اگر در خانه گیاه بونسای دارید، یا در نظر دارید یکی از این گیاهان مینیاتوری زیبا را در خانه نگهداری کنید، حتما باید با شیوه نگهداری آن آشنایی داشته باشید. از جای قرار دادن آن در آپارتمان تا شیوه آبیاری و پرورش و … . این درختچه مینیاتوری زیبا به خانه شما روح و طراوت تازه می‌بخشد و فضای خانه را بسیار زیبا می‌کند، با این حال باید نکات نگهداری از بون سای را بدانید تا بتوانید برای مدت طولانی آن را در خانه خود داشته باشید. در این مطلب هر چیزی که درباره بنسای باید بدانید، ارائه خواهیم داد.
بخوانید: فواید نگهداری گل و گیاه در خانه
درباره گیاه بون سای
بنسای یا بون سای یک نوع درخت مینیاتوری است که در گلدان کاشته می‌شود. اصالت این گیاه، ژاپنی است و به اوایل قرن چهاردهم برمی‌گردد. در آن زمان این گیاه متعلق به اشراف و اعضای عالی رتبه ژاپن بوده است. اگر قصد دارید این گیاه زیبا را در خانه داشته باشید، چند نکته را باید مدنظر داشته باشید.
درخت بونسای را کجا قرار دهیم؟
برای اینکه بهترین جا را برای درخت بونسای خود انتخاب کنید، ابتدا باید بدانید بونسای شما از چه نوعی است. درخت بون سای انواع مختلفی دارد. برخی همچون درخت عرعر، کاج و صنوبر و درختان برگریز چون افرا، نارون و جینگو باید در معرض هوا و تغییر فصول و در واقع در فضای باز باشند.
اما گونه دیگری از درختان بونسای مانند یشم، درختان چتر هاوایی و فیکوس گونه‌های نیمه گرمسیری هستند که در فضای بسته و دمای پایدار رشد می‌کنند. وقتی نوع درخت خود را شناختید، جایگذاری و نگهداری از آن دیگر چندان دشوار نیست. اما نکاتی را باید در نگهداری انواع مختلف بونسای در نظر داشته باشید:
- موقعیت: بون سای باید دور از گرما و هوای مستقیم باشد.
- نور: باید در محلی با نور زیاد خورشید نگهداری شود.
- رطوبت: خاک بونسای باید مرطوب نگه داشته شود.
نحوه آبیاری درخت بونسای
علت شماره یک اکثر مرگ و میر درختان بونسای، کم آبی است. از آنجایی که لایه خاک بسیار کم عمق است، مستعد خشک شدن بسیار سریع است. درختان بونسای باید درست زمانی آبیاری شوند که لایه بالایی خاک خشک به نظر برسد. بسته به نوع و اندازه درخت شما و همچنین نوع خاکی که استفاده می‌کنید، دفعات آبیاری می‌تواند متفاوت باشد و حتی می‌تواند یک بار در روز باشد. بنابراین، بهتر است به جای پایبندی به یک روال، هر یک از گیاهان بونسای خود را جداگانه آبیاری کنید.
هنگام آبیاری درخت بونسای، هدف اصلی اشباع کامل ریشه با آب است. برای اطمینان از اشباع مناسب، آبیاری را تا زمانی که آب از سوراخ‌های تخلیه خارج شود، ادامه دهید. برای زهکشی مناسب، بسیاری از درختان بونسای دارای سینی برای جمع‌آوری آب اضافی هستند.
آبیاری بیش از حد نیز می‌تواند برای درخت بونسای شما مضر باشد. علائم آبیاری بیش از حد بونسای عبارتند از: زرد شدن برگها و چروک شدن شاخه‌های کوچکتر. اگر یک بونسای بیش از حد آبیاری شود، ریشه‌های آن در آب غرق می‌شوند و از اکسیژن محروم می‌شوند که از رشد بیشتر درخت جلوگیری می‌کند. آبیاری بیش از حد نیز می‌تواند ناشی از زهکشی ضعیف خاک باشد.
برای اطمینان از اینکه بونسای خود را به درستی آبیاری می‌کنید، باید درخت بونسای خود را روزانه ارزیابی کنید. قانون کلی این است که به محض خشک شدن خاک آبیاری کنید.
نحوه هرس کردن درخت بونسای
هرس برای کوچک نگه داشتن درختان بونسای و حفظ شکل آنها ضروری است. دو نوع اصلی هرس وجود دارد: هرس نگهدارنده و هرس ساختاری.
هرس نگهدارنده، درخت را با تشویق به رشد جدید تقویت می‌کند. با قطع شاخه و برگ‌های جوان، برگ‌های زیرین آن را در معرض هوا و نور خورشید قرار می‌دهد که باعث تقویت بیشتر درخت می‌شود و برای سلامت کلی آن مفید است.
مناطقی که نیاز به هرس نگهدارنده دارند شامل شاخه‌ها، جوانه‌ها و برگها هستند. هرس شاخه‌ها رشد شاخه‌های کوچکتر را تشویق می‌کند و به شما امکان می‌دهد شکل درخت خود را کنترل کنید. هرس جوانه‌ها از شاخه‌ها باعث رشد برگ فشرده‌تر می‌شود که رشد برگ‌های کوچکتر را تشویق می‌کند.
