چه عواملی موجب رضایت شغلی می‌شوند؟

رضایت شغلی جزئی از خوشبختی است

رضایت کلی کارمندان از شغل خود، برآیندی از یک سری عوامل است که مسائل مالی، تنها یکی از آنهاست. نقش مدیریت در افزایش رضایت شغلی کارمندان این است که محیط کاری مثبتی ایجاد کند، روحیه‌ی کارکنان را تقویت کند و منابع مورد نیاز آنها برای انجام امور تفویض شده را در اختیارشان بگذارد. در این مقاله درباره عواملی که در رضایت شغلی کارکنان تاثیر دارند، می‌خوانید.

مطالعات مختلف در زمینه رضایت شغلی کارکنان نشان می‌دهد که متغیرهای زیادی با رضایت شغلی کارکنان مرتبط است که این متغایرها در چهار گروه عوامل سازمانی، عوامل محیطی، ماهیت کار و عوامل فردی قابل طبقه‌بندی است که در قالب نگاره ذیل نشان داده شده است و در ادامه هر یک از این موارد به اختصار تشریح می‌گردد. بر اساس این الگو می‌توان تاثیرات عدم رضایت شغلی در بروز انواع خروج از خدمت را مشاهده نمود.

رضایت شغلی

عوامل سازمانی: 

متغیرهای سازمانی از اولین و عمده‌ترین عوامل تاثیرگذار بر رضایت شغلی کارکنان می‌باشد. بعضی از عوامل سازمانی که منبع رضایت شغلی هستند عبارتند از:
حقوق و دستمزد: مطالعات لاک نشان می‌دهد که حقوق و دستمزد یک عامل تعیین‌کننده رضایت شغلی است. بویژه زمانی که از دیدگاه کارمند این پرداخت منصفانه و عادلانه باشد.
ترفیعات: ترفیعات شامل تغییر مثبت در حقوق (حقوق بالاتر)، ارتقاء و در سرپرستی قرار گرفتن، چالش کاری بیشتر، مسئولیت بیشتر و آزادی در تصمیم‌گیری است. به علت این که ارتقاء میزان ارزش فرد را برای سازمان نشان می‌دهد (به ویژه در سطوح عالی‌تر)، ترفیع فرد منجر به افزایش روحیه وی می‌گردد.
خط مشی‌های سازمانی: ساختار دیوانسالارانه برای فردی که دارای سبک رهبری دموکراسی است، مناسب نیست. علاوه بر آن خط مشی‌های سازمانی نیز در رضایت شغلی تأثیر می‌گذارد. خط مشی‌های غیرمنعطف باعث برانگیختن احساسات منفی شغلی می‌شود و خط مشی منعطف باعث رضایت شغلی می‌شود.

عوامل محیطی: 

عوامل محیطی کار نیز از اهمیت ویژه‌ای در افزایش رضایت شغلی کارکنان برخوردار می‌باشد که در ذیل مهمترین این موارد ذکر شده است:
سبک سرپرستی: هر جا که سرپرستان با کارکنان رفتاری حمایتی و دوستانه داشته‌اند، رضایت شغلی نیز زیاد بوده است.
گروه کاری: اندازه گروه و کیفیت ارتباطات متقابل شخصی در گروه، نقش مهمی در خشنودی کارکنان دارد. هر چه گروه کاری بزرگتر باشد، رضایت شغلی نیز کاهش می‌یابد. زیرا ارتباطات متقابل شخصی ضعیف‌تر شده و احساس همبستگی کم رنگ‌تر و نهایتاً شناخت تمامی افراد مشکل می‌شود. همچنین گروه کاری به عنوان یک اجتماع، سیستم حمایتی – احساسی و روحیه‌ای برای کارکنان محسوب می‌شود. اگر افراد در گروه دارای ویژگی‌های اجتماعی مشابهی (نگرش‌ها و باورهای مشابه) باشند، جوی را به وجود می‌آورد که در سایه آن رضایت شغلی فراهم می‌گردد.
شرایط کاری: هر چه شرایط کاری مطلوب‌تر باشد، باعث رضایت شغلی می‌شود. چرا که در شرایط کاری مطلوب، آرامش فیزیکی و روانی بهتری برای فرد فراهم می‌شود.

ماهیت کار: 

کار به خودی خود نقش مهمی در تعیین سطح رضایت شغلی دارد. 

