بخار درمانی یکی از بهترین گزینه هایی است که می توانید برای بهبود سلامت خود مد نظر قرار دهید. بخار درمانی مفهوم جدیدی نیست. مصریان باستان از فواید درمان استنشاقی آگاه بودند و حمام های عمومی را ساختند. حتی امروزه کارشناسان بخار درمانی را برای درمان بسیاری از مشکلات سلامت، به ویژه آنهایی که با دستگاه تنفسی مرتبط هستند، توصیه می کنند.
بخار درمانی یا تنفس بخار می تواند با استفاده از یک دوش بخار یا کاسه ای که با آب داغ پر شده انجام شود. بدون در نظر گرفتن این که کدام روش را انتخاب می کنید، تنفس بخار موجب می شود تا هوای گرم و مرطوب از طریق بینی و گلو وارد ریه ها شود و از فواید درمانی آن بهره مند شوید.
استفاده از یک کاسه آب داغ
استفاده از یک کاسه بخار آب داغ روش سنتی بخار درمانی است. این نوع از بخار درمانی برای پاکسازی صورت و دستگاه تنفسی مفید است.
- چند فنجان آب را به جوش آورید، سپس آب جوش را درون یک کاسه بریزید.
- کاسه را روی سطحی صاف و ثابت قرار دهید.
- یک حوله روی سر خود بیندازید تا در حبس بخار به شما کمک کند.
- سر خود را روی کاسه گرفته و بخار را تنفس کنید.
- برای بهره مندی از فواید بیشتر، شما می توانید چند قطره از روغن اساسی مورد علاقه خود را در آب بریزید.
تبدیل حمام به اتاق بخار
یکی از ساده ترین روش ها برای لذت بردن از حمام بخار خرید کیت های دوش بخار است که آماده نصب هستند. اما اگر قصد صرف هزینه اضافه ندارید، بدون استفاده از این کیت ها نیز می توانید حمام را به یک اتاق بخار تبدیل کنید. انجام این کار ساده است و تنها باید نکات زیر را مد نظر قرار دهید:
- پیش از باز کردن شیر آب، از یک هیتر کوچک به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه برای گرم کردن حمام استفاده کنید. هیتر را پیش از باز کردن شیر آب از حمام خارج کنید.
- اگر یک دستگاه مرطوب کننده هوا در اختیار دارید به راحتی می توانید از آن برای تولید بخار در حمام استفاده کنید.
- درزها و شکاف ها را به خوبی پوشش دهید تا از خروج بخار جلوگیری شود.
- همچنین، یک بطری آب نوشیدنی به همراه یک صندلی در حمام بگذارید.
- چند قطره از روغن اساسی مورد علاقه خود را در یک کاسه کوچک آب جوش بریزید، و آن را در نزدیکی دوش آب قرار دهید.
- شیر آب گرم را باز کنید تا بخار در حمام جمع شود.
- یک حوله روی صندلی قرار داده و بنشینید. اجازه دهید بخار به پوست شما نفوذ کند و منافذ پوست باز شوند.
- به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه از حمام بخار استفاده کنید و طی این مدت گاهی اوقات آب بنوشید.
- پس از این کار، با دوش آب سرد دمای بدن خود را به حالت عادی باز گردانید.
- بدن خود را کاملا خشک کنید و از یک مرطوب کننده خوب استفاده کنید تا هرچه بیشتر آبرسانی و تغذیه پوست انجام شود.
- توجه: اگر درجه حرارت بیش از اندازه بالا رفت، فورا شیر آب گرم را ببندید و مقداری آب بنوشید.
فواید شگفت انگیز بخار درمانی
بهبود تنفس
اگر با گرفتگی سینوس، سرماخوردگی، آنفلوآنزا، برونشیت، سینوزیت، آسم، آلرژی یا هر نوع عفونت تنفسی مواجه هستید، بخار درمانی می تواند بسیار مفید واقع شود. تنفس بخار، هوای گرم و مرطوب را از طریق بینی و گلو راهی ریه ها می کند، که به باز شدن سینوس ها و تنفس آسان‌تر کمک می کند. همچنین، رطوبت گرم مخاط را رقیق کرده و دفع آن تسهیل می شود. این شرایط گرفتگی بینی، آبریزش بینی و عطسه را تسکین می دهد. همچنین، تنفس بخار دستگاه تنفسی تحریک شده را تسکین می دهد و از این رو احساس سوزش و خارش در بینی کاهش می یابد.
