این بازی از ورزش‌های بومی جنوب شرق آسیا است و در تایلند، مالزی، لائوس و اندونزی بسیار محبوب است. سپک یک کلمه مالایی به معنای لگد زدن است و تاکرا در تایی به معنی توپ است. این رشته در تایلند معمولاً فقط تاکرا نامیده می‌شود و در لائوس به تای تاکرا معروف است. در فیلیپین هم این ورزش به سیپا (Sipa) معروف است. والیبال با پا هم نام دیگری است که به این ورزش داده‌اند. مسابقات بین‌المللی سپک تاکرا زیر نظر فدراسیون جهانی سپک تاکرا برگزار می‌شود و سپک تاکرا قهرمانی جهان (با عنوان جام پادشاهی) هرسال در بانکوک برگزار می‌شود. سپک تاکرا در برنامه مسابقات بازی‌های آسیایی و بازی‌های آسیایی داخل سالن هم قرار دارد.
پیشینه
سپک تاکرا از ورزش چینی کوجو (به معنی لگد پا) ریشه گرفته که از مسیر ارتباطات تجاری وارد جنوب شرق آسیا شد و از ۵۰۰ سال قبل در این منطقه محبوبیت یافت. این بازی در مالایا سپک راگا (به معنی لگد توپ خیزران) و در تایلند تاکرا نامیده می‌شد. شکل امروزین این رشته از دویست سال پیش پیدا شد. وزارت ورزش سیام در سال ۱۸۲۹ برای نخستین بار مجموعه قوانین سپک تاکرا را منتشر کرد. گروهی به شکل دایره می‌ایستادند و با چوب به توپ ضربه می‌زدند و ساعت‌ها به این بازی می‌پرداختند و تا زمانی که توپ به زمین می‌خورد جزو امتیازات آن گروه محاسبه می‌شد و بسیار شبیه بازی ژاپنی کماری بود. در سال ۱۹۶۵ تور به این ورزش اضافه شد و به چیزی شبیه والیبال امروزی تبدیل شد.
اندازه، ارتفاع زمین و ارتفاع تور بازی و به طور کلی سایز زمین مسابقه شبیه زمین بدمینتون است و هر تیم ۳ بازیکن دارد.
قوانین فعلی آن تا حد زیادی شبیه والیبال است اما ۵ فرق کلی دارد که به شرح زیر است:
- استفاده از دست غیر قانونی است
- هر بازیکن ممکن است قبل از برخورد توپ به تور حداقل یک بار به آن ضربه زده باشد
- هیچ چرخش و دورانی برای موقعیت‌های دفاعی یک تیم نیست
- اگر توپ قبل از افتادن به زمین حریف با تور برخورد بکند یک امتیاز محسوب می‌شود
- اغلب مردم چیز زیادی در باره این ورزش جالب نمی دانند
- سرویس زدن
بازیکنانی که این ورزش را انجام می دهند و بالاخص سرویس می‌زنند پای محوری‌شان را روی دایره سرویس که در زمین تعبیه شده قرار می‌دهند (در این حالت پا باید کاملا ثابت باشد) بازیکنانی که در نیم دایره کناری در چپ و راست زمین (نیم دایره‌ای به شعاع ۹۰ سانتی متر که با خط وسط زمین و خطوط کناری مرتبط بوده) ایستاده‌اند به انتخاب توپ را برای سرویس زننده پرتاب می‌کنند و او به توپ ضربه می‌زند. پس از انداختن توپ برای بازیکنی که سرویس می‌زند، ۲ بازیکن دیگر دوباره به موقعیت دفاعی خود باز می‌گردنند. هنگامی که بازی با ضربه سرویس آغاز می‌شود، مهاجم تیم می‌تواند از یک بار تا ۳ بار به توپ ضربه بزند. شما می‌توانید هنگام بازی از سر، پشت سر، پاها و هر جایی از بدنتان به غیر از بازوها از سر شانه تا انتهایی‌ترین قسمت انگشتانتان استفاده کنید.
انواع سپک تاکرا:
در حال حاضردر کل دنیا ۳ نوع سپک تاکرا انجام می‌شود:
- هوپ تاکرا: شبیه بسکتبال؛ با حلقه ای که از سقف آویزان است و۵ بازیکن که زیر حلقه هستند باید طی مدت۳۰ دقیقه با ضربات پا توپ را وارد حلقه کنند
- دبل تاکرا: با دونفر بازیکن که روبروی هم قرار می‌گیرند
- سپک تاکرای ساحلی: روی شن و ماسه ساحلی مانند والیبال ساحلی که با ۴ بازیکن انجام می‌شود.
امتیازات بازی
هر تیمی که بتواند ۲ ست از ۳ ست بازی را از آن خود کند برنده مسابقه خواهد بود. هر ست ۱۵ امتیاز دارد که در ست سوم تنها کسب ۶ امتیاز برای پیروز شدن تیم مقابل کفایت می‌کند.
دو نوع توپ در این ورزش مورد استفاده قرار می گیرد که یک نوع آن غالبا از مواد پلاستیکی و مشتقاتش (فایبر گلاس) تشکیل می‌شود و نوع دیگر سال‌ها پیش از نوعی خیزران و بامبو بوده که اکنون منسوخ شده. توپی که از پلاستیک ساخته شده توسط انجمن آسیایی سپک تاکرا به عنوان توپ رسمی (در دو نوع مردان و بانوان) مسابقات شناخته شده است. وزن توپ بین ۱۷۰ تا ۱۹۰ گرم است و سایز محیطی آن ۴۰ سانتی متر می‌باشد. توپی کوچکتر از توپ هندبال و کمی بزرگتر از توپ سافت بال.
- نکات مهم بازی
هر بازیکن می‌تواند تا آنجا که قدرتش را دارد بالا بپرد و ضربه‌ای که به توپ می‌زند در آن صورت شبیه حرکات آکروباتیک است. گفته می‌شود سرعت توپ در سپک تاکرا گاها به ۱۴۰ کیلومتر در ساعت هم می رسد.
جمع آوری و تنظیم: کاویاب