همه چیز را درباره قرص وارفارین بدانید
وارفارین دارویی است که برای درمان لخته خون تجویز می شود
خیلی از افراد ترجیح میدهند برای اینکه هزینه ای برای درمان نپردازند، دکتر خود باشند. استفاده از بعضی داروها به خصوص برای اولین بار میتواند عوارض منفی به همراه داشته باشد که ما از آنها بی اطلاع هستیم. ازآنجا که اکثر افراد سابقه سلامتشان باهم متفاوت است، از یک متخصص پزشکی حتما باید مشاوره بگیرند.
یکی از چیزهایی که موجب می شود افراد خودسرانه دارو مصرف کنند، آگاهی نداشتن از عوارض ناشی از مصرف دارو، تداخل دارویی و همچنین هزینه بالای خدمات پزشکی است. اکثر افراد درباره تداخل دارویی، زمان مناسب مصرف یا عوارض ناشی از مصرف دارو آگاهی ندارند.
یکی از داروهایی که برای بیمارانی که دچار لخته خون شده اند تجویز می شود، و برای جلوگیری از گسترش لخته شدن خون مورد استفاده قرار می گیرد، قرص وارفارین است.
قرص وارفارین یا کومادین یک داروی رقیق کننده خون است که به صورت قرصهای میلیگرمی، در داروخانه ها وجود دارد و از تشکیل شدن لخته خون در بدن جلوگیری می کند.
وارفارین برای درمان لخته های خون تشکیل شده در بدن مانند: ترومبوز سیاهرگی ( تشکیل لخته خون در دیواره داخلی سیاهرگ) است. ترومبوز سیاهرگی بیشتر در سیاهرگ های اندام تحتانی اتفاق میافتد، یا برای آمبول ریه و یا برای جلوگیری از تشکیل لخته های جدید خون در بدن استفاده می شود.
استفاده از قرص وارفارین باعث کاهش خطر سکته مغزی و حملات قلبی می شود. قرص وارفارین در میان مردم به عنوان قرص رقیق کننده خون شناخته می شود.
طریقه مصرف قرص وارفارین
- وارفارین را دقیقا باید طبق دستور پزشک و به مقدار مشخص و به طور منظم مصرف کنید.
- بهتر است هر روز وارفارین را درساعت مشخصی ازطول روز مصرف کنید، تا مصرف دارو منظم باشد و سطح دارو در خون شما ثابت باشد. از قرص وارفارین به مقدار دوز تجویز شده مصرف کنید.
- نکته مهم در مورد مصرف قرص وارفارین این است که دوز مصرفی وارفارین باید تنظیم شود، برای تعیین مقدار وارفارینی که باید مصرف کنید، نمونه کوچکی از خون شما برای INR_PT مورد آزمایش قرار می گیرد.
- این آزمایش خیلی مهم است و مقدار مصرفی وارفارینی که شما باید مصرف کنید را مشخص میکند،این آزمایش باید در دوره های زمانی که توسط پزشک مشخص می شود تکرار شود.
- سعی کنید قرص وارفارین را در ساعت مشخصی از روز مصرف کنید، بهتر است معده شما خالی باشد.
- اگر مصرف دارو را یک نوبت فراموش کردید به محض یادآوری مقدار فراموش شده را مصرف کنید، ولی اگر زمان استفاده قرص بعدی نزدیک است دارو را دو برابر نکنید؛ بلکه همان زمان جدید را مصرف کنید.
- اگر در بیمارستان به شما وارفارین داده اند، ۳ تا ۷ روز بعد از ترخیص از بیمارستان به پزشک مراجعه کنید، آزمایش INR_PT شما باید در آن زمان دوباره بررسی شود.
- خطر خونریزی در بعضی افراد به دلایل ژنتیکی ممکن است بیشتر باشد؛ به همین دلیل پزشک برای تعیین دوز مصرفی دارو آزمایش ژنتیک تجویز می کند.
- ممکن است پزشک مصرف وارفارین شما را ۵ تا ۷ روز قبل از انجام هرگونه جراحی، دندانپزشکی یا موارد پزشکی دیگر قطع کند. حتما قبل از دندانپزشکی یا عمل جراحی به پزشک خودتان بگویید قرص وارفارین مصرف میکنید.
- اگر در زمان مصرف دچار اسهال، تب، لرز یا علایم آنفولانزا هستید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- بهتر است افرادی که وارفارین مصرف می کنند همیشه یک برچسب هشدار پزشکی که نشان می دهد وارفارین مصرف می کنند، همراهشان داشته باشند.
