چگونه غذا نذری را نگهداری کنیم؟

غذا نذری یکی از غذاهای متبرک است که تمامی افراد طرفدار آن هستند. ولی در نگهداری غذاهای نذری نکته هایی را باید رعایت کنید تا غذای تان به یک غذای ناسالم و مضر تبدیل نشود.

نکته هایی مهم برای نگهداری اصولی غذاهای نذری

این روزها به برکت مراسم عزاداری امام‌حسین علیه‌السلام هر کدام از اهالی خانه که از مجلس عزا برمی‌گردند دست پر و با چند ظرف غذا به خانه وارد می‌شوند و گاهی هر کدام به نیت دیگری هم غذایی نذری در دست دارند. نگهداری غذای نذری راه و رسم و فوت‌و‌فن خاص خودش را دارد چون این غذاها در حجم زیاد پخته می‌شوند و مراحل آماده‌سازی آنها ممکن است از روزها قبل صورت گرفته باشد و در روز موعد، صرفا اجزای غذا باهم ترکیب شده باشند احتمال فاسدشدن آنها هم بیشتر از غذاهای دیگر است، بنابراین برای مصرف آنها باید توجهات ویژه‌ای به خرج دهید.

ما امروز چند پیشنهاد قابل تأمل برای نگهداری این غذاها داریم و یک پیشنهاد فوق ویژه برای کسانی که علاقه فراوانی به نذری دادن دارند و چون گمان می‌کنند از عهده‌اش برنمی‌آیند از این فیض محروم می‌شوند.

حواستان به آسایشگاه ها باشد

اگر شما بانی برگزاری یک مراسم هستید و غذایی که پخته‌ اید بیشتر از اندازه‌ ای است که محاسبه کرده بودید، برنج و خورش را بدون ریختن در ظرف یکبار‌ مصرف، یعنی بدون مخلوط کردن آنها با هم، در قابلمه‌ هایی مناسب بریزید و به آسایشگاه سالمندان یا مراکز نگهداری از کودکان بی‌سرپرست یا مراکزی مانند اینها که حتما از غذای سالم شما استقبال می‌کنند، ببرید.

تا جایی که می‌توانید در کنار غذا از ماست به جای سالاد استفاده کنید و دوغ را هم جایگزین نوشابه کنید. سعی کنید از مصرف ظرف‌های پلاستیکی و فومی خودداری کنید. از اطرافیان، همسایه‌ها و دوستان و نزدیکانتان هم بخواهید که برای گرفتن غذای نذری‌شان ظرفی همراه خود بیاورند تا هم هزینه‌ها و هم مضرات مصرف و بازیافت نشدن این ظروف به عهده شما نباشد.

مراقبت باشید غذای نذری طمع نداشته باشید

درست دقایقی بعد از اینکه غذای نذری را به دست‌تان دادند، تصمیم بگیرید که می‌خواهید با این غذا چه کنید؟ معمولا غذاهای نذری را در ظرف‌های فوم و پلاستیک می‌کشند و داغ بودن غذا ممکن است طعم پلاستیکی و نفتی‌مانندی را به غذا منتقل کند و نگهداری آنها برای ۲ تا ۳ روز اصلا کار درستی نیست.

اگر گمان می‌کنید تا روز بعد، مصرفی برای غذاهای نذری ندارید، از انبارکردن غذا در یخچال پرهیز کنید چون هم غذا کیفیتش را از دست می‌دهد و هم ممکن است به غذایی ناسالم تبدیل شده باشد. اگر در راه رسیدن به خانه عابران یا کارگران و کودکان کار را دیدید، می‌توانید غذا را به آنها بدهید. حتی گاهی ممکن است گرفتن یک ظرف غذا برای یک خانواده ۳ تا ۴نفره کافی باشد. اگر که متبرک بودن غذای عزاداری اباعبدالله مدنظر باشد، خوردن و چشیدن از یک غذا برای تبرک جستن کفایت می‌کند. همسایه‌ها هم گزینه مناسبی برای دادن غذاهای نذری هستند، قبل از اینکه کلید را داخل در خانه بچرخانید، یک یا ۲ غذا را برای آنها ببرید.

زود تصمیم بگیرید

یادمان باشد قرار است اسراف نکنیم و نمی‌خواهیم یک غذای نذری را که زحمات فراوان و همینطور هزینه قابل‌توجهی برای تهیه آن انجام شده است، روانه سطل زباله کنیم. از طرف دیگر نباید با مصرف خوراکی‌هایی که مدتی طولانی مانده‌اند سلامت خود را به خطر بیندازیم و مسموم شویم.

