده و به‌دنبال رفع آن هستید، مفید خواهد بود. همچنین گرمادهی به ناحیه‌ی کبودشده به کاهش درد عضلات شما کمک خواهد کرد. برای این کار از یک حوله‌ی داغ یا بطری آب گرم استفاده کنید. حمام آب داغ هم روش دیگری برای بهبودی است.
۳. وارد کردن فشار به ناحیه‌ی کبودشده
ناحیه‌ی کبودشده را با یک باند کشی ببندید. این کار به بافت‌ها فشار می‌آورد و از نشت رگ‌های خونی جلوگیری خواهد کرد. با استفاده از روش فشرده‌سازی شدت کبودی را کاهش دهید. این روش در کاهش درد و تورم مؤثر خواهد بود.
۴. نگه داشتن ناحیه‌ی کبودشده در ارتفاع
اگر پاها یا دست‌تان کبود شده، عضو کبودشده را بالاتر از ارتفاع قلب خود بگیرید. این کار به کاهش درد و خالی کردن مایع اطراف ناحیه کبودشده کمک خواهد کرد. همچنین با بالا بردن ناحیه کبودشده، فشارخون در آن ناحیه کاهش می‌یابد و فشار درد کمتری روی آن احساس خواهید کرد. اگر می‌خواهید به استراحت بپردازید، این روشی بسیار عالی خواهد بود و به روند درمان کبودی هم سرعت می‌بخشد.
۵. گیاه آرنیکا
آرنیکا (Arnica) گیاهی هومیوپاتی است که گفته می‌شود در درمان التهاب و تورم بسیار مؤثر است. این گیاه درمانی ایده‌آل برای کبودی است. نتایج مطالعه‌ای علمی در سال ۲۰۱۰ نشان داد که پماد آرنیکای موضعی به‌طور مؤثر کبودی ناشی از لیزر را درمان می‌کند. شما در طول روز می‌توانید چندین بار از پماد یا ژل آرنیکا در درمان کبودی استفاده کنید. همچنین آرنیکا را به‌صورت خوراکی هم می‌توانید مصرف کنید.
۶. کرم ویتامین K
ویتامین K حاوی موادی است که به لخته شدن خون کمک می‌کند. در مطالعه‌ای علمی در سال ۲۰۰۲ نشان داده شد که استفاده از کرم ویتامین K در درمان کبودی که پس از روش‌های درمانی با لیزر ایجاد می‌شود، مؤثر است. برای استفاده از این روش، کافی است روزی حداقل دو بار کرم ویتامین K را روی ناحیه‌ی کبودشده بمالید.
۷. آلوئه‌ورا
در تحقیقات علمی نشان داده شده است که آلوئه‌ورا در کاهش درد و التهاب بسیار مؤثر عمل می‌کند و شما می‌توانید آن را به‌طور موضعی روی منطقه آسیب‌دیده قرار دهید. اما دقت کنید که حتما از ژل آلوئه‌ورای خالص استفاده کنید و برچسب محصول موردنظر را به‌دقت بخوانید که مواد افزودنی در آن وجود نداشته باشد تا تأثیر بیشتری از آن ببینید.
۸. ویتامین C
ویتامین C دارای خواص ضدالتهابی است و در سرعت بخشیدن به بهبود زخم و درمان کبودی مؤثر عمل می‌کند. شما می‌توانید انواع مختلف این ویتامین را به‌صورت ژل، کرم و یا سرم‌هایی که حاوی ویتامین C هستند، از داروخانه تهیه کنید و به‌صورت موضعی روی ناحیه کبودشده استفاده کنید. همچنین می‌توانید آن را به‌عنوان مکمل غذایی مصرف کنید. خوردن میوه و سبزی تازه به مقدار زیاد هم راه دیگری برای جذب ویتامین C است.
۹. آناناس
بروملائین نام ترکیبی از آنزیم‌های موجود در آناناس است. بروملائین در کاهش شدت کبودی و کاهش التهاب آن کمک می‌کند. می‌توانید میوه آناناس را برای جذب بروملائین بخورید و یا از مکمل‌های بروملین استفاده کنید. همچنین می‌توانید کرم موضعی بروملائین را هم تهیه کنید و در درمان کبودی از آن کمک بگیرید.
