با تغذیه مناسب برای بیماران مبتلا به زخم معده آشنا شوید
زخم معده با تغذیه قابل پیشگیری است
رعایت رژیم غذایی مناسب در کنترل بسیاری از اختلالات گوارشی نقش بسزایی دارد به طوری که نداشتن الگوی مناسب تغذیه، عوارضی بر سیستم گوارشی برجای میگذارد که زخم معده یکی از آنهاست. بیمارانی که به زخم معده مبتلا هستند، در درجه اول باید عادتهای غذایی خود را تغییر دهند. چنانچه به مدت طولانی غذا خورده نشود، ترشحات معده کم شده و زخمهای اثنی عشر و معده در طی آن ایجاد میشود. بیماران مبتلا به زخم معده باید از غذاهای سنگین، پرچرب و دیرهضم پرهیز کنند و از غذاهایی مانند آش جو، شیر برنج و فرنی استفاده کنند. با آرامش و آهسته غذا بخورند تا غذا خوب جویده شود. برنج ضد زخم معده و روده است و زمانی که با شیر تهیه شود از خونریزی زخم معده و روده جلوگیری میکند. افراد مبتلا به زخم معده باید از مصرف غذاهای تند، قهوه، کاکائو و نوشابههای گازدار پرهیز کنند. سالمترین روغن برای بیمارانی که دچار مشکلات معده هستند روغن زیتون میباشد. این افراد بهتر است در غذای خود از گوشت جوجه مرغ که زرشک و سماق طعم دار شده استفاده کنند.
غذاهای مناسب برای زخم معده
مواد غذایی زیر سبب کاهش زخم معده میشوند:
- آب کلم دارای مقادیر زیادی اسید آمینه است که در بهبود زخم معده موثر میباشد. نوشیدن نیم لیتر آب کلم خام به بهبودی زخم معده کمک میکند.
- گروه نان و دانهها (نان، شیرینی کم چرب، نان همبرگر، نان پیتزا، غلات و حبوبات خوب پخته شده، برنج غنی شده، ماکارونی، نان تست فرانسوی، کراکر کم چرب (کراکر، گونهای از فرآورده غذایی تنوری ترد و شکننده و کمی شور است که معمولا از خمیر آرد غلات و به طور انبوه تولید میشود. تردکها مانند بیسکوییتها معمولا ترد، نازک و کوچک هستند) و کلوچه و ویفر ساخته شده با مواد کم چرب)
- گروه سبزیجات (پخته، یخ زده، کنسرو شده، کدوی زرد یا همان کدو رشتی، کرفس، اسفناج، هویج)
- سبزیهای دریایی (جلبک دریایی)
- گروه میوه جات (پخته، یخ زده، میوههای کنسرو شده، آب میوه در حد تحمل)، میوهها (سیب، آووکادو، توت فرنگی، بادام، زردآلو، سیر، گیلاس، زغال اخته، موز دارای ترکیبی برای خنثی کردن اسید معده میباشد)
- گروه شیر و فرآوردههای لبنی (بستنی کم چرب و میوهای، شیر سویا، شیر بادام، شیر خشک، دوغ، شیر بدون چربی، پنیر کم چرب، ماست کم چرب یا بدون چربی)
- گروه گوشت و جانشینهای آن (گوشتهای لخم و بدون چربی، گوشت گاو، بره، گوشت گوساله، ماهی و طیور، مرغ بدون پوست، ژامبون ناب، تخم مرغ، گوشتهای منجمد یا کنسرو شده کم چرب)
- گروه چربیها (سس و سس مایونز بدون چربی یا کم چرب، سس سالاد بدون چربی یا کم چرب)
- از گروه شیرینیها (شربت، عسل، ژله، مربای بی هسته، آب نبات سخت، ژلاتین)
- رژیم غذایی پرفیبر (بلغور جوی دوسر، جو، برنج قهوهای، حبوبات، پاپ کورن بدون کره یا مواد افزودنی، سبزیهای بدون چربی فرآوری شده، میوههای سبز و نارنجی)
- همچنین کیک برنج، لیموناد، صدف، انواع ماهی تازه، ماهی روغنی، گردو، سنجد، سیب زمینی.
- اسیدهای چرب امگا۳ و امگا۶ (موجود در غذاهای گیاهی و دریایی)
- خوردن مقدار زیاد آب نیز از التهاب معده پیشگیری و سبب حفظ سلامت آن میشود.
درباره قرص کلیدینیوم سی چه میدانید؟
غذاهای نامناسب برای زخم معده
غذاهای زیر شانس ابتلا به زخم معده را افزایش میدهند:
- نان و غلات آماده شده با چربی بالا (بیسکوییت، نانهای فرانسوی، نانهایی که در آنها میوههای خشک شده به کار رفته)، غلات سبوس دار، برنج وحشی، کراکر با چربی بالا.
- سبزیجات خام، ذرت، کلم بروکلی، کلم، پیاز، گل کلم، خیار، فلفل سبز، شلغم، کلم ترش، سبزیهای آماده شده با چربی بالا.