رطوبت، گرما و هوای گرد و خاکی بیش از هرچیز دیگری می‌توانند غذا را فاسد کنند. اگر غذای نذری را برای نگهداری به منزل آوردید، بلافاصله آن را از ظرف یکبار مصرف خارج کنید و داخل یک ظرف شیشه‌ای یا مناسب که در آن به خوبی بسته می‌شود و هوا نمی‌کشد، بریزید. بهتر است برای گرم کردن غذا هم از شعله گاز استفاده کنید و باید بدانید که هرگز نباید غذاهای نذری را با ظرف پلاستیکی یا فومی آن داخل مایکروویو قرار دهید چون با این کار مقدار فراوانی مواد مضر را همراه با هر قاشق از غذا، وارد بدنتان می‌کنید. کیفیت غذاهای نذری و یا حتی خانگی، مخصوصا غذایی که اصل آن برنج باشد، بعد از فریزکردن و یخ زدن به‌شدت کاهش پیدا می‌کند. پس تا جایی که می‌توانید از قراردادن غذاها در فریزر خودداری کنید یا اینکه نهایتا آنها را ظرف ۲ تا ۳ روز مصرف کنید.

پلو دو دَمه یا غذاهای بازیافته در خانه

پلوی ۲ دَمه یک نمونه از غذای بازیافته است که معمولا در آشپزخانه کدبانوهایی که از سلیقه و انصاف بیشتری برخوردارند، بعد از یک مراسم مهمانی بزرگ با غذاهای باقیمانده به‌دست می‌آید. گاهی که مقداری چلو و خورش باقی می‌ماند، کدبانوی ایرانی آنها را با هم مخلوط می‌کند و به‌صورت غذایی تازه دم می‌کند. این غذا را «پلو دو‌دَمه» می‌نامند و معمولا قورمه‌سبزی و قیمه برای پلوهای دودمه مناسب‌تر از هر خورش دیگری هستند. پلو و خورش را با هم مخلوط کنید و با دَم‌کنی و شعله پخش‌کن روی شعله ملایم گاز بگذارید.

مقدار کمی آب هم در اطراف و کف قابلمه بریزید، چند‌دقیقه بعد از اینکه پلو دم‌کشید، غذا آماده است. می‌توانید آن را با مقدار ترشی و سالاد نوش‌‌جان کنید. گاهی اگر خورش غذای نذری را خورده‌اید و صرفا برنج آن باقی‌مانده است، می‌توانید با برنج آن و ترکیب آن با مقداری تخم‌مرغ و ماست و زعفران یک ته‌چین خوشمزه طبخ کنید.

غذاهای نذری را بیش از ۳ روز در یخچال نگهداری نکنید

وی به مردم نیز توصیه کرد که از نگهداری بیش از ۳ روز غذاهای نذری در یخچال ها خودداری کنند و حتی اگر غذای نذری از ظرف یکبار مصرف به ظرف مناسب هم منتقل شود، نمی توان آن را بیش از سه روز در یخچال نگهداری کرد. جنیدی با اشاره به این که دمای فعلی هوا مناسب رشد و نمو میکروب ها است، تاکید کرد: در این شرایط بهتر است هرچه زودتر غذاهای نذری مصرف شود. وی با اشاره به این که ظروف یکبار مصرف حالت عایق دارد و سرمای یخچال به اندازه کافی به غذا نمی رسد، گفت: امکان نگهداری مناسب غذا در ظرف یکبار مصرف حتی در یخچال هم وجود ندارد و باید از نگهداری این غذاها در ظرف یکبار مصرف خودداری کرد.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایران بر لزوم نگهداری غذاهای پخته شده در دمای مناسب تاکید کرد و گفت: اصلا توصیه نمی شود که غذای آماده برای مدتی نگهداری شود، بلکه غذاهای نذری باید بلافاصله بین مردم توزیع و مصرف شود. وی گفت: گاهی اوقات به دلیل یک سهل انگاری ساده یا رعایت نکردن بهداشت، افراد زیادی دچار مسمومیت غذایی می شوند که با رعایت اصول بهداشتی باید جلوی این کار گرفته شود. جنیدی برلزوم بهداشت فردی آشپز و سایر افراد شرکت کننده در طبخ غذا تاکید کرد و گفت: این افراد علاوه بر اینکه نباید مبتلا به بیماری های انگلی و مسری باشند، لازم است بهداشت فردی را هم به دقت رعایت کنند. وی، شست وشوی دست، استفاده از دستکش و پوشیدن روپوش را از جمله اصول بهداشتی ضروری برای مسوولان تهیه غذا اعلام کرد.

از غذاهای سرخ کردنی استفاده نکنیم

رئیس مرکز تحقیقات تکنولوژی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به اینکه باید از مصرف غذاهای سرخ شده خودداری کرد، گفت: مصرف روغن زیاد و داشتن ترکیبات سمی از مهمترین عوارض سرخ کردن غذاها می باشد. جنیدی با اشاره به اینکه مصرف روغن جامد برای تندرستی افراد و اصلا توصیه نمی شود، گفت: ترکیبات سمی براثر سرخ کردن غذاها به همراه غذا وارد بدن شده و می تواند برای سلامت خطر آفرین باشد‌. وی چاقی را مهمترین عارضه سرخ کردن اعلام کرد و گفت: چاقی می تواند بیماری های دیگری مانند دیابت، بیماری قلبی و عروقی و حتی بیماری های غیر واگیر، ایجاد کند.

جمع آوری و تنظیم: کاویاب