- وارفارین را باید در دمای اتاق به دور از گرما، رطوبت و نور نگهداری کنید.
- در هنگام دریافت دارو به دوز دارو و روش مصرفش دقت کنید و سوالات خودتان را از پزشک یا داروساز بپرسید.
نکات مهم قبل از استفاده از وارفارین
در موارد زیرلازم است قبل از مصرف وارفارین به پزشک خود اطلاع دهید:
- دیابت
- نارسایی احتقانی قلبی
- مشکل ارثی لخته شدن خون
- پلاکت پایین خون بعد از دریافت هپارین
- بیماری کلیوی (انجام دیالیز)
- سیگار و مصرف مواد مخدرسیگار میزان دارو را در خون تغییر می دهد، اگر سیگار مصرف می کنید یا می خواهید آن را ترک کنید پزشکتان را در جریان بگذارید.
- بارداری
مصرف وارفارین در خانم های باردار به دلیل آگاه نبودن به عوارض دارو یا رعایت نکردن دوز مصرف دارو، می تواند خطرات مهمی در طول بارداری برای سلامت مادر و جنین داشته باشد.
وارفارین از جمله داروهای مهم و خطرناک در دوران حاملگی است، که باید برای مصرف آن حتما تحت نظر پزشک باشید. وارفارین به سه روش می تواند بر حاملگی اثر بگذارد:
عوارض وارفارین بر حاملگی
عوارض مادری
در طول بارداری احتمال لخته شدن و ترومبوز خون زیاد است. افراد باردار در طول بارداری و تا ۶ هفته بعد از زایمان امکان ترومبوز و لخته شدن خونشان وجود دارد.
مادرانی که دارای دریچه مصنوعی قلب هستند یا به دلیل سابقه ترومبوز و آمبولی ریه مجبور به استفاده از داروی وارفارین هستند، احتمال دارد در طول بارداری و حتی بعد از آن دچار شدید شدن ترومبوز و آمبولی بشوند.
بارداری با مصرف وارفارین در گروه حاملگی های پرخطر قرار دارد و این افراد باید به صورت ویژه تحت نظر و مراقبت پزشکی باشند.
عوارض جنینی
مصرف وارفارین می تواند منجر به اختلالات جنینی بشود که اصطلاحاً آمبریوپاتی جنینی نامیده می شود. این اختلال ها عبارتند از:
- اختلالات شناختی و سایکوز
- کوچک ماندن مغز
- نابینایی
- هیدروسفالی ( به معنای وجود آب در سر است و به افزایش بیش از حد مایع مغزی و نخاعی درون مغز گفته می شود).
- اختلالات در صورت مانند کوچکی چانه و یا فرورفتگی پل بینی
- اختلالات استخوانی و نقص های استخوانی
البته توجه کنید که این اختلال در اغلب موارد، به دنبال مصرف وارفارین با دوز بیشتر از ۱۰ میلی گرم و در سه ماهه اول بارداری خودش را نشان می دهد و احتمال اختلال در مصرف دوز ۵ میلی گرم و از سه ماهگی به بعد بارداری بسیار کم است.
عوارض زایمان
وارفارین یکی از شل کننده های قوی خون است، برای همین مصرف وارفارین می تواند میزان خونریزی مادر را در زمان زایمان زیاد کند. این موضوع هم زایمان طبیعی و هم سزارین را با خطر بیشتری برای مادر همراه می کند. بارداری با وارفارین نیاز به مراقبت، کنترل مستمر و توجه جدی دارد.
نظارت و کنترل باید حداقل از یک ماه قبل از بارداری آغاز شود، در طول بارداری همواره به دو مسأله باید توجه کنید یکی خطر ترومبوز برای مادر و دیگری خطرات ناشی از وارفارین برای جنین است.
هنوز مشخص نشده که آیا وارفارین وارد شیر مادر می شود یا خیر، در صورت مصرف این دارو در حین شیر دادن به نوزادتان مراقب علائم کبودی یا خونریزی باشید.
در موارد زیر از مصرف وارفارین خودداری کنید
- فشار خون بالا
- حساسیت به وارفارین
- ضربه نخاعی یا بیحسی نخاعی
- سابقه جراحی مغز، نخاع و چشم، یا تصمیم به انجام این جراحیها
- اگر در مصرف سروقت وارفارین مشکل دارید.
