آشپزخانه قلب خانه است اما با این حال اغلب آلودهترین جا در خانه محسوب می شود. برخی آلودگیها قابل مشاهده هستند مانند ظرفهای نشسته و کثیفی کف آشپزخانه و اجاق گاز کثیف. اما جاهای دیگری نیز در آشپزخانه هست که شاید فراموش کنید تمیز کنید. تکههای مواد غذایی که روی پیشخوان یا قفسههای آشپزخانه ریخته و یا آلودگی دستگیره یخچال یا کابینتها. در این مطلب شما را با آلودهترین نقاط آشپزخانه و نحوه تمیز کردن آنها آشنا میکنیم.
دکمهها، دستگیرهها و صفحات لمسی
هر وسیله الکترونیکی که در خانه دارید دارای دکمهها و کنترل پنل یا دستگیره است که با هر بار استفاده آن را لمس میکنید. هر بار این دکمهها و دستگیرهها بعد از آماده کردن غذا یا قبل از آنکه دستها شسته شوند، لمس میشوند و باکتری و آلودگی بدن مانند سالمونلا، لیستریا، اِکولی را به دستگاه منتقل میکنند. این باکتریها میتوانند موجب ناراحتیهای گوارشی شوند و شما و خانواده را مسموم کنند.
دستگیرههای کابینت و صفحه لمسی دستگاههای برقی روزانه یا بعد از هر بار درست کردن غذا باید تمیز شوند. از یک ضدعفونی کننده یا اسپری شستشو استفاده کنید سپس دستمالی که استفاده کردهاید را بشویید.
سینک
گرچه آب زیادی در سینک جریان مییابد اما احتمال دارد میکروبها در سطح سینک پنهان شوند، به خصوص در درزهایی که بین سینک و پیشخوان وجود دارد، اطراف فاضلاب و صافی سینک. طبق گزارش بنیاد بینالمللی بهداشت ملی (NSF)، ۴۵ درصد سینکهای ظرفشویی خانهها باکتری اِکولی یا برخی انواع باکتری کولیفرم را در خود دارند.
بعد از هر بار غذا درست کردن یا حداقل یک بار در روز باید سینک ضدعفونی شود. حتما اطراف سینک و روی پیشخوان را نیز تمیز کنید. زیرا آلودگی ناشی از شستن مواد غذایی به این نواحی سرایت میکند. از شویندههای سینک که مواد ضدعفونی کننده دارند استفاده کنید و از یک دستمال تمیز یا دستمال کاغذی یکبار مصرف استفاده کنید.
اسکاچ و اسفنج ظرفشویی
به منظور کاهش استفاده از دستمال کاغذی و اثرات مخرب آن بر محیط زیست، در بسیاری از خانهها از اسفنجهای سلولزی، برسهای شوینده سینک و حوله ظرفشویی استفاده میشود. متاسفانه برطبق گزارش NSF حداقل ۷۵ درصد این آیتمها مامن باکتریهایی چون سالمونلا یا اِکولی هستند.
اگر از این آیتمها استفاده میکنید باید بعد از هر بار غذا درست کردن یا شستشوی خانه، آنها را با آب داغ بشویید. میتوانید اسفنجهای خیس و دستمال ظروف را با درجه بالا به مدت ۳۰ ثانیه در مایکرویو بگذارید تا باکتریها از بین بروند. صافی سینک و برسهای شستشو را میتوانید بعد از هر بار استفاده در ماشین ظرفشویی بگذارید (بایدها و نبایدهای استفاده از ماشین ظرفشویی).
یخچال
همانطور که گفته شد، باکتریها میتوانند روی دستگیره یا پنل یخچال مخفی شوند اما حتی در هوای سرد نیز برخی باکتریهای مضر میتوانند داخل یخچال رشد کنند (روش هایی برای تمیز کردن یخچال و فریزر).
بسیاری از میوهها و سبزیجات اگر قبل از قرار گرفتن در یخچال شسته نشوند، به مدت طولانیتری تازه میمانند. بنابراین کشوی نگهداری میوه و سبزیجات در یخچال پوشیده از باکتری و حشرات موذی خواهد شد. قبل از استفاده میوه و سبزیجات را میشویید اما باکتریهای مخفی شده در کشوی یخچال همچنان باقی میمانند.