درمان سردرد
یک سردرد شدید، به ویژه اگر ناشی از مشکل سینوسی باشد، به راحتی می تواند با بخار درمانی بهبود یابد. تنفس بخار در کاهش فشار ایجاد شده در سینوس ها که از ترشح درست مخاط جلوگیری می کند، نقش دارد. همچنین، این کار غشا مخاطی را تسکین داده و به بهبود گرفتگی بینی کمک می کند. این شرایط به کاهش سردرد کمک می کند. همچنین، تنفس بخار مسیرهای بینی را مرطوب می سازد، که به رقیق شدن مخاط و کاهش هر گونه گرفتگی کمک می کند. این شرایط بار دیگر احساس درد که ممکن است در نتیجه یک مشکل سینوسی شکل گرفته باشد را تسکین می دهد.
کاهش استرس
همه ما زندگی پراسترس را تجربه کرده‌ایم. اضطراب می‌تواند روی سلامت جسمی و روحی تاثیر منفی بگذارد و مهم است که به‌صورت مداوم از میزان این فشارها کاسته شود. هنگامی که استرس دارید، استفاده از حمام بخار می تواند به طور قابل توجهی ذهن و بدن شما را آرام سازد. گرمای حمام بخار به ترشح اندورفین، ماده شیمیایی مسئول احساس خوب، در بدن کمک می کند که کاهش اثرات استرس را به همراه دارد. همچنین، اندورفین به خواب خوب کمک می کند. گرمای بخار گردش خون را نیز افزایش می دهد که به آرامش عضلات کمک می کند. افزون بر این، گرمای اتاق بخار مسیرهای هوایی شما را باز می کند، که تنفس را بهبود می بخشد. تنفس خوب به آرامش ذهن و بدن کمک می کند.
دفع سموم
تجمع سموم و ناخالصی ها در بدن می تواند بر سیستم ایمنی شما تاثیرگذار باشد و احتمال بروز مشکلات سلامت مختلف را افزایش دهد. با این وجود، استفاده از حمام بخار می تواند به دفع سموم و مواد زائد از بدن که به واسطه استرس، عادات غذا خوردن بد، گوارش ضعیف و دیگر عوامل خارجی شکل گرفته اند، کمک کند. بخار داغ موجب تعریق می شود، که به دفع سموم از بدن کمک می کند. همچنین، بخار موجب ایجاد حالت هیپوترمی در بدن می شود که ادامه بقای ویروس ها، باکتری ها، و دیگر سموم را ناممکن می سازد.
تسکین درد و گرفتگی عضلانی
بخار درمانی می تواند به ریکاوری عضلات خسته پس از انجام ورزش کمک کند. بر همین اساس است که ورزشکاران حرفه ای پس از تمرین راهی دوش بخار یا سونا می شوند. تجمع ضایعات متابولیک در عضلات طی انجام ورزش می تواند موجب شکل گیری درد در عضلات شود. گرمای حمام بخار به بدن در دفع این ضایعات متابولیک کمک می کند که کاهش درد و گرفتگی عضلانی را به همراه دارد. حمام بخار رگ های خونی را نیز منبسط می کند، از این رو گردش خون افزایش یافته و جریان خون به عضلات بیشتر می شود. بر همین اساس، اکسیژن و مواد مغذی بیشتری به بخش های نیازمند بدن ارسال می شوند.
سلامت پوست و مو
تنها ۱۵ دقیقه قرار گرفتن در معرض بخار در هفته می تواند به بهبود شرایط پوست و افزایش زیبایی و درخشش آن کمک کند. بخار موجب باز شدن منافذ پوست می شود و تعریق را افزایش می دهد که این شرایط به خلاص شدن از شر سلول های مرده پوست، باکتری ها، و آلودگی موجود در منافذ پوست کمک می کند. بر همین اساس، احتمال ابتلا به آکنه، دانه های سر سیاه، و دیگر ضایعات پوستی کاهش می یابد. افزون بر این، گردش خون به سمت سطح پوست به واسطه گرمای مرطوب افزایش می یابد، که به معنای ارسال اکسیژن و مواد مغذی بیشتر به پوست و حفظ سلامت و درخشش آن است. بخار درمانی سلامت مو و پوست سر را نیز با افزایش گردش خون به سمت پوست سر، بهبود انعطاف پذیری مو، و کنترل میزان ترشح چربی پوست بهبود می بخشد.
