هرکس که عبارت زیان ضروری را ابداع کرده بیتردید راجع به درد فکر کرده است. هیچ کس درد را نمیخواهد اما این تنها زبان بدن برای بیان این است که چیزی بد در حال اتفاق افتادن است. شما ممکن است از تنظیمات بدن خود آگاهی داشته و لذا دردهایی که تنها به دلیل حرکتی غلط بروز میکند مثل جابه جا کردن مبلمان و در نتیجه درد کمر و….را از سایر دردها تفکیک و تمیز دهید. در هر صورت شما نیازمند به راهنمایی بیشتر هستید.
دردهایی که باید جدی بگیرید
قفسه سینه
چند نشانه خیلی مهم وجود دارد که نشان میدهند سلامتی ما در خطر است. درد مداوم قفسه سینه (دردی که ماندگار باشد و فورا” رفع نشود) همراه انواع مختلف تنگی نفس، نشانههای خوبی نیستند و در صورت مشاهده این علائم فورا” با پزشکتان تماس بگیرید و یا به او مراجعه کنید.
سردرد شدید
ممکن است سردرد شدید بخاطر میگرن باشد اما اگر علائم دیگر میگرن همراه این سردرد نباشد، ممکن است نشان دهنده آنوریسم مغزی باشد. آنوریسمهای متوالی و پشت سر هم ممکن است باعث آسیب مغزی شوند بنابراین فورا” با پزشکتان تماس بگیرید.
درد شدید در پهلوها
ممکن است پهلو درد شما با یک استراحت مختصر رفع شود اما اگر دردشما آنقدر شدید است که احساس میکنید با یک سیخ پهلوی شما را سوراخ میکنند و علاوه براین درد، حالت تهوع و تب هم دارید ممکن است آپاندیس داشته باشید در زنها این علائم ممکن است نشان دهنده کیست تخمدان هم باشند.
کمر و سوزن سوزن شدن شصت پا
اگر آنقدر کمرتان درد میکند که مجبور شدید با کمک یک نفر دیگر به اتاقتان بروید، یک مسکن ضد التهاب امتحان کنید باید دردتان را رفع کند اما اگر این مسکنها اثر نکرد حتما” به یک متخصص ارتوپد مراجعه کنید. ممکن است یکی از دیسکهای شما آسیب دیده باشد.
ساق پا همراه تورم
اگر یک نقطه از ماهیچه ساق پای شما به شدت دردناک است، ورم کرده و کمی قرمز است و وقتی آن را لمس میکنید کمی گرم است، حتما به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است دچار لختگی خون شده باشید در این صورتت جدا از ماساژ دادن خودداری کنید زیرا اینکار باعث میشود خون لخته شده راه بیفتد و ممکن است به ریههای شما برسد و راه رسیدن اکسیژن به ریهها را مسدود کند.
در اینجا ۷ نشانهای که مردان به هیچ وجه نباید از آن چشمپوشی کنند و باید سریعا به دنبال درمانهای فوری باشند، بیشتر معرفی شده است:
درد شدید کمر: |
درد ناگهانی و شدید در پشت اگر مربوط به ورزش نباشد، میتواند نشانهای از تبال به آنوریسم آئورت شکمی باشد. این عارضه در جریان پارگی لایه داخلی آئورت شکمی ایجاد میشود. آنوریسم آئورت شکمی گاهی میتواند علاوه بر کمردرد با بیاشتهایی و کاهش وزن و همچنین یک توده ضربان دار در شکم همراه باشد. با تعیین ابعاد آنوریسم، از طریق سی تی اسکن، از طریق دارو و جراحی میتوان اقدام به درمان کرد. |
درد مداوم در ساق پا: |
درد آزاردهنده در بالای پا و یا جلوی ساق پا اگر با ورزش بدتر شود، با مسکنهایی مانند ایبوپروفن و یا استامینوفن بهبود مییابد. در غیر این صورت این درد شاید مرتبط با شکستگی استرسی استخوان باشد. این نوع شکستگی هنگامی بروز میکند که نیروی بیش از حد ظرفیت استخوان طی هفتهها به طور مکرر روی استخوان طبیعی وارد شود. هر یک از این نیروها اگرچه باعث شکستگی نمیشود ولی جمع آنها در طی زمان باعث تسلیم شدن استخوان و در نهایت شکستگی میشود. درمان این شکستگی در اغلب موارد غیر جراحی است و البته موارد استثنایی مانند شکستگی گردن استخوان ران یا شکستگیهای جابه جا شده ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشد. |
درد ناگهانی کشاله ران: |
