فلسفه آش دندونی مربوط به روزهای سخت و طاقت فرسایی است که کودک دندان در می‌آورد. این آش خوشمزه را به منظور راحت دندان در آوردن کودک می‌پزند و معمولاً سن ۶ ماهگی تا یک سالگی را برای آن انتخاب می‌کنند.
فلسفه آش دندونی چیست؟
یکی از رسومات شیرین مربوط به دندان در آوردن کودک این است که اولین کسی که دندان کودک را می‌بیند باید برای او کادو بخرد. اگر این کادو فلزی باشد به معنای آن است که دندان‌های کودک همانند فلز خواهد شد. (دیش ده نی) یک لغت ترکی و به معنای آش دندان فشان است (همان آش دندونی است) که با گندم تهیه می‌شود. این آش طی مراسم خاصی تهیه و خورده می‌شود. فلسفه آش دندونی مربوط به این است که دندان کودک راحت و بدون درد رشد کند. گندم نیز سمبل برکت و به معنای آرزوی زندگی پر برکت برای کودک است.
-
مواد لازم برای آش دندونی
- گندم پوست کنده: ۱.۵ پیمانه
- انواع حبوبات غیر از لپه: ۱ پیمانه
- قلم گاو: ۱ تکه
- پیاز: ۲ عدد متوسط
- روغن: ۳ قاشق غذاخوری
- زردچوبه: ۲ قاشق چایخوری
- آرد: ۲ قاشق غذاخوری
-
طرزتهیه آش دندونی:
حبوبات را چند ساعت خیس کنید. گندم را شسته و در قابلمه با ۴ لیوان آب سرد، روی حرارت بگذارید. مراقب باشید که آب داخل قابلمه نجوشد. اگر آب بجوشد در نهایت گندم با کیفیت مورد نظر این آش حاصل نمی‌شود. ملاحظه می‌کنید که حباب و کف سفید رنگی سطح آب را می‌پوشاند. قبل از جوشیدن آب، زیر گاز را خاموش کنید، روی درب دمی گذاشته و با همان گاز خاموش ۵ الی ۶ ساعت بماند. می‌توانید از شب تا صبح روی بخاری با شعله کم بگذارید. می‌بینید حجم گندم زیاد می‌شود و تا سطح آب بالا می‌آید.
در قابلمه دیگری پیاز داغ کنید. زردچوبه را اضافه کنید و تفت دهید. قلم گاو و حبوبات را همراه آب (میزان آب قدری باشد که روی قلم را بپوشاند.) بگذارید بپزد تا حبوبات کاملاً نرم شود. بعد از پخته شدن حبوبات، قلم را از قابلمه خارج کنید، گندم را به آن اضافه کنید و بگذارید آش غلیظ شود. یک ربع قبل از پایان پخت، آرد را در کمی آب سرد حل کنید و در قابلمه بریزید. آش دندونی بسیار لذیذ و مقوی است و با انواع ترشی‌ها میل می‌شود. پخت این آش در خانواده‌های ایرانی در هنگام دندان در آوردن کودکانشان، مرسوم است.
جمع‌آوری و تنظیم: کاویاب