محتوای شغل دارای دو جنبه است: یکی محدوده شغل است که شامل میزان مسئولیت، اقدامات کاری و بازخورد است. هر چه این عوامل وسیع‌تر باشد، باعث افزایش حیطه شغلی می‌شود که آن نیز به نوبه خود رضایت شغلی را فراهم می‌آورد. دومین جنبه عبارتست از تنوع کاری، تحقیقات نشان می‌دهد که تنوع کاری متنوسط مؤثرتر است، تنوع وسیع‌تر باعث ابهام و استرس می‌شود و از طرف دیگر تنوع کم نیز باعث یکنواختی و خستگی می‌شود که نهایتاً منجر به عدم رضایت شغلی می‌گردد. ابهام در نقش و تضادی در نقش همواره از سوی کارکنان مورد اجتناب قرار گرفته است. زیرا اگر کارکنان کاری که انجام می‌دهند و انتظاری که از آن‌ها می‌رود را نشناسند، موجبات ناخشنودی آن‌ها فراهم می‌گردد.

عوامل فردی: 

در حالی که محیط بیرون سازمان و ماهیت شغل عوامل تعیین کننده در رضایت شغلی هستند؛ صفات و ویژگی‌های فرد نیز نقش مهمی در آن دارد. افرادی که به طور کلی دارای نگرش منفی هستند، همیشه از هر چیزی که مربوط به شغل است، شکایت دارند. مهم این نیست که شغل چگونه است، آن‌ها همواره به دنبال بهانه‌ای می‌گردند تا به گله و شکایت بپردازند. سن، ارشدیت و سابقه، تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر رضایت شغلی دارند. کارکنانی که دارای سن بالا و سابقه زیاد در سازمان هستند، انتظار دارند که رضایت بیشتری از شغل خود داشته باشند. همچنین بعضی صفات مشخصه شخصیتی طوری است که باعث افزایش رضایت شغلی می‌شود. بعلاوه می‌توان این طور نتیجه گرفت، افرادی که در سلسله مراتب نیازهای مازلو در سطح بالاتری قرار دارند، رضایت شغلی بیشتری خواهند داشت.

خودتان را بشناسید 

 

این که چه چیزی برایتان مهم است و در اولویت قرار دارد. چه نوع کارها و شغل‌هایی برایتان جذاب هستند، با خودتان صادق باشید چه انتظاری از کارتان دارید. هر چه در رابطه با کارتان دوست دارید یادداشت کنید. آیا پرستیژ کاری برایتان مهم است؟ چه قدر دوست دارید اختیار کارتان را دست بگیرید؟ آیا دوست دارید کار آزاد داشته باشید یا کارمندی؟ سپس جستجوی خود را آغاز کنید.
هدف داشته باشید 

افرادی که برای رسیدن به ارزش‌های خود تلاش می‌کنند، احساس رضایتمندی بیشتری نسبت به کسانی دارند که هیچ هدف یا آرزویی برای رسیدن ندارند. برای قدم برداشتن در مسیر کار و زندگی باید اهداف معناداری برای خود تعیین کنید. بدون یک هدف مشخص نمی‌توانید زندگی شغلی خوبی را برای خود برگزینید.

 

 

درباره کاری که مورد علاقه‌تان است بیشتر بدانید  این کار کمک می‌کند متوجه شوید آیا این کار به شخصیت شما نزدیک است یا خیر؟ کتاب‌های  تخصصی مربوطه را مطالعه کنید، در کلاس آموزشی شرکت کنید و یا حتی از افرادی که در آن حیطه متخصص هستند مشورت بگیرید، بسیاری از شرکت‌ها برای پیشبرد مهارت‌های شغلی کارکنان خود کلاس‌های گروهی رایگان تشکیل می‌دهند. حتی اگر به موضوع کلاس ارائه شده برای شغل فعلی خود نیاز ندارید، بهتر است  که مهارت‌های خود را برای دستیابی به موقعیت‌های دیگر افزایش دهید.
به سلامت جسم خود بیشتر توجه کنید  سلامت عمومی و رضایت شغلی کاملا” به یکدیگر وابسته هستند. هر چه قدر از سلامت عمومی خوبی برخوردار باشید بهتر می‌توانید فکر کنید، ذهنتان بازتر خواهد بود و قدرت تمرکزتان نیز افزایش پیدا می‌کند.
اگر کاری دارید که از آن راضی نیستید اجازه ندهید طولانی مدت ادامه پیدا کند  اگر کار خود را دوست نداشته باشید دیر یا زود چه از لحاظ فیزیکی چه از لحاظ  روحی شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد و دیگر جنبه‌های زندگیتان نیز مختل خواهد شد. استرس، افسردگی، تنش، کاهش بهره‌وری و بازدهی، ایجاد اختلال در ارتباطات و حتی کاهش طول عمر از پیامدهای نارضایتی شغلی هستند.

