با علائم و درمان اعتیاد به غذا آشنا شوید

اعتیاد به غذا اصلا موضوع خنده‌داری نیست. گاهی اتفاق افتاده که در شرایط روحی بدی قرار گرفته‌ایم و برای بیرون آمدن از این وضعیت روحی به سراغ خوردن یک بسته چیپس رفته‌ایم. اگر این اتفاق به ندرت و هر از گاهی برایتان اتفاق می‌افتد طبیعی است اما همیشگی شدن آن می‌تواند به اعتیاد به غذا منجر شود.

چطور متوجه شویم دچار اعتیاد به غذا شده‌ایم؟ اگر نمی‌توانید تشخیص دهید میل و اشتهای زیاد شما به غذا مربوط به اعتیاد به غذاست یا خیر، در زیر به ارائه نکاتی از سوی متخصصین می‌پردازیم که در این راه به شما کمک می‌کند:

علائم اعتیاد به غذا

اعتیاد به غذا به همان اندازه دیگر انواع اعتیاد جدی و مهم است اما اغلب آن را جدی نمی‌گیرند.

کسی که معتاد به غذاست چندان تفاوتی با فرد نرمالی که پرخوری می‌کند، ندارد. امروزه صنعت غذا طوری شده که امکان دچار شدن به اعتیاد به غذا را بالا برده است. به عبارتی دیگر صنایع غذایی شرایط را برای معتاد شدن به غذا تسهیل کرده‌اند. در واقع همه ما امروزه در معرض غذاهایی قرار داریم که اعتیادآور هستند. اگر یکی از اعضای خانواده دچار اعتیاد به غذا شود، احتمال زیادی وجود دارد که دیگر افراد خانواده نیز مبتلا شوند.

البته اعتیادهای قبلی و ژنتیک نیز در ابتلای افراد به این نوع اعتیاد تاثیرگذارند. اعتیاد به غذا نیز مانند اعتیاد به الکل است. هر چه بیشتر استفاده کنید کنار گذاشتن آن سخت‌تر می شود.

دکتر تارمن (Tarman) مجموعه سوالاتی طراحی کرده است که پاسخ آنها مشخص می‌کند که فرد اعتیاد به غذا دارد یا خیر. نمونه‌هایی از این سوالات در ادامه آمده است اما این لزوما تشخیص پزشکی نیست. این سوالات صرفا منعکس‌کننده مواردی هستند که در اعتیاد به غذا دیده می‌شود و احتمال ابتلا به این اعتیاد را بالا می‌برد.

• آیا حتی مواقعی که گرسنه نیستید اشتها و تمایل زیادی به غذا دارید؟
• آیا اتفاق افتاده که بخواهید از خوردن دست بکشید اما نتوانید؟
• آیا در هر وعده غذایی به میزان بسیار زیادی غذا مصرف می‌کنید؟
• آیا وقتی گرسنه نیستید هم غذا می‌خورید؟
• آیا غذاها را دور می‌ریزید فقط به این خاطر که دوباره غذای جدیدی بگیرید؟
• آیا غذا خوردن شما در خفا متفاوت است از غذا خوردنتان در مقابل دیگران؟
• آیا تا به حال غذای دیگران را دزدیده‌اید؟
• آیا تا به حال شده غذایتان را جایی قایم کنید تا بعد از اینکه مهمانان رفتند به سراغش رفته و آن را بخورید؟
• آیا تا به حال بابت اینکه نمی‌توانید غذا خوردن خود را کنترل کنید، احساس گناه کرده‌اید؟
• آیا تا به حال احساس ناامیدی کرده‌اید؟
• آیا تا به حال شده میل زیادی به غذا داشته باشید و همه تمرکزتان معطوف غذا باشد، از سویی برای چیز دیگری برنامه‌ریزی کرده باشید اما غذا خوردن برایتان مهمتر از آن باشد؟
• چگونه می‌توان از اعتیاد به غذا رهایی یافت؟

اگر احساس می‌کنید علاقه زیاد شما به غذا کم کم دارد خطرناک می‌شود، بهتر است از یک متخصص کمک بگیرید.

