اگر به بازدید از بناهای معروف ایران علاقه دارید، سر زدن به چند باغ بین‌المللی با شهرت جهانی را در برنامه‌تان قرار دهید. برای سفر به این باغ‌ها کافیست یکی از استان‌های فارس، اصفهان، کرمان، خراسان جنوبی، یزد یا مازندران را به عنوان مقصد سفر انتخاب کنید تا بتوانید باغ‌های ایرانی ثبت شده در فهرست میراث فرهنگی جهانی را از نزدیک ببینید.باغ شاهزاده ماهان کرمان، باغ عباس‌آباد بهشهر، باغ چهلستون اصفهان، باغ فین کاشان، باغ ارم شیراز، باغ پاسارگاد، باغ دولت‌آباد یزد، باغ پهلوان پور یزد و باغ اکبریه بیرجند ۹باغی هستند که تابستان سال ۹۰ در فهرست یونسکو به ثبت رسیدند. چیزی که توجه داوران یونسکو را به باغ‌های ایرانی جلب کرد طراحی متنوع و سبک منحصر به فرد معماری آنها بود. در این باغ‌ها معماری بر اساس شرایط آب و هوا و خاک صورت گرفته اما ویژگی‌های فرهنگ ایرانی به عنوان وجه اشتراک تمام باغ‌ها قابل مشاهده است.باغ شاهزاده یکی از زیباترین باغ‌های سنتی ایران است که آن را می‌توانید در نیم فرسنگی ماهان در استان کرمان ببینید. شاهزاده ماهان نه تنها در دل کویرهای کرمان یک لکه سبز و خوش آب و هوا ایجاد کرده، بلکه معماری جالبی هم دارد.
قدیمی‌ترین باغ ایرانی:
از قدیمی‌ترین باغ‌های ایرانی، باغ پاسارگاد است که از قرن ششم پیش از میلاد و دوران کوروش کبیر به جا مانده. کتیبه‌های موجود نشان می‌دهند که کوروش شخصا طراحی این باغ را انجام داده و شکل کاشت درختان هندسی‌سازی باغ را تعیین کرده است. به همین دلیل باغ‌های ایرانی دیگری که در سال‌های بعد ساخته شد همگی وجه تشابه‌هایی با باغ پاسارگاد دارند. باغ پاسارگاد در ۱۳۵کیلومتری شیراز و سه کیلومتری جاده شیراز به آباده قرار دارد.
باغ شازده‌های قاجاری:
باغ شاهزاده یکی از زیباترین باغ‌های ایرانی است که آن را می‌توانید در نیم فرسنگی ماهان در استان کرمان ببینید. شاهزاده ماهان نه تنها در دل کویرهای کرمان یک لکه سبز و خوش آب و هوا ایجاد کرده، بلکه معماری جالبی هم دارد. کوشک دو طبقه ای در این باغ ساخته شده که در گذشته به عنوان استراحتگاه مورد استفاده قرار می‌گرفت. این باغ به دستور حاکم کرمان در اواخر دوره قاجار ساخته شده و می‌گویند وقتی خبر مرگ ناگهانی حاکم را به ماهان بردند، بنایی که مشغول تکمیل سردر ساختمان بود تغار گچی را که به دست داشت محکم به دیوار کوبید و فرار کرد! جای خالی کاشی‌هایی که بر سردر ورودی می‌بینید، یادگار همان فرار بنا از کار است!
بهشت شداد شیراز:
باغ ارم هم یکی دیگر از باغ‌های ایرانی است که باید آن را در انتهای خیابان ارم شیراز ببینید. این باغ در دوره سلجوقیان ساخته شده اما عمارتی که امروز در باغ می‌بینید، کار ناصرالدین شاه قاجار است. در میان باغ کوشکی سه طبقه قرار دارد که در گوشه و کنار آن تصاویری از ناصرالدین شاه قاجار، داستان‌هایی از فردوسی و نظامی و ادبیات کهن فارسی و قصه‌های مذهبی کاشیکاری شده است. زیرزمین این کوشک یک حوض خانه برای استراحت در روزهای گرم دارد و استخر بزرگی هم در جلوی عمارت ساخته شده که تصویر عمارت در آن منعکس می‌شود. باغ ارم شیراز در حال حاضر به عنوان باغ گیاه‌شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در اختیار دانشگاه شیراز است.
