سوزش ادرار در زنان می‌تواند به دلایل مختلف ایجاد شود. دلایلی مانند، عفونت مجاری ادرار، واژینوز باکتریایی، پارگی واژن و واژینیت آتروفیک. در بیشتر موارد، می‌توان برای درمان سوزش ادرار، از آنتی بیوتیک استفاده کرد. سوزش و درد هنگام ادرار عموماً نشان دهنده نوعی عفونت است. این سوزش گاهی اوقات می‌تواند بسیار دردناک باشد. در ادامه به شایع‌ترین علل سوزش ادرار و همچنین نحوه درمان آنها خواهیم پرداخت.
علت و راه‌های درمان تکرر ادرار در زنان
|
عفونت مجاری ادراری |
عفونت مجاری ادراری، شایع‌ترین علت ایجاد سوزش ادرار در زنان است. این عفونت زمانی روی می‌دهد که باکتری شریشیا کولای وارد مجرای ادرار شود. در این شرایط، فرد مدام به دستشویی رفته و دچار سوزش ادرار می‌شود. در این شرایط پزشک برای از بین بردن درد و عفونت، آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد. اگر به طور مرتب، دچار عفونت می‌شوید، سعی کنید اقدامات پیشگیرانه‌ای را انجام دهید. مانند نوشیدن آب کافی، تمیز کردن بدن خود بعد از اجابت مزاج و ادرار پس از داشتن رابطه جنسی. |
عفونت قارچی واژن |
سوزش ادرار می‌تواند ناشی از عفونت قارچی واژن بوده که به دلیل رشد بیش از حد قارچ در مهبل (واژن) اتفاق می‌افتد. این عفونت معمولا با ترشحات غلیظ همراه است. برای درمان سوزش ادرار ناشی از عفونت قارچی در زنان، می‌توان از دارو‌های ضد قارچی برای از بین بردن این عفونت استفاده کرد. برای جلوگیری از تکرار عفونت، توصیه‌های زیر را مد نظر داشته باشید: حفظ بهداشت، پوشیدن لباس زیر از جنس پنبه، عوض کردن لباس زیر به طور مرتب به ویژه بعد از ورزش و عرق کردن. |
واژینوز باکتریایی |
عفونت باکتریایی واژن زمانی روی می‌دهد که تعادل باکتری‌های خوب و بد در مهبل به علت رابطه جنسی و یا استفاده از مواد شیمیایی، به هم بریزد. این عفونت باعث ترشح مایعی بد بو و همچنین سوزش ادرار می‌شود. برای درمان این عفونت، پزشک آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد. |
بیماری‌های منتقله جنسی |
سوزش ادرار می‌تواند یکی از علائم بیماری‌های منتقله جنسی باشد. این بیماری‌ها می‌توانند از راه‌های مختلف منتقل شوند. به عنوان مثال، تبخال یکی از عفونت‌های ویروسی بسیار شایع بوده که باعث ایجاد زخم در دهان و اندام‌های تناسلی می‌شود. علاوه بر این، عفونت‌های باکتریایی می‌توانند باعث ایجاد کلامیدیا یا سوزاک شوند. این دو نوع بیماری می‌توانند باعث بروز ترشحات زرد یا سبز رنگ نیز شوند. |
پارگی و خراش واژن به علت رابطه جنسی |
اگر به علت رابطه جنسی، واژن دچار خراش یا پارگی شود، این امر می‌تواند به سوزش ادرار در زنان منجر شود. برای کاهش سوزش ادرار، بهتر است بر روی ناحیه واژن، آب گرم بریزید. همچنین بهتر است قبل از رابطه جنسی، واژن خود را چرب کنید. |
پارگی و خراش واژن به دلایل غیر جنسی |
بسیاری از زنان پس از زایمان، سوزش ادرار را تجربه خواهند کرد؛ علت این امر فشار وارد شده به ناحیه واژن در زمان زایمان است که این می‌تواند باعث ایجاد پارگی در ناحیه واژن شود. برای کاهش سوزش ادرار، بر روی ناحیه واژن، آب گرم بریزید. |
استفاده مداوم از محصولات بهداشتی |
برخی از زنان از دئودورانت‌ها و عطر‌ها برای تمیز کردن واژن خود استفاده می‌کنند. استفاده مداوم و غیر ضروری از این محصولات می‌توانند باعث تحریک واژن و در نتیجه سوزش ادرار شوند. |
واژینیت آتروفیک پس از یائسگی |
تغییرات هورمونی در زمان یائسگی ممکن است به ایجاد واژینیت آتروفیک منجر شود. نازک و شل شدن پوست زهار و واژن می‌تواند باعث سوزش در زمان رابطه جنسی و ادرار شود. در این شرایط، ممکن است استفاده از برخی مکمل‌های هورمونی، به تسکین علائم کمک کنند. |
درمان سوزش ادرار
راه نجات از سوزش ادرار به‌علت آن بستگی دارد. علاوه بر درمان عفونت باکتریائی و نخوردن مواد محرک کارهای زیر را انجام دهید.