بهتر است خودتان کشف و تجربه کنید که چه راه‌حلی برایتان اثربخش است. مثلا ببینید اگر از خوردن غذاهای خاصی اجتناب کنید به شما کمک خواهد کرد؟ سعی کنید ساختار کامل غذا خوردن را رعایت کنید، یعنی سه وعده غذای اصلی و دو میان وعده. این نظم در غذا خوردن به شما کمک می‌کند. سپس به ندای بدن خود گوش دهید که در هر وعده غذایی دوست دارد چه چیزی بخورد.

غذا خوردن بصری را تمرین کنید و از خود چند سوال ساده بپرسید: آیا واقعا گرسنه هستید؟ اگر گرسنه نیستید، به چه چیزی نیاز دارید؟ پس از آن ببینید واقعا گرسنه خوردن چه چیزی هستید؟ این ارتباط ذهنی را برقرار کنید (۷ نوع گرسنگی که مانع از کم کردن وزن می‌شود را بشناسید).

اگر گرسنه هستید، به ندای بدن خود گوش دهید و ببینید دقیقا چه چیزی می‌خواهید بخورید. آیا می‌دانید چه زمان سیر می‌شوید؟ مهمترین موضوع پیدا کردن راهی است تا با بدن خود و نیازهایتان (هم نیازهای فیزیکی و هم روانی) آشنا شوید و راهی برای غذا خوردن در طولانی مدت بیابید تا شما را نگه دارد. اگر این کار برایتان سخت است، متخصصان می‌توانند در پیدا کردن روش درمان به شما کمک کنند.

بهتر است غذاهای ناسالم و تنقلات را از برنامه غذایی خود حذف کنید. برای برخی، غذا مانند مواد مخدر عمل می‌کند. با آن حال خوشی پیدا می‌کنند و نمی‌توانند از آن دست بکشند. این افراد باید بفهمند چه غذاهایی برای آنها مانند مخدر عمل می‌کنند و خوردن آنها را متوقف کنند. این یعنی غذاهایی مانند شکر، چیپس، نان، شیرینی و پاپ کورن را کنار بگذارید. معمولا به این افراد یک رژیم ترک اعتیاد به غذا که سه ماهه است پیشنهاد می‌شود که شامل سبزیجات و پروتئین‌هاست و هیچ غذای فرآوری شده‌ای را دربرنمی‌گیرد (با میوه و سبزیجاتی که عامل کاهش وزن هستند، آشنا شوید).

ابتدا کمی سخت به نظر می‌رسد اما با دنبال کردن این رژیم غذایی کم کم احساس سبکی پیدا می‌کنید. پس از دو هفته که خوردن غذاهای اعتیادآور را کنار می‌گذارید، ممکن است باز وسوسه شوید که به اعتیاد روی بیاورید مانند اعتیاد به سیگار و الکل. اما اگر بتوانید سختی دو تا سه هفته اول را پشت سر بگذارید و با وسوسه‌های خود مبارزه کنید و در این مدت حتی مقدار کمی از غذاهایی که از خوردنشان منع شده‌اید را استفاده نکنید، دیگر به این غذاها میلی نخواهید داشت.

چطور به کسی که دچار اعتیاد به غذاست کمک کنیم؟

اگر شما در خوردن غذا مشکلی ندارید اما همسر یا دوستتان دچار اعتیاد به غذاست، حتما با او صحبت کنید. گاهی ابتدا باید فرد آگاه شود که مشکلی دارد تا برای رفع آن اقدام کند.

معمولا افرادی که اعتیاد به غذا دارند پشت سر هم غذا می‌خورند و به میزان زیاد، سرعت آنها در خوردن زیاد است و گاهی در خفا و با خجالت می‌خورند و از سویی خودشان نیز از این بابت ناراحت هستند. آنها دوست دارند مانند افراد دیگر از خوردن غذا لذت ببرند (درباره غذا خوردن عصبی بیشتر بدانید). اما خوردن غذا برای آنها لذتی ندارد. ببینید در چنین مواقعی به چه چیزی نیاز دارند و به سراغ گزین‌ های سالم‌تر بروید. گرچه این برای آنها احتمالا از سخت‌ترین کارهایی است که انجام می‌دهند. تا جایی که می‌توانید از آنها حمایت کنید.