این درد ممکن است در اثر پیچش بیضه ایجاد شود. پیچش بیضه یا تورشن اغلب به دنبال چرخش بیضه حول محور خود روی میدهد. تشخیص قطعی با سونوگرافی است و به دلیل انسداد عروق بیضه و نرسیدن خون به آن درمان سریع که اغلب جراحی است ضروری است وگرنه خطر عقیمی وجود دارد. اما یک علت دیگر این درد ممکن است عفونت و التهاب اپیدیدیم باشد. اپیدیدیمیت عبارت است از التهاب و عفونت اپیدیدیم. اپیدیدیم یک ساختار مستطیلی شکل است که به قسمت بالایی هر کدام از بیضهها میچسبد. هدف درمان عبارت است از مبارزه با عفونت و کاهش درد و تورم. درمان معمولا میتواند در منزل انجام گیرد. |
درد شکمی شدید: |
این درد که با احساس شی تیز در معده یا گلولهای در شکم همراه است، در ناحیه دندهها نیز گسترش مییابد و میتواند نشانهای از آپاندیسیت، پانکراتیت و یا التهاب کیسه صفرا باشد. در هر سه مورد علت میتواند عفونت باشد. درد در قسمت پایین شکم نشان دهنده آپاندیسیت است. درد در قسمت فوقانی شکم معمولا نشان دهنده التهاب کیسه صفرا و در زیر قفسه سینه نشان دهنده پانکراتیت است. |
درد گذرای قفسه سینه: |
درد سنگین که به طور ناگهانی ظاهر میشود و به سرعت از بین میرود، میتواند نشان دهنده سوء هاضمه یا خطر حمله قلبی باشد. حتی اگر مدت زمان این درد بسیار کوتاه باشد، خطر آن را نباید نادیده گرفت. |
درد پا همراه با تورم: |
ساق پای متورم حساس به لمس میتواند نشان دهنده ترومبوز وریدهای عمقی باشد. ماساژ ناحیه دردناک خطرناک است و میتواند باعث گسترش لخته به ریهها شود. |
ادرار کردن دردناک: |
این عارضه ممکن است در بدترین حالت نشان دهنده ابتلا به سرطان مثانه باشد. درد و خون در ادرار از نشانههای ابتلا به این سرطان یعنی چهارمین سرطان شایع در مردان است. سیگار کشیدن بزرگترین عامل خطر ابتلا به سرطان مثانه است. با انجام آزمایش ادرار و تشخیص تومور، گزینههای جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی به عنوان درمان در دسترس است.
|
درد ارجاعی
منشأ این دردها از محوطه خارج شکمی است یعنی بیمار با درد شکم به پزشک مراجعه میکند و بعد از معاینهها و آزمایشها معلوم میشود مثلا درد مربوط به عفونت قسمت تحتانی ریه و در اثر سینه پهلو کردن بوده یا عفونت باعث انتشار درد به حفره شکمی شده است. این نوع دردها از نوع ارجاعی هستند.
درد شدید و نفس گیر
دردهای ناتوانکننده و شدید که فرد در اثر آن خمیده و دولا راه میرود، نمیتواند بخوابد یا قادر به حضور در محل کارش نیست، از نوع شدید هستند و به بررسی نیاز دارند.
درد متداوم
دردهای کوتاهمدت شکمی معمولا مهم نیستند مثلا تولید گاز زیاد در رودهها و حرکات آن ممکن است درد ایجاد کنند و معمولا بعد از مدت کوتاهی، بهبود مییابد ولی تداوم آن میتواند مشکلساز باشد، دردهای شدید عودکننده و طول کشیده از مواردی هستند که باید بررسی شوند.
درد همراه با تب
درد همراه با تب، درد غیرمعمولی و معمولا نشاندهنده وجود عفونت داخل بدن است. گاهی زخمهای معده یا اثنیعشر دچار عارضه پارگی میشوند و در حفره شکم عفونت ایجاد میکنند. آبسههای داخل شکمی، التهاب کیسه صفرا یا لوزالمعده و سنگهای کلیوی که دچار عارضه شدهاند، از علل مهم تب همراه با دلدرد هستند و همگی بیماریهای مهمی به شمار میروند.
درد همراه با زردی پوست
وجود درد همراه زردی پوست، به بررسی دقیقتر و گاه بستری بیمار نیاز دارد. این علامت میتواند به علت وجود سنگ کیسه صفرا، تکان خوردن آن و در نتیجه انسداد مجرای صفراوی باشد. این بیماران با دلدرد شدید و استفراغ مراجعه میکنند و گاهی لازم است در اسرع وقت تحت عمل جراحی قرارگیرند.
