چرا انگشتان پا دچار گرفتگی می‌شود؟

شاید شما هم چنین تجربه عجیبی داشته‌اید که انگشتان پا ناگهان جمع شود و دور هم بپیچد. یا نیمه شب از خواب بیدار شده‌اید و دیده‌اید پایتان صاف و سفت شده و درد دارد. با این گرفتگی عضلات چه باید کرد؟

اگر مدام دچار این حالت می‌شوید یک هشدار است. اگر احساس کردید گرفتگی عضلات بدتر شده و تسکین پیدا نکرده است، باید با پزشک صحبت کنید. گرفتگی مداوم عضلات پا می‌تواند نشانه یک مشکل باشد از جمله مشکلی در سیستم اعصاب مرکزی یا در گردش خون. پس اگر اسپاسم ماهیچه‌های شما از بین نرفت یا در زندگی روزمره شما ایجاد خلل کرد حتما با پزشک خود صحبت کنید.

در بیشتر مواقع این گرفتگی عضلات دلایل مشترکی دارد و می‌تواند با درمان‌های خانگی برطرف شود.

علل

گرفتگی انگشتان پا می‌تواند علل مختلفی داشته باشد اما به کار گرفتن زیاد آنها، کمبود آب بدن و کمبود مواد معدنی (به خصوص پتاسیم، کلسیم و منیزیم) برخی از شایع‌ترین علل آن است. وقتی ورزش می‌کنید، مواد معدنی که ماهیچه‌ها به آن نیاز دارند از طریق تعریق از بدن دفع می‌شود (اهمیت نقش آب در ورزش). کمبود مواد معدنی به اسپاسم یا انقباض ماهیچه‌ای می‌انجامد که به آن گرفتگی عضلات می‌گویند. وقتی به مدت طولانی راه می‌روید و از پاها زیاد استفاده می‌کنید، گرفتگی عضلات انگشتان علامتی است که نشان می‌دهد عضلات نمی‌توانند این فشار را تحمل کنند.

علاوه بر این، گرفتگی انگشتان پا می‌تواند به خاطر فشار کفش بر روی انگشتان و یا تجمع خون در قسمت انگشتان پا باشد که به خاطر کفش نامناسب است.

سن هم نقش مهمی دارد. گرفتگی انگشتان اغلب بعد از ۵۰ سالگی اتفاق می‌افتد که استخوان‌ها کلسیم خود را از دست می‌دهند و ماهیچه‌ها نیز قابلیت ارتجاعی و کشش خود را برای ساپورت کردن بدن از دست می‌دهند. از طرفی با بالا رفتن سن عملکرد گردش خون و سیستم عصبی نیز به قوتی که باید نیست. از آنجا که سیستم عصبی که انتقال پیام و تغذیه را به ماهیچه‌ها انجام می‌دهد، به درستی کار نمی‌کند از این رو گرفتگی انگشتان اتفاق می‌افتد.

روش‌های درمان

خبر بد این است که هیچ درمان معجزه‌آسایی برای گرفتگی انگشتان وجود ندارد. سازمان غذا و دارو مدت‌هاست که دیگر کویینین (quinine) که داروی مالاریا است را تجویز نمی‌کند به دلیل تداخل اثرگذاری و ایمنی آن. مطالعات نیز نشان داده‌است مکمل‌های منیزیم تفاوت چندانی ایجاد نمی‌کند.

اما خبر خوب این است که با اقداماتی می‌توانید گرفتگی انگشتان را کاهش داده و از آن جلوگیری کنید.

کفش مناسب

برای کاهش دادن اسپاسم‌های دردناک از کفش خود شروع کنید. پیدا کردن کفشی که درست متناسب با مکانیسم منحصر به فرد بدن شما باشد، سخت است. کفشی را انتخاب کنید که با قوس پای شما فیکس باشد و نه خیلی سفت و نه خیلی انعطاف‌پذیر باشد. کفش خوب کفشی است که به شما حسی همچون راه رفتن در آسمان را می‌دهد. سعی کنید به جای کفش‌های پاشنه بلند از کفش‌های پاشنه تخت استفاده کنید.

آبرسانی

برای درمان گرفتگی عضلات پا و انگشتان، مصرف آب بسیار اهمیت دارد. بهتر است پس از ورزش با نوشیدن مقدار زیاد آب، آب از دست رفته بدن را جبران کنید و غذاهای سرشار از پتاسیم و کلسیم مصرف کنید (با منابع کلسیم آشنا شوید).

ورزش کردن به میزان متناسب

اگر زیاد ورزش می‌کنید، مقدار آن را کاهش دهید (ممکن است ورزش زیاد فشار غیرضروری بر ماهیچه‌ها وارد کند). اگر هم به اندازه کافی ورزش نمی‌کنید، حرکت خود را بیشتر کنید. نشستن زیاد ماهیچه‌ها و گردش خون را ضعیف می‌کند. لازم نیست در ورزش زیاده‌روی کنید. حد اعتدال را رعایت کنید.

کشش مناسب

کشش پا بدون وارد کردن وزن بر آن مانند تکان دادن انگشتان و خم کردن و ضربه زدن به پا می‌تواند آن را از گرفتگی رها کند. مهم است که با بالا رفتن سن پاها را به شیوه‌ای نرم و ملایم حرکت دهید تا فعال بماند. از سوی دیگر ماساژ دادن و استفاده از وان آب گرم برای پا، گرفتگی عضلات را کاهش می‌دهد.