۱۰. گیاه سنفیتون
گیاه کامفری (Comfrey) که در زبان فارسی به آن «سنفیتون» یا «هماور طبی» هم گفته می‌شود اغلب در درمان بیماری‌های پوستی و التهاب استفاده می‌شود. نتایج تحقیقات علمی نشان داده است، کرم‌های این گیاه دارای قدرت شفابخشی بالایی در درمان کبودی است. شما می‌توانید چند بار در روز این کرم را روی ناحیه‌ی کبودشده بمالید. همچنین می‌توانید از برگ‌های خشک‌شده آن به‌صورت فشرده روی ناحیه کبودشده استفاده کنید. برای این روش، برگ‌ها را به‌مدت ۱۰ دقیقه در آب جوش قرار دهید. سپس مایع اضافی را جدا کنید و برگ‌های خیس را لای حوله یا پارچه‌ای بگذارید و برای درمان کبودی روی ناحیه‌ی موردنظر قرار بدهید.
روغن‌های معطر
مواد لازم:
چند قطره روغن اسطوخدوس یا روغن درخت چای
روش انجام کار:
یک تا سه قطره روغن معطر بردارید و آن را به آرامی روی ناحیه‌ی کبودی ماساژ دهید. شما می‌توانید از یک نوع روغن معطر استفاده کنید یا هر دوی آنها را به میزان برابر مخلوط کنید و سپس از آنها استفاده کنید.
چند وقت یک بار باید این روش درمانی را انجام داد؟
این روش درمانی را هر چند ساعت یک بار انجام دهید.
روغن‌های معطر چه‌طور چنین تاثیری دارند؟
روغن اسطوخودوس دارای خواص تسکین‌دهنده بر روی بدن است و خواص ضد درد و خواص شفا‌دهنده نیز دارد. روغن درخت چای به لایه‌های عمیق‌تر پوست نفوذ می‌کند و روند بهبود را تسریع می‌کند.
سرکه
مواد لازم:
- چند قطره سرکه سفید یا سرکه سیب
- ۳/۱ فنجان آب گرم
روش انجام کار:
- سرکه را با آب مخلوط کنید و ترکیب حاصل را به آرامی ماساژ روی کبودی پوست ماساژ بدهید.
- شما همچنین می‌توانید یک تکه پارچه را در این ترکیب خیس کنید و آن را روی ناحیه‌ی کبودشده قرار بدهید.
چند وقت یک بار باید این روش درمانی را انجام داد؟
این روش درمانی را دو بار در روز به مدت پنج تا شش روز تکرار کنید.
سرکه چه‌طور چنین تاثیری دارد؟
سرکه، هنگامی‌که با آب مخلوط می‌شود، یک محلول موثر را تشکیل می‌دهد که سبب افزایش جریان خون شده و به روند بهبودی کمک می‌کند. استفاده از این مخلوط در ناحیه‌ی کبودشده سبب می‌شود خونی که در زیر پوست جمع شده جریان بیابد و از شکل‌گیری لکه‌های خونی جلوگیری می‌کند.
خمیر دندان
مواد لازم:
- خمیر دندان
- باند
روش انجام کار:
- یک لایه از خمیر دندان را روی ناحیه‌ی کبودی بمالید و با استفاده از باند آن را بپوشانید تا به لباس و ملحفه مالیده نشود.
- اجازه بدهید یک شب تا صبح بماند و بعد باند را باز کنید و با آب ناحیه را شستشو دهید.
چند وقت یک بار باید این روش درمانی را انجام داد؟
این روش درمانی را هر شب و به مدت دو تا سه شب انجام دهید.
خمیر دندان چه‌طور چنین تاثیری دارد؟
خمیر دندان به تجزیه شدن لخته‌ی خون و افزایش جریان خون در این ناحیه کمک می‌کند. در طول یک شب متوجه روشن‌تر شدن رنگ کبودی خواهید شد. این ماده همچنین باعث کاهش تورم می‌شود.
فندق افسونگر
مواد لازم:
- محلول یا کرم فندق افسونگر
- توپ پنبه‌ای
روش انجام کار:
- محلول فندق افسونگر را روی یک توپ پنبه‌ای قرار دهید و آن را به آرامی روی کبودی پوست بمالید.