موضوع دیگر در رابطه با گوشت خام است که در یخچال نگهداری میشود. آب این گوشتها روی طبقات یا کشوی یخچال میچکد. برای از بین بردن باکتریها به خصوص قارچ و کپک که میتوانند در یخچال رشد کنند، در صورت امکان هر ماه طبقات و کشوهای یخچال را جدا کنید و سطح آنها را با آب داغ یا گرم و یک شوینده معمولی بشویید. سپس با پارچه تمیز یا حوله ظرفشویی آنها را خشک کنید.
در این حیل، فضای داخل یخچال را با یک دستمال ضدعفونی کننده تمیز کنید. در مدت زمانی که منتظر هستید یخچال خشک شود، بالای یخچال را گردگیری کرده و پشت آن را جارو بکشید. گرد و غبار روی سیمکشی یخچال موجب میشود یخچال به سختی سرد بماند، انرژی بیشتری مصرف کند و همچنین ذرات غذا که زیر یخچال میمانند محل جذب حشرات است.
تخته آشپزی
تختههای آشپزی به خصوص تختههای چوبی باکتریها را در شکاف و درزهایی که بعد از هر بار استفاده در سطح آن ایجاد میشود، پنهان میکند. باید حداقل دو تخته آشپزی جداگانه داشته باشید: یکی برای میوه و سبزیجات و یکی برای گوشت. اینکار آلودگی ناشی از آماده کردن غذا را کاهش میدهد (اشتباهات رایج در استفاده از تخته آشپزی).
تخته آشپزی را بعد از هر بار استفاده با آب داغ و صابون شسته و با آب داغ آب بکشید. سپس با دستمال کاغذی یا یک پارچه تمیز آن را خوب خشک کنید. تخته را روی آبچکان نگذارید تا خشک شود زیرا باکتریها عاشق فضای مرطوب و گرم هستند. میتوانید از تخته آشپزی استفاده کنید که بتوان آن را به راحتی در ماشین ظرفشویی قرار داد تا خوب شسته شود.
قهوهساز، مخلوطکن و دیگر وسایل کوچک
حتی آب تمیزی که در محیط گرم و مرطوب قهوهساز میمانند میتوانند محیط ایدهآلی برای باکتری، قارچ و کپک ایجاد کنند. برخی وسایل کوچک باید پس از هر بار استفاده تمیز شوند. حداقل به طور هفتگی قطعات این وسایل را جدا کرده و تمیز کنید. برخی از این قطعات را میتوان در ماشین ظرفشویی قرار داد اما برخی دیگر باید در آب داغ و صابون شسته شده و با آب داغ آب کشیده شوند و در نهایت کاملا خشک شوند.
همین روش شستشو باید در مورد ابزاری چون کنسرو بازکن، فنجانها و قاشقها انجام شود.
ظروف غذا، کیسههای خرید و بطریهای آب
هر بار که از ظروف غذا، کیسههای خرید و بطریهای آب استفاده میکنید، احتمالا باقی ماندن باکتریها در آنها وجود دارد حتی اگر آن را به طور کامل بشویید. ظروف غذا باید در ماشین ظرفشویی یا با آب داغ و صابون شسته شوند، با آب داغ آب کشیده شده و کاملا خشک شوند. کیفها و کیسههای خرید را میتوان در ماشین لباسشویی قرار داد تا کاملا شسته شوند.
برای خریدهای خود کیسههای خرید متفاوت داشته باشید، یکی برای میوهها و سبزیجات، یکی برای گوشت و یکی برای محصولات بستهبندی شده.
پیشخوان
هم اکنون چه چیزی روی پیشخوان آشپزخانه گذاشتهاید؟ آیا میتوانید روی همان پیشخوانی که بستههای خرید را گذاشتهاید، غذا درست کنید؟ با یک دستمال ضدعفونی شده یا یک پارچه تمیز یک بار در روز یا قبل از آماده کردن غذا، پیشخوان را تمیز کنید. از پارچه یا اسفنج استفاده شده استفاده نکنید زیرا در خود جرم و باکتری دارند (۱۱ ایده برای زیباتر شدن پیشخوان آشپزخانه).
جای نمک و فلفل
یکی از آلودهترین نقاط آشپزخانه، شیکر نمک و فلفل است. آیا هنگام پخت غذا از این شیکرها استفاده میکنید؟ آیا قبل از استفاده از آنها دستها را میشویید؟
پس از هر بار غذا درست کردن جای نمک و فلفل را با دستمال و ضدعفونی کننده تمیز کنید و هر هفته آن را کامل بشویید.