جزیره‌ای در بهشهر:
اما باغ عباس‌آباد را شاید در سفرهایتان به مازندران دیده باشید. این باغ در بهشهر قرار دارد و در میان جنگل‌های کوهستانی و در نزدیکی دریاچه طبیعی ساخته شده است.بنیانگذار این باغ شاه عباس اول بود که دستور داد آن را به صورت پلکانی در سه سطح بسازند. برای رسیدن به این باغ باید راهی راه آسفالته‌ای شوید که از جاده اصلی بهشهر- گرگان منشعب شده و بعد از عبور از روستای التپه به محوطه مذکور منتهی می‌شود.
چهلستون چهل پنجره:
باغ چهلستون درون بافت شهری اصفهان و در غرب خیابان چهار باغ پایین و شمال خیابان سپه و شرق میدان نقش جهان قرار دارد. این باغ نمونه‌ای از یک باغ سلطنتی از دوره صفوی است که ساخت آن را به شاه عباس نسبت می‌دهند. شاه عباس در میان باغ عمارتی به شکل کلاه فرنگی با اتاق‌های کوچک ساخت که برای پذیرایی از میهمانان دربار استفاده می‌شد. با شروع سلطنت شاه عباس دوم،عمارت چهلستون توسعه داده شد و تالارها و ایوان‌هایی در آن به وجود آمد. باغ چهلستون طوری ساخته شده که دسترسی به آن از طریق دیگر باغ‌های اصفهان امکان‌پذیر بود.
آخرین باغی که امیر دید:
ششمین باغی که در فهرست میراث فرهنگی به ثبت رسید، باغ فین کاشان است که هر ایرانی حداقل یک بار آن را دیده و حکایت‌هایش را شنیده است.این باغ در جنوب غربی شهر کاشان قرار دارد و چشمه معدنی سلیمانیه در جنوب آن جریان دارد. در واقع باغ فین به جز سابقه تاریخی و مرگ امیرکبیر در آن، به خاطر این چشمه شناخته می‌شود که از صخره‌ای به نام کوه دندانه در شش کیلومتری غرب کاشان میجوشد و املاح زیادی را با خود حمل می‌کند و به فین می‌آورد.
زمردهای یزد:
دو باغ بعدی از استان یزد به ثبت رسیدند. یکی باغ دولت‌آباد که شامل باغ بیرونی و اندرونی است و در آن میدان جلوخان، عمارت طهرانی، بهشت آئین، تالار آیینه، آب انبار، دژ نگهبانی، اصطبل و بناهایی از این دست به چشم می‌خورد. قنات تاریخی دولت‌آباد هم با قدمتی بیش از ۲۰۰ سال در این باغ قرار دارد. باغ پهلوان پور هم که در اواخر دوره قاجار ساخته شده، در مهریز یزد قابل دیدن است. شهرت این باغ به خاطر قنات «حسن‌آباد» است که آب آن فقط به این باغ می‌ریزد و دو درخت تنومندی را که در اطراف آن قرار دارد، سیراب می‌کند. باغ پهلوان پور نماد تغییرات سبک باغ‌سازی کهن ایرانی است و شامل یک مجموعه ورودی، ساختمان کوشک یا شربتخانه، بنای زمستانخانه، بنای سرایداری، حمام و آشپزخانه می‌شود.
کوهستان سبز:
باغ اکبریه هم آخرین باغ این فهرست است که می‌توانید آن را در بیرجند انتهای خیابان معلم، روستای اکبریه ببینید. این باغ در بستری کوهستانی قرار گرفته و ساخت آن به اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجاریه برمی‌گردد. باغ اکبریه محل سکونت، پذیرایی و انجام امور دیوانی بود و در لهجه محلی به کلاته سرکار امیر معروف است. از بخش مرکزی باغ اکبریه به عنوان موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی استفاده می‌شود و بخش ساخته شده در دوره پهلوی کاربری اداری دارد. دیگر بخش‌های مجموعه هم امروز تبدیل به سفره‌خانه و چایخانه سنتی شده‌اند.