- محلول را از روی پوست پاک نکنید.
چند وقت یک بار باید این روش درمانی را انجام داد؟
استفاده از این محلول را دو تا سه بار در روز تکرار کنید.
فندق افسونگر چه‌طور چنین تاثیری دارد؟
زمانی که پای درمان بریدگی و کوفتگی به میان می‌آید، فندق افسونگر یک گیاه بسیار محبوب است. استفاده از عصاره‌ی این گیاه زخم را بهبود می‌بخشد و تورم را کاهش می‌دهد. حمام با فندق افسونگر نیز می‌تواند به میزان زیادی باعث بهبودی شود.
جعفری خردشده
مواد لازم:
- برگ جعفری
- باند دارای خاصیت کشسانی
روش انجام کار:
- یک مشت برگ جعفری را بشویید و آنها را له کنید. جعفری له‌شده را روی ناحیه‌ی کبودی پوست بگذارید.
- با یک باند الاستیک ناحیه را ببندید. اجازه بدهید به مدت هفت تا هشت دقیقه بماند.
چند وقت یک بار باید این روش درمانی را انجام داد؟
این روش درمانی را باید در فواصل منظم استفاده کنید تا پوست به دما و رنگ طبیعی خود برسد.
جعفری چه‌طور چنین تاثیری دارد؟
جعفری باعث کاهش التهاب و درد می‌شود و همچنین به از بین رفتن رنگ کبودی پوست کمک می‌کند.
زنجبیل له‌شده
مواد لازم:
- یک تکه‌ی کوچک زنجبیل
- یک تکه پارچه‌ی نرم یا گاز
روش انجام کار:
- زنجبیل را بدون اینکه پوست بکنید، به طور کامل شستشو دهید، سپس آن را له کنید و روی ناحیه‌ی دچار تورم قرار دهید.
- آن را با یک تکه پارچه‌ی نرم یا گاز ببندید.
- برای رسیدن به بهترین نتایج ممکن، اجازه بدهید زنجبیل به مدت یک شب تا صبح روی پوست بماند.
چند وقت یک بار باید این روش درمانی را انجام داد؟
این روش درمانی را به مدت یک یا دو روز تکرار کنید.
زنجبیل چه‌طور چنین تاثیری دارد؟
زنجبیل یکی دیگر از گیاهانی است که روی پوست ملتهب شگفتی می‌آفریند. بیشتر افرادی که از این روش استفاده می‌کنند در طول روز هم برای تسریع فرآیند بهبودی از کمپرس سرد استفاده می‌کنند.
نکته‌ی آخر در درمان کبودی
شاید بهبودی کبودی پوست شما چندین هفته طول بکشد. برای اینکه با سرعت هرچه بیشتر درمان کبودی نتیجه‌بخش باشد، به مراقبت از بدن و استراحت خود توجه ویژه‌ای داشته باشید. استفاده از روش‌های درمان خانگی کبودی که در اینجا به آنها اشاره شد، به‌سرعت بهبودی شما کمک زیادی خواهد کرد. در طول دوره‌ی درمان کبودی، روند بهبودی را دائما کنترل کنید؛ همچنین به‌یاد داشته باشید که کبودی‌ها می‌توانند نشانه‌ای از گرفتگی شدید ماهیچه‌ها یا شکستگی استخوان باشد که باید در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- اگر کبودی و آسیب‌دیدگی جزئی به‌نظر می‌رسد، اما هنوز بعد از سه روز احساس درد دارید.
- اگر ناحیه‌ی کبودشده گسترش پیدا کرد.
- اگر دلیلی برای کبودی پیدا نکردید و بعد از مدتی کبودی همچنان وجود داشت. (البته توجه داشته باشید که کبودی‌ها در ناحیه ساق پا بیشتر حاصل ضربه‌های مختلف در اثر فعالیت روزانه است که به‌زودی بهبود می‌یابند.)
- اگر در ادرار یا مدفوع خون مشاهده کردید.
این علائم نشان از آسیب جدی است و بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
جمع‌آوری و تنظیم: کاویاب