کدام بیماری‌ها افراد چپ دست را تهدید می‌کند؟

نتایج حاصل از یک مطالعه جدید نشان داده است ۱۰ درصد مردم جهان را افراد چپ دست تشکیل می‌دهند و به همین خاطر غالب ساکنان کره خاکی را افراد راست‌دست معرفی می‌کنند. مغز و بدن افراد چپ‌دست به صورت کاملا متفاوت عمل می‌کند و پروفسور «رونالد یئو» از محققان علوم روانشناسی در دانشگاه تگزاس-آوستین آمریکا می‌گوید از نخستین روزهای تشکیل نوزاد در رهم مادر می‌توان تشخیص داد که او راست‌دست یا چپ‌دست بوده است. دانشمندان هنوز به درستی علت راست‌دست بودن یا چپ‌دست بودن افراد را کشف نکرده‌اند. ولی مشخص شده است در ۲۵ درصد موارد ژن‌ها عامل این اتفاق هستند. در این زمینه حتی دوقلوهای همسان هم می‌توانند با یکدیگر تفاوت داشته باشند تا یکی از آنها راست‌دست و دیگری چپ‌دست باشد.

بر اساس برخی بررسی‌ها این تئوری مطرح شده است مادرانی که در دوران بارداری خود افسرده بودند یا شرایط استرس‌زا را تجربه کردند، بیشتر از دیگر مادران احتمال تولد نوزادان چپ‌دست را داشته‌اند. در دوقلوها احتمال تولد نوزاد چپ‌دست بیشتر است و به طور دقیق‌تر گفته می‌شود ۲۱ درصد آنها چپ‌دست هستند. بیشتر افراد راست‌دست از سمت چپ مغز خود برای پردازش مهارت‌های زبانی استفاده می‌کنند و البته این مسئله به صورت مستقیم باعث نمی‌شود افراد چپ‌دست برای ارتقا مهارت مذکور سمت راست مغز را به کار برند.

هر چند مطالعات رابطه بین برخی بیماری‌ها با چپ دستی را نشان می‌دهد، ولی باید بدانید این تفاوت با راست دست‌ها بسیار جزئی است و نباید از داشتن فرزندی چپ دست هراس داشته باشید و او را وادار به تغییر کنید. به هر حال چپ دست و یا راست دست بودن افراد شاید بتواند به پزشکان برای تشخیص بعضی بیماری‌ها کمک کند. 

بیماری روانی 

در میان مبتلایان به بیماری‌های روانی کسانی که دچار اختلالات روانی مانند اسکیزوفرنی هستند، نسبت به کسانی که با انواع دیگر از بیماری‌های روانی مانند افسردگی یا اختلال خلقی دست و پنجه نرم می‌کنند، بیشتر احتمال دارد چپ دست باشند. محققان دریافتند بدون تردید ۴۰ درصد از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی چپ دست هستند. البته چپ دست بودن به این معنا نیست که قطعا شما دچار یک بیماری روانی خواهید شد، اما اگر شما یا یکی از عزیزان‌تان از علائم مرتبط رنج می‌برید، به روان پزشک مراجعه کنید و به او اجازه دهید تا با دانستن چپ دست بودن یا نبودن‌تان، علائم و دلایل بروز آن را شناسایی کند.

سرطان سینه 

در سال ۲۰۰۷ میلادی دانشمندان دریافتند که زنان یائسه چپ دست نسبت به همتایان راست دست خود، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه هستند. اگر شما در حال حاضر چپ دست هستید و دارای سابقه ابتلا به سرطان سینه در خانواده خود می‌باشید، با پزشک در مورد آزمایش غربالگری سرطان پستان صحبت کنید.

اختلالات گوارشی 

مطالعات گسترده نشان داده است افراد چپ دست به میزان قابل توجهی دچار بیماری خودایمنی روده و بیماری التهابی روده مانند بیماری کرون و کولیت زخمی می‌شوند. در واقع نشان داده شده که ۲۱ درصد از افراد مبتلا به بیماری التهابی روده، چپ دست هستند.