توقعات واقع گرایانه از شغل خود داشته باشید 

 

 

معمولا” همیشه درصدی نارضایتی همواره در بهترین شغل‌ها هم وجود دارد شما نمی‌توانید بگویید صد درصد ناراضی یا صد در صد راضی هستم. شما نمی‌توانید انتظار داشته باشید که شرکت یا سازمان در جهت بهبود حال شما قدم بردارد بلکه این شما هستید که باید به خودتان کمک کنید.
افزایش قدرت سازگاری 

سعی کنید در محیط کاریتان سازگاری خود را با همکارانتان افزایش دهید بدین گونه محیط و ساعات کاری در کنار همکارانی که دوست شما نیز هستند آسان‌تر خواهد شد.

 

 

استعدادهای خود را در مسیر اهداف شرکت به کار ببرید  بسیاری از ما خود را در شرایطی می‌یابیم که در آن از توانایی‌های ما استفاده نمی‌شود. اگرشما هم در چنین موقعیتی هستید، سعی کنید راهی را برای ارتباط دادن استعدادهای خود و نیازهای شرکت پیدا کنید. اولین قدم، شناختن قابلیت‌هاست بعد باید کمی تحقیق کنید و ببینید شرکت شما در حال حاضر یا در آینده نزدیک به چه چیزی نیاز دارد و شما چگونه می‌توانید در کسب آن مؤثر باشید؟ سپس می‌توانید در رابطه با قابلیت‌ها و پیشنهادات خود با مدیریت مشورت کنید.

اگر می‌توانید شغل خود را عوض کنید

 

 

اگر برایتان امکانش وجود داشت با سوپروایز یا رییس یا مدیر بخش مربوطه در رابطه با مشکل خود صحبت کنید شاید آنها بتوانند مشکل شما را حل کرده و مجبور نباشید شغل خود را عوض کنید مسئله این است که آنها واقعا افراد پرمشغله‌ای هستند  و اکثرا ” این قضیه را فراموش می‌کنند بنابراین شما در یک فرصت مناسب پیش قدم شوید. در غیر این صورت با برآورد تمام شرایط موجود سعی کنید در موقعیتی که دیگر در آن احساس ارزشمندی، مفید بودن و رضایت نمیکنید را عوض کنید.

 

 

تعریف رضایت شغلی 

رضایت شغلی در خیلی از فرهنگ‌ها به معنی احساس خوشبختی و شادی از کسب و کار می‌باشد. با این که این تعریف جوهر اصلی رضایت شغلی است اما رضایت شغلی از نظر مردم و کارشناسان دید وسیع‌تری دارد.

شرایط کاری 

کارمندان در طول هفته، زمان زیادی را صرف کارشان می‌کنند و برای همین، شرکت‌ها باید سعی کنند شرایط کاری را بهبود ببخشند. عواملی مانند تامین محیط کاری باز و گسترده به‌جای فضایی محدود و دلگیر، مبلمان راحت و استاندارد و تامین نور کافی باعث می‌شوند شرایط کاری مطلوب‌تری ایجاد شود. در اختیار گذاشتن ابزارهای کارآمد و پربازده مانند تجهیزات بروز در حوزه‌ی فناوری اطلاعات برای کمک به کارکنان، موجب می‌شود آنها رضایت بیشتری از کارشان داشته باشند.