- سس سالاد
- گوجه فرنگی و محصولات گوجه فرنگی (سس ماکارونی، سس گوجه فرنگی)
- میوههای خانواده مرکبات با اسید بالا (توت، لیمو، گریپ فروت، نارنگی، لیمو، پرتقال، آناناس، نارگیل، عصاره گریپ فروت، میوههای خشک، خوردن میوه همراه غذا و انجیر)
- گروه شیر و فرآوردههای لبنی(شیر کامل یا خامه، شیر کاکائو، کرمهای طعم دهنده، شکلات شیری، پنیرهای با طعم تند، دوغ ساخته شده با شیر)
- گروه گوشت و جانشینهای گوشت (گوشت گوساله پرچرب، سوسیس و کالباس، ساردین، گوشت سرخ شده، ماهی سرخ شده، لوبیا و نخود خشک با چربی بالا، آجیل، تخمه آفتابگردان)
- اسنکها، میان وعدههای پرچرب، چیپس، سیب زمینی سرخ شده، ذرت بوداده با کره، کیک، شیرینی، شکلات، دوناتها، نارگیل، آب نبات، تمام شیرینیهایی که دسر (آجیل، نارگیل، میوه) داشته باشند، نوشابههای گازدار، قهوه، نوشیدنیهای حاوی کافئین (قهوه، چای، کولا)، نوشابه نارنجی، سس گوشت، نوعی رب گوجه فرنگی فلفل دار، فلفل قرمز، پودر فلفل قرمز، ترب کوهی، فلفل سیاه، زردچوبه، ترشیها، برای زخم معده نامناسب هستند.
- مصرف زیاد الکل سبب زخم و آسیب به بافت پوششی معده میشود.
- مصرف سدیم بالا، قندوشکر، چای سبز، مصرف غذاهای خیلی تند مانند (فلفل تند) باعث خراشهایی در دیواره معده میشود.
- کشیدن سیگار
پیشگیری زخم معده با فلفل دلمهای
سالها است که گیاه شناسان در غرب از خواص درمانی فلفل استفاده میکنند. فلفل خاصیت تحریککنندگی دارد از اینرو به جریان خون، تحریک سیستم عصبی، تحریک اشتها، درمان سوءهاضمه و افزایش تعریق و زخم معده کمک میکند. خاصیت ضد باکتریایی فلفل باعث شده است تا به طور سنتی از آن برای درمان سرماخوردگی و گلو درد استفاده کنند. بسیاری از گیاه شناسان چینی استفاده از غذاهای تند را یک هفته قبل از شروع قاعدگی برای کاهش درد، به زنان توصیه میکنند. در پرو از فلفل برای درمان دندان درد به طور مستقیم استفاده میکنند. در شرق و غرب نیز از فلفل برای درمان آرتریتها، روماتیسم، رگهای واریسی و از بین بردن زگیل استفاده میکنند.
فلفل دلمهای و زخم معده:
مطالعات انجام شده بر روی جوامع مختلف نشان داده است که کاپسایسین با افزایش جریان خون بافت مخاطی معده و افزایش ترشح موکوس توسط سلولهای دیواره معده، افراد را از ابتلا به زخم معده محافظت میکند. لازم به ذکر است نتایج برخی تحقیقات نشان دادهاند که مصرف ۲۰ گرم فلفل، ۳۰ دقیقه قبل از مصرف ۶۰۰ میلیگرم آسپرین، باعث کاهش عوارض شایع آسپرین از قبیل تخریب معده و دئودنوم میشود. مطالعات طولانی مدت دیگر نیز نشان دادهاند که فلفل باعث کاهش تخریب دیواره معده توسط الکل میشود.
فلفل دلمهای و بیماریهای عفونی:
فلفل اسید معده را تحریک میکند و باعث افزایش اسیدیته میشود و به از بین رفتن باکتریهای مضر کمک میکند. به همین جهت از غذاهای پر فلفل و تند برای مبارزه با بیماریهای عفونی مثل وبا و اسهال میکروبی استفاده شود. آزمایشهای انجام شده بر روی عصاره کاپسایسین نشان میدهند که این ماده گیاهی احتمالا به تقویت عملکرد سیستم ایمنی و مبارزه با عفونتها کمک میکند.
فلفل دلمهای و سرطان:
مطالعات نشان دادهاند که کاپسایسین خاصیت سمزدایی علیه دامنه وسیعی از مواد شیمیایی سرطانزا را دارد. از این رو برخی محققین اظهار میکنند که فلفل موجود در رژیم غذایی میتواند به کنترل سرطان کمک کند.
فلفل دلمهای و سرماخوردگی:
فلفل دلمهای منبع غنی ویتامین C است. بنابراین مصرف منظم آن باعث کاهش مدت و شدت علائم سرماخوردگی میگردد.
- نکته: یک فلفل متوسط حداکثر ۱۶۰ گرم وزن دارد. و سه برابر ویتامین C روزانه یک فرد بالغ را تامین میکند.
منبع: برگرفته از کتاب (تغذیه درمانی)