پل زمانخان سامان یکی از تاریخی‌ترین پل‌های کشور و مطمعناً جز لیست با ارزش‌ترین پل‌ها می‌باشد. این پل در شهرستان سامان در استان چهارمحال و بختیاری و در ۲۷ کیلومتری شهرکرد واقع شده است. پل زمانخان بر روی رودخانه زاینده رود و بر روی تخته سنگی بنا گردیده است و در گذشته محل عبور و مرور ایلات و عشایر قشقایی (عشایر ترک زبان جنوب را بیشتر به نام ایل بزرگ قشقایی می‌شناسند) بوده است.
تاریخچه پل زمانخان
تفکر اولیه ساخت پل در این مکان به دوره ساسانیان برمی‌گردد. این پل به دستور زمانخان یکی از سران ایل قشقایی که زمانی دامنه کوچ آن‌ها تا منطقه می‌رسید، احداث گردید. این پل باعث سهولت عبور ایل بر روی رودخانه زاینده‌رود می‌گشت و اینگونه از تلافات چهارپایان حین عبور از روخانه جلوگیری می‌شده است.
ویژگی‌های معماری پل زمانخان
پل تاریخی زمانخان ۳۰ متر طول و ۱۳ متر ارتفاع دارد. این پل بر روی سه پایه سنگی با دو دهانه‌ی ۸ متری به صورت جناغی و بنای آن با سنگ آجر و ملاط گچ و ساروج ساخته شده است. در گذشته پل‌های متعددی برای عبور و مرور از رودخانه زاینده ساخته شده بود اما در فصل زمستان با بارش باران و طغیان روخانه زاینده رود تمامی این پل‌ها فرو می‌ریختند ولی پل زمانخان به دلیل داشتن پایه‌های سنگی مستحکم در مقابل این طغیان‌ها مقاومت کرده است. در حقیقت تصمیم هوشمندانه زمان خان برای به کارگیری صخره به عنوان پایه و موج شکن و قرار دادن دهانه‌های پل بر روی آن، باعت شد مقاومت پل چند برابر بیشتر شود.
مرمت و باسازی پل زمانخان
پل زمانخان یک بار در سال ۱۲۰۲ (ه.ش) توسط کارگزاران حکومت صفوی ترمیم و باسازی شد و سپس در سال ۱۳۲۱ (ه.ش) توسط حاج عبدالحسین قزوینی مالک روستای چمعالی (روستایی زیبا در کنار حاشیه زاینده رود و در فاصله ۲ کیلومتری از پل زمانخان) یک بار دیگر مرمت گردید. در سال‌های اخیر نیز این بنا به دست سازمان میراث فرهنگی استان چهارمحال و بختیاری از لحاظ ظاهری و نما تا حدودی تعمیر و مرمت شد.
امکانات رفاهی و توریستی پل زمانخان
دهکده زاگرس در بالای پل زمانخان قرار دارد و شما می‌توانید اقامت چند روزه‌ای در آن‌جا داشته باشید. این دهکده دارای واحد‌های اقامتی مشرف به رودخانه زاینده رود و پل زمانخان می‌باشد. در اطرف خود پل نیز برای تفریح روزانه محل‌های اقامت موقت طراحی شده است و درختان زیبا و مرتفع این محوطه بر تمام این استراحتگاه‌ها سایه افکنده‌اند. همچنین می‌توانید روی هتل گل‌های این شهر که در حاشیه زاینده رود ساخته شده است نیز فکر کنید این هتل در گذشته محل اقامت تابستانه فرح پهلوی بوده و برای او ساخته شده و سپس به هتل گل‌های سامان تبدیل شده است. هتل دارای سکوی نشیمن، پارک کودکان و پارکینگ و… می‌باشد اما متاسفانه تعداد اتاق‌های این هتل کم بوده و به همین دلیل استقبال چندانی از آن نمی‌شود. در طول مسیر ۵ کیلومتری که از شهرستان سامان به مقصد پل زمانخان طی می‌کنید باغ‌های پذیرایی متفاوتی، پذیرای گردشگران هستند. در مسیر رودخانه زاینده رود تورهای رفتینگ در آب‌های خروشان رودخانه برگزار می‌شود که واقعا اوج هیجان را برای شما به ارمغان می‌آورد. بر روی رودخانه نیز پل معلقی ساخته شده است که می‌توانید با پرداخت هزینه اندکی از آن عبور کنید.
نکات لازم برای اقامت در پل زمانخان:
- حتما چادر مسافرتی و یا پشه بند برای جلوگیری از نیش پشه‌ها همراه خود داشته باشید.
- لباس گرم حتی در فصل تابستان به همراه بیاورید. بعد از سوار شدن در قایق‌های رفتینگ به آن نیاز خواهید داشت.
- از شنا کردن در محوطه در فصل‌های پر آب سال بپرهیزید.
- کیسه زباله به همراه خود داشته باشید.
- خریدهای خود را قبل از خروج از شهر انجام دهید.
دهقان سامانی از معروف‌ترین شاعران استان چهارمحال و بختیاری در مورد زادگاهش (سامان) چنین گفته است:
سامان که بود به زیر کوه شیراز داده است به مرغ روح سعدی پرواز
آن مرغ شده به قالب دهقان باز گوید غزل و همی بر آرد آواز
ای دل ار می‌طلبی مملکت جانی را رو به سامان و ببین جنت روحانی را
دهی آراسته و ساخته بینی چو بهشت مستعد گشته به هر فصل و گل افشانی را