- آب بخورید. در اولین حملهٔ سوزش ادرار دو لیوان آب بخورید. سپس یک قاشق چای‌خوری جوش‌شیرین در نیم‌لیوان آب حل کرده و بخورید. در شش تا هشت ساعت بعد هر ساعت یک لیوان آب بخورید. اگر بعد از یک روز سوزش از بین نرود، به پزشک مراجعه کنید. این کار باعث رقیق شدن محتوای پر از باکتری مجرا و بیرون راندن آنها می‌شود. در بیشتر موارد، خوردن آب زیاد برای دفع آنها کافی است و سوزش را هم از بین می‌برد.
- نزد پزشک بروید. اگر سوزش بعد از یک روز ادامه پیدا کند، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک با آزمایش ادرار و تعیین نوع باکتری یا قارچ و تجویز آنتی‌بیوتیک مناسب آن را درمان می‌کند. در مردان معاینهٔ پروستات هم لازم است.
- آزمایش بدهید. معمولاً با خوردن آنتی‌بیوتیک همراه با جوش‌شیرین و آب عفونت درمان می‌شود. ولی اگر سوزش ادامه یابد، آزمایش‌های بیشتری، شامل کشت، آزمایش فراصوتی کلیه، یا درون‌بینی مثانه باید انجام شود.
- سوزش را تشدید نکنید. بسیاری از غذاها و آشامیدنی‌ها مجرای ادراری را تحریک کرده و سوزش را بیشتر می‌کنند. الکل، قهوه، چای، شکلات، نوشابه‌های گازدار، مرکبات، گوجه‌فرنگی، غذاهای پرادویه، سرکه، و مواد قندی از اینها هستند. حتی قهوه بدون کافئین هم تحریک‌کننده است. حذف تمام این مواد از برنامهٔ غذائی سوزش و ناراحتی‌های دیگر آن را ظرف ده روز از بین می‌برد. وقتی سوزش برطرف شد، هر بار یکی از اینها را به رژیم غذائی اضافه کنید و ببینید آیا به آن حساسیت دارید یا نه. لااقل یک لیتر آب در روز بنوشید.
- ناراحتی دفع را کم کنید. ادرار کردن از میان میزراه ملتهب مانند پاشیدن نمک بر زخم تا باکتری‌های مخرج وارد مهبل نشود.
- ادرار کنید. تماس جنسی از علل شایع عفونت و سوزش میزراه است. بعد از هر نزدیکی ادرار کنید و خود را با آب بشوئید. شستن مهبل با محلول آب و کمی جوش‌شیرین نیز کار خوبی است.
- از مواد محرک دوری کنید. برخی صابون‌ها، ضدبوها، و حتی کاغذ‌های توالت دارای مواد شیمیائی تحریک‌کنندهٔ میزراه و پوست اطراف آن هستند. به نوع کالائی که می‌خرید توجه کنید.
- خود را خشک کنید. در تابستان نگذارید لباس مرطوب به تنتان بماند، چون رشد باکتری‌ها و مخمرهای مهبل را تحریک می‌کنند. اگر می‌توانید، در هر فرصتی لباس زیر را عوض کنید.
علایم شایع
- درد و احساس فشار در بالای لگن
- احساس نیاز فوری به ادرار کردن به طور مکرر
- احساس سوزش و درد هنگام ادرار کردن
- احساس خالی نشدن کامل مثانه
- درد به هنگام مقاربت
- گاهی درد در مجرای تناسلی و راست‌روده
- ادرار بودار
- خون در ادرار
- بعضی از بیماران علائم غیراختصاصی دیگری مثل سردرد، دردهای عضلانی اسکلتی و علائم گوارشی از خود نشان می‌دهند.
علائم بالا در زنان، هنگام دوره قاعدگی دردناک‌تر می‌شود.
چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
- سوزش ادرار بعد از ۲۴ ساعت برطرف نشود.
- سوزش با ترشح مهبل یا آلت‌تناسلی همراه است.
- علاوه بر سوزش، احساس نیاز به دفع ادرار، تب، لرز، یا درد پشت هم وجود دارد.
سوزش ادرار اغلب نشانه‌ای از التهاب مثانه (التهاب یا عفونت مثانه و پیشابراه)، هر چند آن به عنوان نشانه‌ای از شرایط متعدد مربوط به دستگاه ادراری و تناسلی رخ می‌دهد. راه تشخیص با آزمایش ادرار شروع می‌شود و ممکن است شامل سایر روش‌های تشخیصی، بسته به طیف کاملی از علائم و یافته‌های آزمایش کامل ادرار دارد. سیستیت بینابینی، شرایط مزمن دردناکی است که در آن، مثانه ملتهب و تحریک می‌شود و در نتیجه فرد مجبور می‌شود که به طور مکرر ادرار کند و ادرار کردنش دردناک می‌باشد. سیستیت بینابینی علایمی شبیه سیستیت (عفونت باکتریایی مثانه) دارد، اما کشت ادرار از نظر باکتری منفی است و دادن آنتی‌بیوتیک معمولاً کمکی نمی‌کند. این عارضه درزنان شایع‌تر از مردان است.
جمع‌آوری و تنظیم: کاویاب