اگر به دلایل پزشکی مستعد خونریزی هستید، از وارفارین نباید استفاده کنید. از جمله این دلایل :
- اختلال در سلولهای خونی ( گلبول های قرمزکم یا پلاکت پایین )
- زخم یا خون ریزی معده، روده، ریه یا مجرای ادراری
- آنوریسم یا خونریزی در مغز
- خونریزی پوشش قلبی
- بیماری کلیوی
- سکته مغزی
- تصادف یا جراحی
قرص وارفارین خطر خونریزی شدید را بالا میبرد، در شرایط زیر، این موضوع حادتر است:
- بیماری خاص
- سن بالای ۶۵
- سابقه سکته مغزی
- سابقه خونریزی معده یا روده
وارفارین در چه مواردی تجویز میشود؟
- وجود لخته خون در ریه ( آمبولی ریه )
- وجود لخته خون در هرجایی از بدن ( ترومبوز رگ )
- استفاده از دریچه مصنوعی قلب که احتمال لختهشدن خون را بالا میبرد.
- لخته خون در قلب یا نزدیک آن که میتواند موجب سکته مغزی، حمله قلبی یا آسیب اندام شود.
- افزایش خطر ایجاد لخته خون در قلب که میتواند مشکلات ضربان قلب را بههمراه داشته باشد.
عوارض قرص وارفارین:
از اصلی عوارض وارفارین خونریزی است. هرچند خطر خونریزی زیاد،کم است اما باید از مشکلات احتمالی آگاه باشید. مثلا ممکن است انگشتتان را ببرید یا دچار خون دماغ شدید و خونریزی آن بند نیاید، خونریزیهای جدیتر ممکن است در داخل بدن اتفاق بیفتد.
اگر علائم حساسیت به وارفارین از جمله کهیر، سختی در تنفس، ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو را داشتید، بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید.
اگر علائم خونریزی داشتید، حتما به پزشک مراجعه کنید. برخی از این علائم عبارتاند از:
- خونریزی زخمها یا جای تزریق سوزن که خون بند نمی آید.
- دوره های قاعدگی سنگین یا خونریزی غیرطبیعی واژن
- سردرد ناگهانی، احساس ضعف
- سرفه خونی یا استفراغ موادی شبیه دانه های قهوه
- خون در ادرار،یامدفوع خونی
- جراحت سر حتی بدون خونریزی
- ورم، درد، کبودی غیرمعمول
- خونریزی لثه، خون دماغ
- معده درد شدید
لختههای ایجاد شده با وارفارین ممکن است جریان طبیعی خون را ببندد که موجب مرگ بافت یا قطع عضو در بخشی از بدن می شود. در موارد زیر بلافاصله از اورژانس کمک بخواهید:
- درد، ورم، احساس گرما یا سرما، تغییرات پوستی، ترشح از هرجایی از بدن
- درد ناگهانی و شدید پاها و دستها، زخم پا، کبودشدن انگشتانتان
این موارد فهرست کاملی از عوارض جانبی وارفارین نیستند؛ امکان دارد موارد دیگری نیز اتفاق بیفتد. در موارد نادر، وارفارین موجب مرگ بافت پوست (نکروز) میشود، این مشکل چند روز بعد از شروع درمان با این دارو اتفاق میافتد. در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- هر نوع زخم
- درد شدید روی پوست
- تغییر رنگ یا دمای پوست
- تب، اسهال، استففراغ یا ناتوانی در غذا خوردن بیشتر از ۲۴ ساعت
نتیجه پژوهش ها نشان می دهد که خطر خونریزی در ۳ ماه ابتدایی درمان با این دارو بیشتر است.
در زمان مصرف وارفارین چه کارهایی را انجام ندهیم؟
- از فعالیت هایی که ممکن است خطر خونریزی شما را افزایش دهد، خودداری کنید. هنگام تراشیدن ریش یا مسواک زدن دندان ها مراقب باشید، خونریزی نکنید.
- مقدار ویتامین k رژیم غذایی ممکن است روی عملکرد دارو اثر بگذارد. ویتامینk یک ماده مغذی برای سلامت قلب و استخوان است. غذاهای سرشار از ویتامین k شامل سبزیجات سبز مثل: کاهو، اسفناج و بروکلی است.
برای همین یک مقدار ثابت از ویتامین k را در رژیم غذاییتان مصرف کنید. میزان کم ویتامین k میتواند خطر خونریزی را بالا ببرد و مقدار زیاد آن توانایی ضدلخته بودن وارفارین را کاهش میدهد.