سونا و اتاق بخار
این فعالیت درمانی، نه تنها شما را به آرامش و تمرکز روی مسائل کوچک تشویق می کند بلکه تنش عضلانی را کم کرده و باعث بهبود گردش خون می شود. یکی از بهترین روش هایی که به‌طور همزمان هم برای آرامش و هم برای پوست مفید است، گرمای حاصل از سونای خشک و بخار موجود در سونای بخار است. هر دوی آن ها، تنش عضلانی را کاهش داده و باعث تمدد اعصاب شده و به طور همزمان منافذ پوست را باز کرده و باعث افزایش گردش خون و لنف می شود. گرما به بهبود گردش خون و افزایش طبیعی تعریق کمک می کند که باعث باز شدن منافذ پوست و پاکسازی آن ها می شود. باید قبل و بعد از سونا و بخار درمانی، آب کافی بنوشید. معمولا زمانی بین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، برای ماندن در سونا کافی است. بعد از سونا، حتما دوش بگیرید تا سطح پوست را از عرق پاک کنید.
صورت خود را در خانه بخار دهید
بخار دادن صورت در خانه، یک راه عالی برای رسیدن به مزایای بخار درمانی است. بیشتر متخصصین پیشنهاد می کنند دمای آب ۴۳ درجه سانتیگراد باشد و احتیاط کنید بخار از فاصله ای حدود ۳۰ تا ۴۵ سانتیمتری، به صورت شما نزدیک تر نباشد. اگر اجازه دهید که پوست شما بیش از اندازه گرما جذب کند، افزایش جریان خون ممکن است به سوزاندن پوست یا پاره شدن مویرگ ها در زیر سطح پوست (رگ های عنکبوتی) منجر شود. به منظور افزایش تاثیر و فواید بخار درمانی، می توان از ترکیب های گیاهی نظیر مریم گلی، نعناع، گل بابونه و دانه رازیانه استفاده کرده که خواص طبیعی پاکسازی دارند. همه انواع پوست ها می توانند از مزایای بخار درمانی سود ببرند.
به عنوان یک قاعده کلی، پیشنهاد می شود یکبار در هفته بخار درمانی را در رژیم زیبایی خود قرار دهید. اما توجه داشته باشید که قرار گرفتن در معرض بخار برای یک دوره طولانی، می تواند پوست را خشک کند. برای افزایش پاکسازی پوست، پس از حمام بخار، صورت را با آب سرد بشویید و ماسک به کار برید. برای اطمینان از اینکه پوست شما به درستی آب رسانی شود، در پایان از سرم پوست و یا مرطوب کننده استفاده نمایید. اگر بیماری پوستی خاصی مانند آکنه روزاسه یا عفونت قارچی دارید تعریق و افزایش گردش خون ایجاد شده توسط بخار ممکن است باعث آسیب بیشتری شود. به علاوه اگر آکنه شدید دارید، بخار دادن صورت می تواند به طور بالقوه ای شرایط را بدتر کند. قبل از شروع هرگونه بخار درمانی، موضوع را با پزشک خود در میان گذارید.
- توجه:
دمای اتاق بخار نباید بیشتر از ۱۱۴ درجه فارنهایت (۴۵.۶ درجه سلسیوس) باشد. بیش از ۱۵ دقیقه در اتاق بخار باقی نمانید و به میزان کافی آب بنوشید. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض بخار می تواند موجب کم آبی بدن، تپش قلب، ضعف، حالت تهوع، و افزایش بیش از اندازه دمای بدن شود.
از آنجایی که هوای گرم و مرطوب اتاق بخار محیطی ایده آل برای تکثیر قارچ و باکتری ها ایجاد می کند، اقدامات لازم را به منظور پاکسازی حمام خود انجام دهید. تنفس بخار برای کودکان و همچنین زنان باردار و افرادی که فشار خون بالا دارند توصیه نمی شود. زنان باردار و همچنین افراد سالمند و کودکان نباید وارد اتاق های بخار شوند. افراد مبتلا به فشار خون بالا، بیماری قلبی، تپش قلب، دیابت یا مشکلات سلامت دیگر باید پیش از استفاده از اتاق بخار با پزشک خود مشورت کنند. پس از وعده های غذایی سنگین یا مصرف الکل از بخار درمانی استفاده نکنید.
جمع آوری و تنظیم: کاویاب