دردی که به پشت میزند
دردهایی که به پشت میزنند، ممکن است با دردهای کمر یا دردهای عضلانی اشتباه گرفته شوند ولی همراهی درد شکم و درد پشت گاه به دلیل التهاب پانکراس (پانکراتیت) یا التهاب و زخم اثنیعشر است. این بیماران باید از نظر قلبی هم بررسی شوند.
درد همراه با خونریزی گوارشی
درد شکم و استفراغ حاوی خون، میتواند به دلیل خونریزی از مری یا معده باشد. خونریزی گاهی ناشی از وجود زخم در دستگاه گوارش فوقانی، بیماریهای مزمن کبدی یا حتی سرطانهای دستگاه گوارش است. گاهی خونریزی گوارشی خود را با سیاهرنگ شدن مدفوع نشان میدهد و برخی اوقات در فرد دچار دردشکم، خون روشن به همراه مدفوع یا بدون آن از مقعد دفع میشود. در همه این موارد باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه شود.
دردی که با تغییر وضعیت تشدید مییابد
اگر در اثر حرکت، پهلو به پهلو شدن و سرفه درد ناحیه شکم تشدید شود، احتمالا اتفاق مهمی افتاده و پرده پوشاننده حفره شکم دچار التهاب شده است. به این حالت پریتونیت گفته میشود. پریتونیت یکی از اورژانسهای پزشکی است و اغلب به عمل جراحی اورژانس نیاز دارد. چنین افرادی در زمان معاینه شکم با کوچکترین فشار روی جدار شکم دچار درد بسیار شدید میشوند. سوراخ شدن جدار روده یا معده و انسداد عروقی که به رودهها خونرسانی میکنند، از علتهای منجر به پریتونیت (التهاب حفره داخلی شکم) هستند.
دردی که به کشاله ران تیر میکشد
دردهایی که از ناحیه کمر شروع و به کشاله ران انتشار مییابند، معمولا ناشی از بیماریهای کلیوی مانند عفونت کلیه و سنگهای کلیوی هستند. بیماران اغلب شکایتهای دیگری از قبیل سوزش ادرار، تهوع و استفراغ هم دارند.
درد عصبی
برخی بیماران هنگام مراجعه به یک نقطه خاص مانند ناف یا پهلو یا نقطهای در زیر دندهها اشاره میکنند و از درد این نواحی شکایت دارند و در معاینه و بررسیهای نکتهای که نشاندهنده بیماری باشد، یافت نمیشود. این دردها بیشتر جنبه روحی روانی (سایکوسوماتیک) دارند. در این زمان پزشکان بیمار را به خواب خوب، ورزش و کنترل استرسهای محیطی تشویق میکنند و در صورت لزوم به روانپزشک ارجاع میدهند.
دردی که در اثر فعالیت ایجاد میشود
این نوع درد شکم باید جدیتر بررسی شود. اگر درد بالای شکم در اثر فعالیت، مثلا ورزش یا از پله بالا رفتن ایجاد شود، بهخصوص اگر با تهوع و تنگی نفس یا تعریق همراه باشد، ممکن است درد قلبی باشد. متاسفانه مبتلایان به چنین دردهایی خیلی دیر مراجعه میکنند و اغلب درد را به مشکلات معده نسبت میدهند. خصوصیت مهم درد قلبی آن است که در اثر فعالیت تشدید میشود و با استراحت بهبود مییابد. گاهی درد ناشی از حمله قلبی به هیچ وجه در قفسه سینه یا بازوها احساس نمیشود و فقط در ناحیه بالای شکم احساس میشود.
درد زونا
یک بیماری ویروسی است که گاهی با درد نسبتا شدید شکمی آغاز میشود و ابتدا تشخیص آن دشوار است ولی بعد از حدود یک هفته از شروع علایم، ضایعات تاولی آن در ناحیه دردناک شکم پدیدار و تشخیص قطعی میشود. معمولا این درد یکطرفه است.
درد قاعدگی
در بیشتر خانمها به فاصله کمی قبل از شروع عادت ماهانه آغاز میشود. بسیاری از خانمها با این نوع درد آشنایی دارند و آن را در هر بار قاعدگی تجربه میکنند. اگر هر دوره درد به صورت غیرعادی و متفاوت از دورههای قبلی بود، بیمار باید تحت بررسی قرارگیرد. ممکن است کیست تخمدان پاره شود یا حتی بارداریهای خارج رحمی، شبیه این دردها را ایجاد کند.
جمعآوری و تنظیم: کاویاب