خودتان در منزل رب بپزید
پختن رب یکی از کارهای مهم خانوادههای ایرانی بوده است
رب گوجه فرنگی خانگی کاملا متفاوت و خوشمزهتر از آن چیزی است که به صورت حاضر و آماده از سوپر مارکت محل زندگی خود خریداری میکنید. تهیه رب گوجه فرنگی در خانه تقریبا یک روز کامل از وقتتان را میگیرد. در واقع مجبورید کل روز را بالای سر دیگ، ایستاده و آن را دایم هم بزنید و در انتهای روز محصول خوش طعمتان آماده شود. تهیه رب در منزل جزء کارهای سالیانه بسیاری از خانوادههای ایرانی در قدیم بوده است که معمولا در پایان فصل تابستان که گوجه فرنگی کاملا رسیده و ارزان قیمتتر میشود انجام میشد و گاهی چند خانواده با کمک یکدیگر به صورت شریکی این کار را در یک محل انجام میدادند. اما با ورود ربهای کارخانهای و سبک زندگی آپارتمان نشینی این مساله بسیار کمرنگ شده است. این محصول خانگی سالم و مطمئن است در صورتی که بسیاری مراکز از مواد نگهدارندهای مثل نیترات در رب استفاده میکنند تا از خرابی و کپک زدن آن جلوگیری کنند و متاسفانه این مواد برای سلامتی بسیار مضر است.
مقایسه رب گوجه فرنگی خانگی و کارخانهای
- یکی از مزیتهای خانگی نسبت به کارخانهای، عدم وجود افزودنی مانند نگهدارندههاست. وقتی ربها با نظارت خود فرد تهیه میشود، میتواند برای همه افراد خانواده قابل استفاده باشد.
- بهعنوان مثال با کنترل نمک، برای افرادی که فشارخون بالایی دارند، ربهای خانگی قابل استفاده است. افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند باید از مواد غذایی استفاده کنند که فاقد گلوتن باشد.
- برای همین ربهای خانگی میتواند برای آنها بهترین گزینه باشد چراکه فاقد گلوتن و مواد افزودنی است.
- همچنین نوع گوجه فرنگی و نحوه پخت طبق میل خودتان انجام خواهد شد و میزان حرارت و زمان لازم برای پخت را شما تعیین میکنید.
- هر چقدر آهستهتر پخته شود، قوام بیشتری یافته و از لحاظ ارزش غذایی غنیتر خواهد بود. در حالی که، محصول تهیه شده در کارخانجات از این حیث، بیبهره میباشد.
نکاتی در مورد جوشانیدن
- نکته اول: دو نوع گوجه فرنگی محلی و گلخانهای در بازار موجود است که از هر دو نوع گوجه فرنگی محلی و گلخانهای میتوانید استفاده کنید که هر یک مزایا و کاستیهایی دارد. گوجه فرنگی محلی رب کمتری میدهد اما باعث میشود رب کپک نزند و دیرتر خراب شود. گوجه فرنگی گلخانهای گرانتر است اما رب بیشتری از آن حاصل میشود. معمولا به ازای هر ۱۰۰کیلوگرم گوجه فرنگی گوشتی و آبدار بین ۱۰ تا ۱۵ کیلوگرم رب بدست میآید.
- نکته دوم: در موقع خرید یا چیدن از زمین کشاورزی، گوجه فرنگی را انتخاب کنید که بیضی شکل، دارای گوشت بیشتر و آب دار باشد. گوجه فرنگی بایستی کاملا قرمز و رسیده باشد و بخشهایی از گوجه زرد یا سبز یا سفید نباشد. از انتخاب گوجههای لهیده، خراب و کپک زده جدا خودداری کنید چرا که سالم نیست و طعم رب را تغییر میدهد.
- نکته سوم: اضافه کردن نمک برای جلوگیری از کپک زدن و خرابی است و افزودن روغن برای یخ نزدن در فریزر و خوش رنگ شدن است.
- نکته چهارم: در بیشتر خانههای روستایی در فضای باز و بر روی آتش پخته میشود چون جوشانیدن آن زمان زیادی میبرد و مصرف گاز خانگی بالا میرود.
- نکته پنجم: توریهای سیمی همان توریهای خانه ریزی است که بر روی پنجرههای منزل برای جلوگیری از ورود حشرات نصب میشود. البته در بازار توریهای مخصوص جوشاندن رب نیز به فروش میرسد.
- نکته ششم: بهترین جنس دیگی که برای جوشاندن رب بکار میرود دیگ مسی است.