به طور معمول، شما باید درخت بونسای خود را زمانی هرس کنید که رشد شاخ و برگ‌های جدیدی را مشاهده می‌کنید که شروع به تغییر شکل درخت شما به شیوه‌ای نامطلوب کرده است. برای گلدهی بونسای، هرس باید در بهار انجام شود تا گلهای بیشتری در سال بعد رشد کنند.
هرس ساختاری، تکنیک پیشرفته‌تری است که فقط زمانی باید انجام شود که درخت خواب باشد. این شامل حذف شاخه‌های ساختاری اولیه درخت است و به مهارت‌های یک متخصص نیاز دارد تا اطمینان حاصل شود که درخت می‌تواند بهبود یابد.
راه دیگر برای شکل دادن به درخت بونسای، سیم کشی شاخه‌های آن است. می توانید با پیچاندن یک سیم نازک به دور آنها، شکل و الگوی رشد آنها را کنترل کنید. سیم کشی بهتر است در زمستان زمانی که برگ‌های درخت بونسای افتاده است، انجام شود. حتماً مراقب رشد شاخه باشید و در صورت لزوم سیم را بردارید. اگر شاخه خیلی سریع رشد کند، می‌تواند در سیم رشد کند و باعث ایجاد زخم شود.
بخوانید: دلایل از بین رفتن برگ گیاهان
انتخاب خاک مناسب برای بونسای
کلید انتخاب خاک مناسب برای بونسای شما این است که خاکی را انتخاب کنید که زهکشی مناسبی را ارائه دهد. برای بهبود زهکشی و ورود هوا به خاک، ذرات بزرگی مانند سنگ را به مخلوط خاک خود اضافه کنید. مخلوط خاک ایده‌آل همچنین باید بتواند آب را در خود نگه دارد که با افزودن خاک رس قابل بهبود است.
کود دهی بونسای تضمین می‌کند که مقدار مناسبی از مواد مغذی مورد نیاز برای سالم ماندن را دریافت می‌کند. یک کود متعادل بونسای حاوی مقادیر مساوی نیتروژن، فسفر و پتاسیم است. قبل از کوددهی، مطمئن شوید که درخت خود را کاملاً آبیاری کرده‌اید زیرا کوددهی گیاه در زمانی که خاک خشک باشد، مضر است. برای جلوگیری از کوددهی بیش از حد، دستورالعمل‌های روی کود را حتما بخوانید.
نحوه تعویض گلدان بون سای
تعویض گلدان (قرار دادن مجدد در گلدان) یک عامل کلیدی در حفظ سلامت درخت بونسای شما است. هدف از تعویض گلدان، حذف ریشه‌های اضافی است که می‌تواند باعث گرسنگی درخت شود یا مواد مغذی کافی دریافت نکند. تعویض یا قرار دادن مجدد در گلدان همچنین مشخص می‌کند که آیا درخت شما می‌تواند در یک گلدان کوچک به رشد خود ادامه دهد یا خیر. بسته به سرعت رشد درخت بونسای شما، باید هر دو تا پنج سال یکبار گلدان عوض شود.
در اینجا مراحل اولیه برای تعویض گلدان درخت بونسای را ذکر می‌کنیم:
- درخت را با احتیاط از گلدانش جدا کنید.
- با استفاده از قیچی تیز، لایه بیرونی ریشه‌ها را جدا کنید.
- در صورت نیاز، توده ریشه را برای مناطقی که پوسیده شده‌اند، بررسی کنید. این نواحی می‌توانند نشان دهند که بونسای به اندازه کافی زهکشی ندارد.
- خود گلدان را تمیز کنید و لکه‌های قهوه‌ای یا سبز را از بین ببرید.
- مربع‌های مشبک را روی سوراخ‌های زهکشی قرار دهید تا از ریزش خاک جلوگیری شود.
- کف گلدان را با خاک بپوشانید و درخت را روی آن قرار دهید.
- سوراخ‌ها و شکاف‌های باقی‌مانده را که ریشه قبلاً وجود داشت را با خاک پر کنید.
نکته نهایی درباره بون سای
گفته می‌شود بونسای تنها یک گیاه نیست، بلکه یک شیوه زندگی است. بنابراین باید یک مراقبت و نگهداری منظم و دائم داشته باشد. اگر به تازگی با بونسای آشنا شده‌اید و می‌خواهید یکی از آنها را در خانه نگهداری کنید، بهتر است با نوع درخت عرعر شروع کنید. بونسای گلدار یا گاردنیا نیز به خانه شما رنگ و روی دیگری می‌بخشد.
در این مطلب خیلی خلاصه سعی کردیم اصلی‌ترین نکات درباره روش نگهداری بن سای در خانه را به شما ارائه دهیم. اگر تجربه نگهداری از بنسای را دارید، با ما در نظرات در میان بگذارید.