فرصت‌هایی برای پیشرفت 

اگر کارمندان ببینند راه و فرصتی برای پیشرفت و ارتقاء در حرفه‌شان دارند، احساس رضایت بیشتری در کار کنونی‌شان خواهند داشت و می‌دانند که با پذیرش مسئولیت‌های بیشتر، درآمد و پاداش بیشتری نیز درانتظارشان خواهد بود. بسیاری از شرکت‌ها، کارمندان‌شان را تشویق می‌کنند تا مهارت‌های بیشتر و مهم‌تری را یاد بگیرند تا فرصت‌های بیشتری برای پیشرفت‌شان ایجاد شود؛ مثلا خیلی از شرکت‌ها و سازمان‌ها معمولا پرداخت هزینه‌های مربوط به دوره‌های آموزشی و تحصیلات دانشگاهی را می‌پذیرند. در بازبینی و مرور عملکرد سالیانه‌ی کارمندان، سرپرست یا مدیر باید نقشه‌ی مسیری را که تک تک کارکنان لازم است طی کنند و مهارت‌های جدیدی را که برای پیشرفت و ارتقاء در سازمان، باید یاد بگیرند، به طور شفاف و گویا به آنها نشان دهد. 

حجم کار و میزان استرس  

داشتن مسئولیت‌های سنگین، حجم کاری زیاد و ضرب‌الاجل‌هایی که انجام‌شان و رسیدن به آنها غیرممکن به نظر می‌رسد، حتی در مورد کوشاترین و متعهدترین کارمندان می‌تواند به رضایت شغلی آسیب بزند. عقب ماندن از ضرب‌الاجل‌ها باعث می‌شود اختلاف و درگیری‌هایی بین کارمندان و مدیران ایجاد شده و تنش و استرس در فضای کار بالا بگیرد. خیلی وقت‌ها، مدیریت ناکارآمد و برنامه‌ریزی‌های ضعیف می‌تواند محیط را ناآرام و ملتهب کند؛ در چنین وضعیتی، کارها در حالتی بحرانی و متشنج انجام می‌شوند چون مدیر یا سرپرست، زمان کافی در اختیار کارکنان قرار نمی‌دهد تا وظایف‌شان را به خوبی انجام دهند یا اصلا ممکن است تعداد کارکنان برای انجام آن وظایف کافی نباشد. 

احترام متقابل بین کارکنان 

کارمندان دوست دارند همکاران‌شان با احترام با آنها رفتار کنند. محیط کاری غیردوستانه و خصومت‌آمیز و کارکردن با افراد بی‌ادب و پرخاشگر، از عواملی است که رضایت شغلی را کم می‌کند. بررسی‌ای که در آگوست سال ۲۰۱۱ انجام شد و نتایجش توسط FoxBusiness.com منتشر شد، نشان داد که ۵۰ درصد از پاسخگویان به سوالات این پژوهش، به گفته‌ی خودشان تجربیات زیادی از گستاخی و بی‌ادبی در محیط کارشان دارند و ۵۰ درصد هم عقیده داشتند در محل کارشان، سطح روحیه و اخلاق در وضعیت ضعیفی است. مدیران باید در اختلاف‌ها پادرمیانی کنند و پیش از اینکه مشکلات جدی و پیچیده‌تری ایجاد شود با نظم و اقدامات انظباطی، درگیری‌ها را حل و فصل کنند. به کارمندان هم باید یادآوری شود که در تعامل با همکاران، چه رفتارهایی نامناسب و غیرقابل قبول است. 

ارتباط با مدیران و سرپرست‌ها 

مدیران لایق و کارآمد می‌دانند که کارمندان‌شان بابت تلاش‌هایی که می‌کنند و دستاوردهایی که دارند، نیازمند قدردانی و پاداش و تشویق هستند. کارمندان هم باید بدانند که مدیر و سرپرست‌شان همیشه با روی باز پذیرای گفتگو در مورد مسائل و نگرانی‌های آنهاست؛ موضوعاتی که روی توانایی و کارآمدی‌ کارکنان تاثیر گذاشته و رضایت شغلی‌شان را تهدید می‌کند.

پاداش‌های مالی 

علاوه بر حقوقی که کارمند دریافت می‌کند، نگاه و نظری که در مورد میزان عدالت و انصاف در حقوق و مزایا دارد نیز در سطح رضایت شغلی‌اش موثر است. شرکت‌ها باید سازوکار مناسبی برای ارزیابی عملکرد کارکنان داشته باشند و برای آنهایی که عملکردشان بهتر است، افزایش حقوق در نظر بگیرند. همچنین فرصت‌های تشویقی خاص نظیر پاداش، اضافه حقوق، مرخصی یا سفر هم موجب افزایش انگیزه و رضایت شغلی در محل کار می‌شوند.
چمع‌آوری و تنظیم: کاویاب 
ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.