از بیماری هماچوری در کودکان چه میدانید؟
هماچوری یا خون در ادرار خطرناک نیست
خون در ادرار کودکان یا هماچوری در کودکان ناشی از کلیهها یا سایر بخشهای مسیر ادراری میباشد. مسیر ادراری شامل حالب (مسیری که کلیهها را به مثانه متصل میکند)، مثانه (محلی که ادرار در آن تجمع مییابد) و مجرای ادرار (مسیری که از مثانه به خارج بدن راه دارد) میباشد. اگر چه خون در ادرار ممکن است ترس آور باشد، اما در اغلب موارد نشان دهنده مشکلی خطرناک نمیباشد.
انواع و علت هماچوری در کودکان
انواع هماچوری در کودکان عبارت است از:
خون در ادرار با چشم غیر مسلح قابل رویت باشد، زیرا در این شرایط رنگ ادرار به صورت قرمز و یا به رنگ چای در خواهد آمد. اگر در ادرار کودک خود خونی را مشاهده کردید، فورا با متخصص کلیه اطفال تماس حاصل فرمایید.
خون در ادرار کودکان وجود داشته اما رنگ ادرار نرمال است و تنها تعدادی سلول قرمز خونی در آن وجود دارد که تنها با استفاده از میکروسکوپ قابل رویت میباشد. اگر پوشک کودک نشان دهنده خون در ادرار باشد در آن صورت باید نمونه ادرار زیر میکروسکوپ بررسی شود، تا وجود خون در ادرار کودک تایید شود. این نوع هماچوری در کودکان هماچوری میکروسکوپیک نام دارد.
شایعترین مواردی که در علت هماچوری در کودکان مطرح میشود، عبارت است از:
- عفونتهای کلیوی یا عفونتهای مربوط به مثانه
- سنگ کلیه
- تحریک مجرای ادرار
- تروما یا ضربه برای مثال افتادن از دوچرخه
- ورزش شدید
- بیماریهای کلیوی
مواردی که کمتر در تعریف علت هماچوری در کودکان مطرح میشود، عبارت است از مصرف برخی داروها، بیماریهای وراثتی کلیه و سایر مشکلات زمینهای.
سرطانهای مربوط به کلیه و مجاری ادرار نیز میتواند هماچوری در افراد بالغ را به همراه داشته باشد، اما این موارد در هماچوری در کودکان کمتر صادق میباشد.
در برخی موارد تغییر رنگ ادرار به دلیل سایر ترکیبات موجود در آن میباشد. برای مثال در مواردی که کودک به مقدار زیاد از رنگهای غذایی و داروهایی مانند فنازوپریدین استفاده کند، ممکن است تغییر رنگ ادرار دیده شود.
علائم و تشخیص هماچوری در کودکان
هماچوری در کودکان ممکن است علائمی را به دنبال نداشته باشد. عفونتهای مربوط به کلیه و مثانه ممکن است در علت هماچوری در کودکان نقش داشته باشد. نوزادان مبتلا به عفونت مثانه علائمی مانند تب، گریه شدید و عدم تغذیه مناسب را نشان میدهند. کودکان بزرگتر نیز علائمی مانند تب، درد و سوزش حین ادرار کردن همچنین درد در ناحیه پایین شکم را نشان میدهند.
کودکان مبتلا به عفونتهای کلیوی نیز علائمی مانند تب، لرز و درد در یکی از طرفین کمر را نشان میدهند. کودکان مبتلا به سنگ کلیه ممکن است در ناحیه کمر و پهلوها دچار درد باشند. کودکان مبتلا به بیماریهای کلیوی طیفی از علائم مانند ضعف، فشار خون بالا، پف اطراف چشمها، تورم مفاصل، دردهای شکمی، رنگ پریدگی، راشهای پوستی یا تشنج را نشان دهند.
ارزیابی و تشخیص هماچوری در کودکان بستگی به نوع هماچوری همچنین سابقه و علائم کودک دارد:
اگر هماچوری در کودکان از نوع هماچوری میکروسکوپیک بوده، علائمی نداشته همچنین فاقد پروتئین در ادرار باشد، تست ادرار به مدت چندین بار در بازه چند ماهه انجام میشود، تا استمرار هماچوری در کودکان تایید شود. در این شرایط نیازی به انجام تست بیشتر وجود ندارد. اگر هماچوری میکروسکوپیک در کودکان برطرف نشده، اما علائمی را به دنبال نداشته باشد، در این صورت کودک در طول زمان مانتیور خواهد شد. اگر هماچوری در کودکان ادامه داشته باشد، در آن صورت مراجعه به متخصص کلیه نوزادان ضروری خواهد بود.
اگر هماچوری در کودکان همراه با علائم عفونتهای کلیوی و مثانه باشد، در آن صورت برای تشخیص تستهایی انجام خواهد شد. در این شرایط نیاز به کشت ادرار نیز وجود دارد.
اگر هماچوری در کودکان علائمی مبنی بر وجود سنگ کلیه را به دنبال داشته باشد، در آن صورت انجام سونوگرافی یا سی تی اسکن برای تشخیص سنگ کلیه ضرورت خواهد داشت. نمونه ادرار ۲۴ ساعته نیز برای اندازه گیری ترکیباتی که سبب ایجاد سنگ کلیه میشود، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
اگر کودک اخیرا دچار ضربه یا آسیب شده باشد، در آن صورت برای بررسی عملکرد کلیه، حالب و مثانه تستهای تصویر برداری انجام میشود.
اگر هماچوری در کودکان با دفع پروتئین در ادرار همراه باشد، در این شرایط نیز باید تستهای بیشتری از جمله آزمایش خون انجام شود تا عملکرد کلیهها مورد بررسی قرار گیرد. فشار خون کودک نیز اندازه گیری خواهد شد، زیرا فشار خون بالا نیز در کودکان مبتلا به مشکلات کلیوی شایع میباشد. در این شرایط کودک به متخصص بیماریهای کلیه اطفال ارجاع داده خواهد شد. اگر هماچوری در کودکان به طور مستمر ادامه داشته باشد، در آن صورت اعضای خانواده نیز باید بررسی شوند. هماچوری خانوادگی، تاثیرات بلند مدت جدی به دنبال نخواهد داشت، اما یکی از علل شایع هماچوری در کودکان میباشد.