روش نگهداری
روش اول: |
بطریهای پلاستیکی نو و آک بند که به مصرف آب و نوشابه میرسد را از بازار تهیه کنید. رب سرد شده را داخل آنها بریزید و فشرده کنید. آن را تا لبه پر کنید. برای ماندگاری بیشتر روی رب را کمی روغن مایع بریزید. این کار باعث میشود تا از نفوذ هوا به داخل رب و فساد آن جلوگیری شود. درب آن را محکم ببندید. با این کار حتی چند سال این رب خراب نمیشود به خصوص اگر در یخچال نگهداری شود. |
روش دوم: |
رب را به صورت لایههای نازکی در کیسه فریزر ریخته و صاف کنید با انگشت به میزان هر وعده غذایی که نیاز دارید به صورت چهارخانه رد بیندازید و در فریزر نگهداری کنید. این کار باعث میشود که در هر وعدهای که رب نیاز دارید همان میزان را جدا کرده و از در آوردن کل پلاستیک از فریزر جلوگیری میشود. |
روش سوم: |
بطریهای شیشهای تمیز و خشک را تهیه کنید. رب را داخل آن ریخته درب آن را محکم ببندید و در یخچال نگهداری کنید. بعضی معتقدند فریزر مواد مغذی رب را از بین میبرد و نگهداری در یخچال را ترجیح میدهند. |
روش چهارم: |
بطریهای شیشهای که درب فلزی دارد را انتخاب کنید. رب را به صورت فشرده درون آنها قرار دهید. درب شیشه را نه سفت و نه شل ببندید. شیشههای پر شده از رب را در ته قابلمه بچینید. به مقداری آب در قابلمه بریزید که آب به درب شیشهها نرسد. سپس روی حرارت ملایم بگذارید تا آب بجوشد حدود ۲۰ دقیقه زمان لازم است در حین جوشیدن درب شیشهها را چپ و راست بچرخانید تا هوای داخل آنها خارج شود. سپس درب شیشهها را محکم ببندید. شیشههای رب را در کابینت یا انباری نگهداری کنید و پس از باز کردن هر یک از شیشهها، آن را در یخچال نگهداری کنید. |
مواد لازم:
- گوجه فرنگی: ۱۰۰ کیلوگرم
- آب: ۱۲ کیلوگرم
- روغن: ۱ کیلوگرم
- نمک: ۱بسته ۴۰۰ گرمی
- توری سیمی با خانههای خیلی ریز
طرز تهیه:
- ابتدا گوجه فرنگی را بشویید. از وسط به ۲ قاچ تقسیم کنید و در دیگ بیندازید. رویش را آب بگیرد و بگذارید به جوش بیاید. گوجه به حدی بجوشد که پوست آن کنده شود.
- گوجهها را در حالی که قل قل میجوشد روی توری سیمی بریزید و گوجهها را روی توری حرکت دهید تا پوست و دانه آن جدا شود. برخی از چلو صافی برای جدا کردن پوست و دانه گوجه استفاده میکنند که این کار باعث ترش شدن و کپک زدن میشود چون خانههای چلو صافی درشت است و دانه را رد میکند.
- در بازار دستگاههایی موجود است که آب گوجه را میگیرند و تحویل مشتری میدهند این کار جوشانیدن در منزل را راحتتر میکند و تهیه رب بعد از آب گرفتن، شروع میشود.
- آب گوجه فرنگی باید آنقدر بجوشد تا غلیظ شده و رب چلپ چلپ به هوا پرت شود. در این مرحله نمک را اضافه کنید تا از خرابی زودهنگام رب جلوگیری شود. میزان غلیظ شدن رب بسیار مهم است اگر شل و آبدار باشد سریع کپک میزند و اگر خیلی سفت باشد طعم سوختگی میدهد و استفاده از آن به علت سفت بودن مشکل است.
- روش تشخیص زمان آماده شدن رب این است که وقتی با کفگیر در کف قابلمه خطی میکشیم شکاف ایجاد شده بر جای میماند و خیلی دیر پر میشود. رب را باید هر چند دقیقه هم بزنید و خصوصا در اواخر پخت آن دقت کنید چون ممکن است ته بگیرد و طعم سوختگی در رب مشخص شود.
- بعد از غلیظ شدن رب در مرحله آخر روغن را اضافه کنید هم بزنید تا رب تفت بخورد میزان روغن به دلخواه شماست و برای خوش رنگ شدن رب و عدم یخ زدگی در یخچال یا فریزر است.
- رب را در تشت بزرگی بریزید و اجازه دهید تا کاملا سرد شده و آماده بسته بندی شود.
جمعآوری و تنظیم: کاویاب
چجوری بریزیم تو بطری؟