هر گفتگویی دو طرف دارد که هر دو باید هنر مکالمه را بلد باشند. آیا شما مهارت مکالمه دارید؟ آیا شما راحت و روان صحبت می‌کنید یا پرت و پلا و بی‌هدف؟ آیا شنونده دقیقی هستید یا مدام می‌خواهید حرف طرف مقابل را قطع کنید؟ در این مطلب قصد داریم به شما بگوییم چگونه می‌توانید گوینده و شنونده بهتری باشید، در واقع هنر مکالمه را به شما می‌آموزیم:
وقتی می‌خواهید صحبت کنید:
فکر خود را منظم کنید
اصلی‌ترین علت پیام‌های گیج‌کننده، فکر درهم و برهم است. می‌خواهیم چیزی بگوییم که قبلا درباره آن فکر نکرده‌ایم یا خیلی حرف‌ها برای گفتن داریم که نمی‌توانیم آنها را درست بیان کنیم. یا آنقدر فکر بزرگی داریم که نمی‌توانیم آن را به زبان بیاوریم. بنابراین موقع صحبت کردن دچار مشکل می‌شویم و همه را گیج می‌کنیم. اصل مهم در ساده‌گویی این است که قبل از حرف زدن فکر کنید. فکر خود را نظم ببخشید.
منظور خود را بیان کنید
دقیقا آنچه منظور شماست را به زبان بیاورید.
بروید سر اصل مطلب
برای داشتن یک مکالمه موثر نباید طفره بروید. اگر چیزی می‌خواهید، دقیقا درخواست کنید. اگر می‌خواهید کسی کاری انجام دهد، حرف خود را روشن و واضح بزنید.
مختصر و مفید حرف بزنید
زیاده‌گویی نکنید. هرچه تعداد واژگان شما بیشتر باشد، حرفتان بیشتر گیج‌کننده می‌شود. خلاصه و روشن حرف بزنید و از آشناترین و کوتاه‌ترین واژگان استفاده کنید.
خود واقعی‌تان باشید
هر یک از ما شخصیت منحصربه فرد خود را داریم، ترکیبی از صفات، الگوهای فکر و رفتار که ما را به مکالمه‌ای روشن و شفاف رهنمون می‌کند. برای حصول بیشترین شفافیت، خود واقعی‌تان باشید. بدین صورت بهتر می‌توانید دیگران را متقاعد کنید و راحتتر خواهید بود.
تصویرسازی کنید
از واژگانی استفاده کنید که به افراد کمک می‌کند مفاهیم را تصویرسازی کنند از این رو انتقال پیام راحتتر صورت می‌گیرد.
اما حرف زدن و انتقل پیام تنها نیمی از فرآیند است. برای آنکه مکالمه خوبی در جریان باشد باید طریقه گوش کردن یا دریافت پیام را نیز یاد بگیرید.
اگر به ریل قطار نزدیک شوید و در نقطه کور قطار باشید، با فشردن بوق ماشین پیام خود را می‌رسانید. اما این مهمترین بخش از ارتباط شما نیست. ارتباط زمانی معنا پیدا می‌کند که توقف کنید، نگاه کنید و گوش دهید، این نکته در مکالمه بسیار اهمیت دارد.
وقتی نوبت گوش کردن رسید:
با فکر و تمرکز انجام دهید
گوش کردن نیز مانند حرف زدن و نوشتن، نیازمند توجه و تمرکز است. اگر روی شنیدن تمرکز نکنید، چیزی یاد نمی‌گیرید و چیزی از آنچه یاد گرفته‌اید را به خاطر نمی‌سپارید. اکثر ما تنها ۲۵ درصد از آنچه شنیده‌ایم را به خاطر می‌سپاریم پس اگر قدرت تمرکز و درک مطلب خود را بالا ببرید، می‌توانید شنیدن موثری داشته باشید.
از چشمان خود استفاده کنید
اگر تنها با گوش‌هایتان بشنوید، بسیاری از پیام‌ها را از دست می‌دهید. شنونده‌های خوب چشمان خود را حین شنیدن باز نگه می‌دارند. احساسات طرف مقابل را بگیرید. صورت یک رسانه ارتباطی گویاست، سعی کنید پیام آن را دریافت کنید. همانطور که گوینده در حال بیان شفاهی مطالبش است، چهره او نیز پیام را منتقل می‌کند، “من جدی‌ام”، “شوخی کردم”، “از گفتن این حرف به تو ناراحتم”، یا “گفتن این حرف به من لذت زیادی می‌دهد”.
حین شنیدن به این علائم غیرکلامی توجه کنید:
- مالیدن یکی از چشم‌ها. اگر شنیدید که “فکر می‌کنم حق با توست” و دیدید گوینده در حال مالیدن یکی از چشم‌هایش است، یعنی اینطور نیست. وقتی گوینده یکی از چشم‌های خود را می‌مالد یعنی برایش سخت است حرفی را قبول کند.
- تکان دادن پا. وقتی گفتن حرفی همراه با تکان دادن پا باشد، این نشانه عدم اعتماد به نفس در گفتن آن حرف است.
- مالیدن انگشتان. اگر دیدید گوینده شصت و انگشت اشاره خود را به هم می‌مالد، یعنی گوینده در حال پنهان کردن چیزی است.
- خیره شدن و چشمک زدن. اگر دیدید کسی به سقف خیره شده و تندتند چشمک می‌زند، یعنی در حال فکر کردن به موضوعی است که دارد درباره آن حرف می‌زند.
- لبخند کج. لبخند واقعی متقارن است و بیشتر تغییرات حالت چهره زودگذر است. اگر دیدید لبخند کسی به طور قابل توجهی کج است، احتمالا این لبخند مصنوعی است.
- چشمانی که رابطه چشمی برقرار نمی‌کنند. ارتباط چشمی ضعیف نشانه عزت نفس پایین است. علاوه بر این می‌تواند نشانه آن باشد که گوینده راستگو نیست.
قطعا کار عاقلانه‌ای نیست اگر تنها بر مبنای این علائم دیداری تصمیم بگیریم. اما می‌توانند نکات ارزشمندی در خصوص نوع سوالاتی که پرسیده می‌شود و پاسخ‌هایی که باید به آنها توجه کنید، به شما ارائه می‌دهند.
تسهیل کنید
شنونده‌های ضعیف تعداد بسیار کمی از افرادی را به خود جذب می‌کنند که اطلاعات ارزشمندی برای ارائه به آنها دارند. شنونده‌های خوب کار را برای گوینده راحت می‌کنند و به آنها می‌فهمانند که می‌خواهند چه چیزی را بشنوند. آنها روشن و شفاف مشخص می‌کنند که دوست دارند چه چیزی از دیگران بشنوند.