مولتیپل اسکلروزیس 

بازهم یک ارتباط بین بیماری و زنان چپ دست وجود دارد. افزایش خطر ۶۲ درصدی ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس (بیماری ام اس) در میان زنانی که به طور طبیعی چپ دست بودند نسبت به کسانی که به طور طبیعی راست دست بودند مشاهده شده است.

اختلالات خواب 

بیداری‌های شبانه ناشی از اختلال حرکت‌های دوره‌ای در خلال خواب (PLMD)، در میان چپ دست‌ها بیشتر است. ۹۴ درصد از افراد چپ دست این اختلال را در هر دو طرف بدن تجربه می‌کنند. اما این در حالی است که ۶۹ درصد افراد راست دست به PLMD مبتلا می‌باشند.

ناتوانی‌های یادگیری 

در حالی که خوشبختانه مربیان و والدین هنگام یادگیری نوشتن، دانش آموزان را به تغییر دست وادار نمی‌کنند، اما شاید هنوز در سیستم آموزشی، افرادی با چپ دست بودن و یا دو دست بودن (کسانی که هم راست دست و هم چپ دست هستند) بچه‌ها مخالفت کنند. دلیل این مخالفت چیست؟

پتانسیل درآمدزایی 

این بچه‌ها زبان را متفاوت از راست دست‌ها پردازش می‌کنند. در نتیجه، بچه‌هایی که با دو دست کار می‌کنند با احتمال بیشتری زبان می‌آموزند، دقیق هستند و دچار اختلالات روانی دوران کودکی که می‌تواند تا زمان نوجوانی ادامه پیدا کند، می‌شوند. پژوهشگران همچنین دریافتند که کودکان دو دست شانس بیشتری برای بروز علائم اختلال بیش فعالی دارند. تفاوت قابل مشاهده در مهارت‌های شناختی و رفتاری باعث می‌شود سالانه چپ دست‌ها ۱۰ تا ۱۲ درصد درآمد کمتری نسبت به راست دست‌ها داشته باشند.

قابلیت‌های ورزشی 

از نقطه نظر مثبت، چپ دست‌ها در ورزش‌هایی مانند تنیس، بوکس و بیس بال، به خصوص پرتاب، بهتر عمل می‌کنند. حال باید پرسید چرا؟ زیرا راست دست‌ها اغلب در زوایه‌ی نامناسبی دفاع می‌کنند (قلاب کردن و حرکت مناسب دست‌ها).

رفتار اجتماعی 

در یک مطالعه در سال ۲۰۱۲، محققان دریافتند افراد دو دست درون گراتر و خجالتی‌تر از افراد فقط راست دست و یا فقط چپ دست هستند، می‌باشند.

عملکرد تحصیلی 

در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۹ روی کودکان ۱۱ ساله و کوچکتر انجام شد، محققان استرالیایی دریافتند که کودکان دست‌چپ نسبت به کودکان راست دست عملکرد ضعیف‌تری در موارد مختلف شامل واژگان، روخوانی، نوشتن، رشد اجتماعی و مهارت‌های حرکتی دقیق و کلی دارند. بر اساس این بررسی‌ها کودکان دست‌چپ به احتمال بیشتری از ۲ نیمکره مغز خود به شکل‌های غیرمعمول استفاده می‌کنند که ممکن است باعث بالا بردن ریسک اختلالات یادگیری خفیف در آنها شود. نکته مهم این است که به هر حال ممکن است بیشتر کودکان در دوران تحصیل از همکلاسی‌های خود پیشی بگیرند و چپ‌دست بودن پیش بینی کننده مطمئنی برای اینکه کودکان در طی دوران رشد خود چگونه عمل می کنند، نیست.

نکته آخر: 

در پایان ذکر این مطلب ضروری است که از میان تمام حقایق جالبی که در مورد دست برتری گفته شده است، مهم‌ترین آنها این است که چپ‌دست بودن یا راست دست بودن اهمیت زیادی ندارد.در واقع تفاوت های بین راست دست ها و چپ‌دست ها بسیار ظریف است و استفاده ای کاربردی کمتری دارد و نکته مهم این است که ما نباید در مورد شخصیت و یا سلامت افراد تنها به واسطه دستی که با آن می نویسند قضاوت کنیم.

جمع‌آوری و تنظیم: کاویاب