در مورد یک رژیم غذایی درست که بتواند مقدار ثابتی ویتامین k در اختیارتان قرار دهد، با پزشک مشورت کنید و بدون مشورت با پزشک هیچ تغییری در رژیم غذاییی تان ندهید.
- در صورت مصرف وارفارین قرص مولتی ویتامین که حاوی ویتامین K مصرف نکنید.
وارفارین را با چه داروهایی استفاده نکنیم؟
بسیاری از داروها از جمله داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی، میتوانند روی آزمایش INR_PT شما اثر بگذارند. اگر آنها را همراه با وارفارین مصرف کنید، خطر خونریزی را افزایش میدهند. قبل از شروع یا توقف مصرف هر دارویی، با پزشک مشورت کنید.از جمله موارد زیر:
- ملین ها و ضد اسیدها
- مکمل های حاوی ویتامین k
- داروهای مربوط به بینظمی قلب
- استامینوفن و محصولات حاوی آن
- داروهای آنتی بیوتیک یا ضد قارچ
- سایر داروهای جلوگیری از لختهشدن خون
- محصولات گیاهی مثل کوآنزیم کیوتن Q10، زغال اخته، اکیناسه، سیر، جینکو، بیلوبا، جینسینگ، گل مهر طلا،گل راعی، چای سبز، ویتامینE یا شیرین بیان سیاه
- آب گریپ فروت، آب زغال اخته و آب انار ممکن است با این دارو تداخل داشته باشد و عوارض جانبی ناخواسته ای داشته باشند. در هنگام استفاده از وارفارین از خوردن آب این میوهها خودداری کنید.
- قبل از مصرف هر داروی مربوط به درد،التهاب مفاصل، تب یا ورم با پزشک مشورت کنید. این داروهای شامل مواردی مثل: ایبوپروفن، ناپروکسن،سلوکسیب، دیکلوفناک،ایندومتاسین و ملوکسیکام می باشد. ممکن است این داروها روی لخته شدن خون اثر بگذارند و خونریزی معده را بیشتر کنند.
- استفاده از وارفارین همراه با الکل می تواند باعث خونریزی راحت تر شود، اگر وارفارین مصرف میکنید باید از خوردن زیاد الکل خودداری کنید.
- فهرستی از داروهای مصرفیتان را در اختیار پزشک قرار دهید.
داروهای مشابه وارفارین:
این داروها مانند وارفارین باعث جلوگیری از لخته شدن خون می شوند. همچنین از ابتلا به لخته ی دیگر در بدن جلوگیری می کند.
با این حال، شیوه ی کار آنها در بدن شما متفاوت از کارهایی است که وارفارین انجام می دهد. آنها قسمت دیگری از روند لخته شدن را تحت تاثیر قرار می دهند.
این تفاوت اغلب باعث می شود که این داروهای جدید مناسب تر برای استفاده باشند. بعضی از این داروها قرصهای خوراکی و بعضی دیگر داروهای تزریقی زیرپوستی هستند. قرص آسپرین از مورد مشابه به وارفارین می باشد.
- آسپرین: درد و التهاب را آرام می کند و به رقیق شدن خون کمک می کند، مانع از جمع شدن پلاکت در جریان خون می شود و برای جلوگیری از حمله های قلبی استفاده می شود. دوزهای بالاتر باعث تحریک معده و افزایش خطر خونریزی می شود. از داروهای مشابه دیگر می توان موارد زیر را نام برد:
- قرص دابیگاتران
- قرص آپیکسابان
- قرص ادوکسابان
- قرص ریواروکسابان
- داروی تزریقی دالتپارین
- داروی تزریقی انوکساپارین
- داروی تزریقی فونداپارینوکس
این داروها سریع تر شروع به درمان می کنند و در طول درمان نیز به آزمایش کمتری نیاز دارد.
سخن آخر
توجه داشته باشید که، سلامت شما با ارزش ترین دارایی محسوب می شود. پس هرگز از داروهای خودتان به دیگران پیشنهاد ندهید و یا از داروهایی که دیگران به شما پیشنهاد می دهند استفاده نکنید.
از وارفارین فقط زمانی که پزشک تجویز کرده استفاده کنید. این خیلی مهم است که فراموش نکنید، مصرف طولانی قرص وارفارین بدون آزمایش می تواند خطرناک باشد. این دارو و سایر داروها را نیز دور از دسترس کودکان قرار دهید.
مفید بود ،ممنون